ادامزات بار بولعالى جان مەن ءتان اراقاتىناسىن زەرتتەپ كەلەدى...

وسىندا مىناداي ءبىر زاڭدىلىق انىقتالدى:

- ءتان ازىعىنا مۇقتاجدىق باسىم بولعاندا - جاننىڭ قولى بايلاۋلى.

- ءتان ازىعى تاۋقىمەتىنەن بوساعان جان - شىعارماشىلىققا، ياعني جان ازىعىنا (اباي) بەت بۇرادى.

بۇل ەرەجە قازىرگى زاماندا اكسيوما رەتىندە قابىلدانادى.

بىراق قازاقتارعا كەلگەندە وسى ەرەجەنىڭ (اكسيومانىڭ) بۇزىلاتىنى نەلىكتەن؟

بىزدە دە بايلار كوپتەپ شىعىپ جاتىر.

ولار «ءتان ازىعى» تاۋقىمەتىنەن تولىق تاۋەلسىزدىككە جەتسە دە - ولاردىڭ «جان ازىعى» نەگە ويانبايدى؟

سۇراق:

- سوندا ولاردىڭ جانى قانداي جان؟

- ولاردا جان دەگەن بار ما؟

بۇل سۇراق نەگە تۋىندايدى؟

تۋىندايتىن سەبەبى، وسىعان دەيىن ءبىزدىڭ «ءتان ازىعىنان» تولىق قۇتىلعان بايلارىمىزدىڭ «جاندارى» تەك قانا ءبىر باعىتتا – «ءتان ازىعىن ودان ءارى قالايشا ەسەلەي بەرۋگە بولادى؟» دەگەن «شىعارماشىلىقپەن» اينالىسۋعا عانا شاماسى جەتەتىندىگىندە بولىپ تۇر.

تىپتەن، ءتان بەيشارا «ويباي، بولدىم-تولدىم. ەندى ودان ارىدا ءولدىم!» دەپ شىرىلداپ جاتسا دا، بۇل «جان» ونىڭ اۋزىنا تىقپالايدى كەلىپ، تىقپالايدى كەلىپ... «ولمەسەڭ وما قاپ، مەنىڭ بىلەرىم وسى!» دەپ...

ءتان ولسە جان دا ولەرىن بىلمەي مە؟

مىنە، ماسەلە ءتۇيىنى وسى جەردە.

بىزدە وسىعان دەيىن «بايۋ مادەنيەتى»، وعان قوسا «بايلىق مادەنيەتى» بولماعان سىڭايلى.

ونداي مادەنيەت جوق جەردە، ارينە، «ءوز ەلىنىڭ بار بايلىعىن جاۋىن توناعانداي توناۋ» ورىن الاتىنى تۇسىنىكتى. بۇل ءوزى وتىرعان بۇتاقتى كەسۋ ەمەس پە؟

ايتەۋىر... قايىرى جوق دۇنيە، قايىرى جوق بايلىق، مەيىرى جوق جان، شىرايى جوق ءومىر...

فيلوسوفتارىمىز مەن پسيحولوگتارىمىز وسى ماسەلە توڭىرەگىندە ويلانىپ كورسە بولماي ما؟

ءابدىراشيت باكىرۇلى،

فيلوسوف

Abai.kz