وسىعان دەيىن پورتالىمىزدا: «ۇلىمىز جازىقسىز سوتتالدى»، - دەپ اراشا سۇراپ كەلگەن اتا-انانىڭ جانايقايى جازىلعان ەدى. ەسىمى قازاق جۇرتىنا بەلگىلى كاسىپكەر، قازاقستانداعى تەرەڭ قالتالى وليگارح ايدىن راقىمباەۆقا تيەسىلى «BI-Group-تاعى» بىلىق-شىلىق تۋرالى بايانداعان اتا-انا پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ دا، ءماجىلىس دەپۋتاتتارىنىڭ دا, ءتىپتى ايدىن راقىمباەۆتىڭ ءوز اتىنا دا ءۇشبۋ حاتتارىن جولداعان.

بۇگىن رەداكتسيامىزعا ارنايى كەلىپ، ءىستىڭ ءمان-جايىن بايانداعان اتا-انانىڭ اڭگىمەسىن وقىرمان تالقىسىنا ءھام بيلىكتىلەردىڭ قۇلاعىنا جەتكىزۋ ءۇشىن جاريالاپ وتىرمىز.

- اۋەلى وزدەرىڭىزدى تانىستىرىپ وتسەڭىزدەر، اعا...

- مەنىڭ اتى-ءجوىنىم ءاشىرحان ءابدىحانۇلى سەيدازوۆ. جازىقسىز سوتتالىپ كەتكەن ەرنار سەيدنازوۆتىڭ اكەسىمىن.

- ال، ءسىز؟..

- كاميلا ەستايقىزى نۇرماحانوۆا. ەرنار سەيدنازوۆتىڭ اناسىمىن.

- ەرنار سەيدنازوۆ سىزدەردىڭ نەشىنشى بالالارىڭىز، ورتانشى ما، تۇڭعىشتارىڭىز با؟

- تۇڭعىشىمىز.

- نە جۇمىس ىستەۋشى ەدى؟

- «BI-Group» حولدينگىندە جابدىقتاۋشى بولىپ ارى ايتقاندا ەكى اي جۇمىس ىستەدى.

- الماتى دا ما, جوق, تارازدا ما؟

- تارازدا ەمەس، الماتى قالاسىندا... 2021 جىلدىڭ 16 قاراشاسىنان جۇمىسقا كىرىپ، 2022 جىلدىڭ 1 ناۋرىزىندا جۇمىستان شىعارىلدى. 16 قاراشادا جۇمىسقا كىرگەنىمەن، 1 اقپاننان باستاپ جۇمىستا بولعان جوق.

- اۋەلى ەرناردىڭ باسىنا ءتۇسىپ جاتقان ءىس تۋراسىندا قىسقاشا ايتىپ كەتەيىكشى. ول نە ءىس؟ قازىر بىلۋىمىزشە، ەرنار سوتتالىپ كەتتى. سوت ۇكىمىمەن نەشە جىلعا سوتتالدى? نە ءۇشىن سوتتالدى دەگەن سۇراقتارعا الدىمەن جاۋاپ بەرىپ الساق...

- جۇمىستان ءوز ەركىمەن شىققان جوق. جۇمىستاعى جەتىسپەۋشىلىكتەردى انىقتاعاننان كەيىن، اقپاننىڭ بىرىنەن باستاپ جۇمىستا بولعان جوق. بىراق ولار قۇجات بويىنشا اقپاندا ەمەس، ناۋىرىزعا دەيىن جۇمىستان شىعارماي وتىردى. «ءار مەكتەپتەن وسىنشا توننا ارماتۋرا جەتپەدى» دەپ انىقتاعاننان كەيىن، جۇمىسقا بارماي ءجۇردى.

- انىقتاعان كىم؟ كومپانيانىڭ ءوز ىشىندە اۋديت جۇرگىزىلدى مە؟

- جوق. ەڭ اۋەلى ۋچاسكە باسشىسى ارىستانبەكوۆ ادىلەت دەگەن جىگىت: «مەن انىقتادىم، وسىنشا توننا ارماتۋرا جەتپەي جاتىر»، - دەگەن سوڭ، قاۋىپسىزدىك قىزمەتى باسشىسىنا ايتقان. سول جەردە ءبارى جينالعان. سول جەردە قق باسشىسى  مىرازاعاليەۆ جالعاس دەگەن، سودان كەيىن جابدىقتاۋشى ءبولىمىنىڭ باسشىسى ۋچەرباەۆ فارحاد جانە جاڭاعى مەكتەپتەگى ۋچاسكە باسشىسى  ارىستانبەكوۆ ادىلەت بولعان. بۇدان بولەك قق ورىنباسارى مىڭباەۆ اسقار بولعان. ءبارى جينالىپ تۇنگى ساعات 11-12 كەزىندە جۇمىسقا شاقىرىپ، بۇعان مويىنداۋ تۇسىنىكتەمەسىن جازعىزىپ العان.

- ەرنار مويىنداپ بەرگەن بە؟

- ءيا، ەرنار سول جەردە سولاردىڭ ايتۋىمەن، قىسىم جاساۋىمەن قول قويىپ بەرگەن.

- سوندا، ەرنار نە ايتقان؟

- ءبىرىنشى ەرناردى جابدىقتاۋ ءبولىمىنىڭ باستىعى ۇشەرباەۆ شاقىرىپ، ودان: «ساعان نە بولدى؟ وسىنشا جەتپەيدى دەپ ايتىپ جاتىر»، - دەپ سۇراعان.

بۇل جەردە ءبىر ماسەلە بار. قۇرىلىس بارىسىندا قويماداعى ماتەريالدارعا 1 اي بويى «ەرنار سەيدازوۆتىڭ سۇراۋىمەن الىندى» دەپ ەسەپتەي بەرگەن. ال «زايازكانى» «ۆوتساپ» ارقىلى ەرناردىڭ اتىنان بەرە بەرگەن. بۇل جەردە ەرنار ەمەس، ونىڭ اتىنان باسقا جابدىقتاۋشى دا الۋى مۇمكىن. ونى تەكسەرىپ جاتقان ەشكىم جوق. بىراق سەنىمحات سەيدنازوۆتىڭ اتىندا. ۇشەرباەۆ شاقىرعان كەزدە ەرنار: «ءبارى ورىنشا، نە جەتىسپەي جاتقانىن بىلمەدىم»، - دەپ ايتادى دا، سول جەردەن شىعىپ كەتەدى. كەتكەننەن كەيىن بۇعان جان-جاقتان تەلەفونمەن قىسىمدار جاسالادى.

- قىسىمدى كىمدەر جاسايدى؟

- كىم ەكەنىن ول تەلەفونمەن انىق بىلمەيدى. «سەن مويىندايسىڭ، 1 ملن. قول قوياسىڭ»، - دەيدى. كەيىن كەلە: «5 ميلليونعا قول قوياسىڭ»، - دەپ شىعادى. «ءوزىڭدى ەمەس، بالا-شاعاڭدى، باۋىرىڭدى ويلا»، - دەپ ايتقان. تۇنگى ون جارىم، ون بىرگە تاياۋ ەرناردى وفيسكە قايتا شاقىرعان. ءبارى جينالىپ وتىرىپ: «تۇسىنىكتەمە بەرەسىڭ»، - دەگەن…

ول جەردە 4-5 ادام ەرناردان مويىنداۋ تۇسىنىكتەمەسىن جازدىرىپ العان.  ودان كەيىن...

- بۇل كەزدە قىسىم جاسالعان با، الدە ەرنار ەرىكتى تۇردە مويىنداۋ تۇسىنىكتەمەسىن جازىپ بەرگەن بە؟

- جازعىزىپ العان كەزدەرىن بەينەبايانعا تۇسىرگەن. مىڭباەۆ اسقار وزدەرى تۇسىرگەن بەينەباياندى «ءوزى مويىندادى» دەپ، دالەل رەتىندە سوتقا تاپسىرعان. بىراق: «ءبىز سەنەن تۇسىنىكتەمە الىپ جاتىرمىز، ءبىز ونى بەينەبايانعا ءتۇسىرىپ سوتقا وتكىزەمىز. سەنىڭ ۇستىڭنەن قىلمىستىق ءىس قوزعالادى»، - دەپ ۇلىما ايتپاعان. ەسكەرتىلمەگەن.

«BI-Group-قا» اكەسى دە، مەن دە باردىم. ونىڭ باستىعىنىڭ اتىن بىلمەيمىز. ءبىز بارعاندا مىڭباەۆ اسقار بولدى، مىرزاعاليەۆ جالعاس بولدى. سول جەردە: «ەرنار بىزگە بۇنى كىم جاساعانىن ايتسىن. ءبىز بۇنى سوتقا بەرمەيمىز. ەگەر السا، شەتىنەن تولەڭىزدەر. قالعاندارى كىم ەكەنىن ايتسىن، ءبىز سول ادامداردى تابايىق. ەشقانداي سوت بولمايدى. ءبىز سوتقا بەرمەيمىز. بالاڭىزدى سوتتاتپايمىز»، - دەدى. ءبىز سول كۇيدە جۇرە بەردىك. كەيىن قىلمىستىق ءىس اشىلدى. قىلمىستىق ءىس قوزعالىپ جاتىر دەگەندە ءبىز بىراق ەستىدىك.

سۋرەتتە ەرنار سەيدازوۆ

- سوتقا كىم بەردى؟

- شاعىمدى «BI-Group-تاعى» مىڭباەۆ اسقار بەردى.

- نە دەپ شاعىم بەرگەن؟

- سول باياعى.

- قانشا سوماعا شاعىم بەرگەن؟

- ەكى مەكتەپ قوي. ءبىر مەكتەپتەن 60 ملن.، ەكىنشى مەكتەپتەن 37 ملن-داي عوي. سوندا لوگيكاعا سالىپ قارايتىن بولساق، 2 اي جۇمىس ىستەگەن بالا ەكى مەكتەتەن جىينتىعى 96 ملن-داي قاراجاتتى جىمقىرىپ كەت عوي؟.. باستى دالەل رەتىندە جاڭاعى تۇسىرىلگەن بەينەباياندى باسشىلىققا الادى.

جانە ءوزىنىڭ مويىنداپ جازىپ بەرگەن قولحاتى دا بار عوي. كەيىن جوبانىڭ باسشى ىلگەتاەۆ تا ەرناردان تۇسىنىكتەمە جازدىرىپ الادى. ول ورىسشا جازدىرىپ العان. بۇل بالا نەگىزى قازاق مەكتەبىن بىتىرگەن. ءبىز ءوزىمىز قازاق ءتىلدى بولعاننان كەيىن، ول ورىسشا ءتۇسىنىپ، سويلەگەنىمەن ورىسشا ءويتىپ جازا المايدى. ىلگەتاەۆ ءوزى سالىپ جاتقان مەكتەپتەن مىنانشا توننا جەتپەيدى دەپ اۋىزشا، ءوز سوزىمەن ايتىپ تۇرىپ، جازدىرىپ العان. ال بۇل بۇل مەكتەپ التى جىلدان بەرى قۇرىلىسى توقتاپ تۇرعان مەكتەپ...

- بۇل ەكى مەكتەپ تە الماتى دا عوي؟

ءبىر مەكتەپ – بۇرىندايدا، ەكىنشىسى – «دارحان» ىقشام اۋدانىندا.

- قانشا سوت پروتسەسى ءوتتى؟ قاي جەردە ءوتتى؟ تارازدا ما، الماتى دا ما؟

- سوت پروتسەسى الماتىنىڭ الاتاۋ اۋدانىندا 2023 جىلدىڭ 10 مامىرىندا باستالىپ، 1,5 ايداي بولدى. ول كەزدە سۋديا قاراباەۆ ەدى. 1,5 ايداي بولعان سوتتىڭ بىتۋنە جاقىن قالىپ، سوڭعى سوزگە كەلگەن كەزدە سۋديا اۋىستى. باسىندا سۋديا قاراباەۆ نۇرجان ەرۋبايۇلى دەگەن كىسى بولدى.

- قاراباەۆ اۋىسىپ كەتىپ، ورنىنا شەشىمدى كىم وقىدى؟

- شەشىمدى وقىعان ايپۋلوۆ، اتى-ءجونىن ۇمىتىپ وتىرمىن. د.س.ايپۇلوۆ. سۋديا اۋىسقاننان كەيىن ىسپەن باسىنان باستاپ تانىسامىن دەپ، ءبارىن باسىنان باستاپ جاسادى. قايتىپ كۋاگەرلەردى شاقىردى. ءسويتتى دە، ەڭ سوڭعى كۇنى، ۇكىم شىعاراتىن كۇنى ءبىزدى قورعاۋشى ەكەۋىمىزدى شاقىرعان جوق. ۇكىم شىعارعان كۇنى قورعاۋشى ەكەۋىمىز سوتقا قاتىسقان جوقپىز.

- سىزدەردىڭ وكىلدەرىمىزدەن كىم قاتىستى؟

- قورعاۋشى ەكۋىمىز عانا.

- جوق. ۇكىم وقىعان كۇنى. سىزدەر جاقتان ەش ادام بولعان جوق پا?

- ەشكىم قاتىسقان جوق، ءتىپتى، ايتقاندا جوق. بىزگە سۋديا كەلەسى كۇنى بولادى دەدى. بىراق ايتقان جوق. ءبىز كەشكە دەيىن كۇتىپ وتىردىق. قورعاۋشى حانىم ەكەۋمىز. ەستىمەدىك، ەرتەڭىندە مەن بالاعا سيزو-عا بارعان كەزدە ۇلىمنىڭ وزىنەن ەستىدىم. «كەشە ۇكىم شىعارىپ قويدى، ساعات ەكى جارىمدا 8 جىل بەردى»، - دەدى.

- قازىر كەسىلگەن سوت ۇكىمىنىڭ قانشا ۋاقتىن وتەدى؟ 2023 جىلدان باستاپ...

- ەكى جىلداي ۋاقىت.

- سىزدەر اپپەلاتسيالىق شاعىمدار بەرىڭىزدەر مە؟

- ءيا، اپپەلاتسيالىق شاعىم بەردىك. وسى الماتى قالاسىنداعى قالالىق سوتقا بەردىك.

- ول بويىنشا سوت پروتسەسى ءوتتى مە؟

- سوت پروتسەسى ءوتتى. بىراق سول 10 مينۋتتىڭ كولەمىندە قورعاۋشى وقىدى 14 بەتكە جازىلعان اپپەلاتسيالىق شاعىمدى. سوت توراعاسى تىڭدادى دا، قازىر شەشىم قابىلدايمىز دەدى.  2 مينۋتتان كەيىن شەشىمدى تۋرا سول كۇيى قالدىردى. ەشقانداي وزگەرىس جاساعان جوق.

ادام تاعدىرىن الماتى قالالىق سوتى 10 مينۋت ىشىندە شەشە سالدى. ەشقانداي شاعىمدار، ەسكەرتۋلەر ەسكەرىلگەن جوق.

- جوعارى سوتقا تاعى شاعىمدار جازدىڭىزدار ما؟

- جوعارى سوتقا شاعىم جازدىق. قۇجاتتاردى الدىردى دەپ ەستىدىك. بىراق، ءالى ەشتەڭە بولعان جوق.

- جوعارى سوتقا شاعىم قاشان جازىلدى؟

- جوعارى سوتقا شاعىم 2024 جىلدىڭ 5 اقپانىندا جازىلدى. ارادا ۋاقىت ءوتۋى كەرەك قوي. ءبىز 4 ايدان كەيىن جوعارى سوتقا شاعىم تۇسىردىك.

- جالپى وسىعان دەيىن الماتىدا وتكەن سوت پروتسەسى، ياعني، اۋداندىق سوت پروتسەسى، اپپەلاتسيالىق سوت پروتسەسى، قالالىق سوت پروتسەسى، سول سوت پروتسەستەرىنەن تۇيگەندەرىڭىز نە؟

- قۇجاتتارعا قاراپ، بارىنە زەر سالاتىن بولساق، سوتقا، سوتتارعا سەنىمدىلىك جوق. قورعاۋشى حانىمنىڭ جازعان 14 بەت اپپەلاتسيالىق شاعىم بار، ودان باسقا دا قانشاما شاعىمدار تۇسىردىك، ءبىز. انتيكورعادا جازدىق، در-عا جازدىق. ەش جەردەن ەشقانداي تەكسەرۋ بولعان جوق. «ول كومپانيانى تەكسەرۋگە ءبىزدىڭ قۇزىرەتىمىز جوق»، - دەيدى.

- سوندا «BI-دى» تەكسەرۋگە انتيكوردىڭ كۇش-دارمەنى جەتپەي مە؟

- ءيا، انتيكوردىڭ كۇش-دارمەنى جەتپەيدى. بارىنەن سونداي جاۋاپ كەلدى بىزگە. «تەكسەرە المايمىز. ءبىزدىڭ قۇزىرەتىمىزدە جوق»، - دەپ. انتيكورعا دا جازدىق. دەپۋتاتتارعا دا جازدىق.

- ەرنالعا 96 ملن. شىعىنىن ەكى وبەكتىدەن قولدى قىلدى دەپ ايىپ تاعىلعاننان كەيىن اتالعان نىسانداردا اۋديت تەكسەرۋى جۇرگىزىلدى مە، سىزدەر تالاپ ەتتىڭىزدەر مە؟

- جۇرگىزىلگەن جوق. شىمكەنتتەگى جەكە ءبىر تۇلعاعا وزدەرى بەرگەن. جەكە اۋديت جۇرگىزۋگە بىزگە مۇمكىندىك بەرىلگەن جوق. سوت كەزىندە ءبىزدىڭ ءوتىنىش، تالاپتارىمىزدىڭ بىردە-ءبىرى ەسكەرىلگەن جوق. مەنىڭ ءوزىمىنىڭ ويىمشا تەرگەۋدە، سوتتا «BI-GROUP-تى» جاقتاپ، بىرجاقتى ءوتتى.

- قازىر بالا قاي جەردە وتىر؟

- وسى الماتى قالاسىنداعى 72 تۇزەتۋ مەكەمەسىندە.

- بالامەن سويلەسۋ مۇمكىندىگى بار ما قازىر?

- ءيا. تاكسوفونمەن اندا-ساندا سويلەسىپ تۇرامىن.

- تۇرمەدەگى جاعدايدى ەشكىم جاقسى دەپ ايتا المايدى. دەسە دە، بالانىڭ ونداعى جاعدايى سالىستىرمالى تۇردە قالاي؟ دەنساۋلىعى؟

- دەنساۋلىعى بولعاندا. ەكى بۇيرەگىم اۋىرادى دەيدى. سودان كەيىن اسقازانىم دەيدى. شاعىمى سول.

- بۇرىن بۇل اۋرۋلار بار ما ەدى؟

- بۇرىن دارىگەرگە قارالىپ، ەش جەردە ەسەپتە تۇرعان ەمەس. قازىر وسى كۇندە بۇيرەگىم اۋىرادى دەپ ءجۇر.

- تۇرمەدەگى جاعداي ادام دەنساۋلىعىنا ءسوزسىز اسەر ەتەدى عوي. ەندى سىزدەر مىنا جانايقايلارىڭىزدى بىرىنشە باق-تا ايتىڭىزدار. سونىڭ ىشىندە ءبىزدىڭ دە رەسۋرستى پايدالاندىق. اۋەلى دەپۋتاتتارعا جازعان ۇندەۋدەن باستايىقشى. سىزدەر باق شىقپاستان بۇرىن دا دەپۋتاتتارعا جەكەلەگەن حاتتار جولدادىڭىزدار. سول تۋرالى ايتىڭىزدارشى كىمدەرگە جولدادىڭىزدار, قاي جەرگە جولدادىڭىزدار. نە ايتىڭىزدار ول جەردە؟

- حاتتى دەپۋتاتتارعا 2022 جىلدىڭ 30 جەلتوقسانىندا الماتى قالاسىنان جىبەردىك. 141 دەپۋتاتقا جەكە-جەكە، ارقايسىنا جازدىق. سول ءىستىڭ قالاي بولعانى جايلى 8 بەت، قورعاۋشىنىڭ اپپەلاتسيالىق شاعىمى 14 بەت، سول نارسەلەردى جىبەردىك. 141 دەپۋتاتقا.

«ءۆى-داعى» بىلىق-شىلىقتى، كومپانيانىڭ 5 جىلدىق جۇمىسىن تەكسەرسىن دەگەنبىز. سوتتىڭ كەزىندە بۇلار سۋدياعا ەشقانداي قۇجات بەرمەدى عوي؟  ءار قۇجات 4 دانادان بولۋى كەرەك ەكەن. بۇلار ەشقانداي قۇجات بەرگەن جوق. قۇجات قايدا دەپ سۇراسا: «بىزدە ءبارى ارحيۆكە كەتىپ قالدى»، - دەپ بۇلتاردى.

ءبىز بۇعان قاتىستى قۇجات ەڭ كەمى بەس جىل ساقتالۋى كەرەك دەپ ايتتىق. ويتكەنى بۇل جاڭادان عانا ءبىتىپ جاتقان مەكتەپ قوي؟ سول سەبەپتى ءبىز دەپۋتاتتارعا «ءۆى-دىڭ» 5 جىلدىق جۇمىسىن تەكسەرىڭىزدەر دەدىك.

قاعازدار كەلدى. «انتيكورعا جىبەردىك»، - دەدى. بىراق انتيكور: «ءبىزدىڭ قۇزىرەتىمىز جوق»، - دەپ ايتتى عوي. «پروكۋراتۋراعا، تاعى باسقاسىنا جازباشا تۇردە جازىڭدار»، - دەدى. بىراق ەشتەڭە بولا قويعان جوق.

- ودان كەيىن پرەزيدەنتتىڭ اتىنا جەكە حات جازدىڭىزدار.

- پرەزيدەنتتىڭ اتىنادا جەكە حات جازدىق. ونى جاريا تۇردە دە، ەلەكتروندى تۇردە دە جىبەردىك.

- كەلەسى ماسەلە: «BI-GROUP-تىڭ» باسشىسى ايدىن راقىمباەۆتىڭ اتىنا حات جازدىڭىزدار. سول تۋرالى ايتساق...

- ءبىز ەڭ ءبىرىنشى سول راقىمباەۆتىڭ اتىنا جازدىق. ەڭ ءبىرىنشى راقىمباەۆتىڭ الدىنان وتەيىك دەپ. ول كىسىدەن دە بىزگە ەشقانداي جاۋاپ بولعان جوق. ءتىپتى رەاكتسيا دا جوق.

- راقىمباەۆقا نە ايتپاق ەدىڭىزدەر؟ سونى ايتىڭىزداردى قىسقاشا؟

- راقىمباەۆقا نە ايتقاندا، ول ءوزىنىڭ كومپانيالارىندا بولىپ جاتقان بىلىقتاردى بىلە مە ەكەن، بىلمەي مە ەكەن؟ ول كىسى بىلمەۋى دە مۇمكىن عوي، جوعارىدا وتىرعان باسشى كىسى. قانشا كومپانياسى بار، قانشا قىزمەتكەرى بار. ءبىر عانا الماتىنىڭ وزىندە «ءۆى-دىڭ» قانشا قىزمەتكەرلەرى بار؟..

سول سوتتا جاۋاپ بەرگەن كەزدە جاڭاعى قق باسشىسىنىڭ ءوزى كوپ سۇراقتارعا دۇرىس جاۋاپ بەرە العان جوق. مۇلىك تۇگەندەگەن كەزدە بۇل كىسى مۇلدەم قاتىسپاعان. بىراق قاتىستىم دەپ قول قويعان. ەسەپشىلەرى دە سوتتا سۋدياعا ەشقانداي جاۋاپ بەرە المادى. مۇلىك تۇگەندەۋىن ءوز اراسىندا جاساپ، سىرتتان كوميسسيا قوسپاعان.

حاتتا راقىمباەۆقا وسى جايىندا «ءسىزدىڭ جۇمىسشىلارىڭىزدىڭ جۇمىستى قالاي جاساپ جاتقانىن بىلەسىز بە؟» دەپ ايتىلدى. «ءسىز وسى كىسىلەرگە سەنىپ، قانشا جوبالاردى بەرىپ جاتىرسىز. ولاردىڭ قالاي جۇمىس ىستەپ جاتقانىن بىلەسىز بە، بىلمەيمىز بە»، - دەپ سۇرادىق.

زاڭ بويىنشا ول ەكى جىلدا سالىنىپ ءبىتۋى كەرەك بولاتىن. ال ول بەس-التى جىلعا سوزىلىپ كەتكەن. ويتكەنى بۇلار بەلشەسىنەن باسىپ، تەندەردى الادى، بىراق، ار قاراي ىستەمەيدى. باسقالارعا قاراعاندا «BI-GROUP-قا» تەندەردى ەكى ەسە قىمبات بەرەدى. ويتكەنى، باسقا مەكتەپتەردى كورىپ ءجۇرمىز عوي؟ ولاردا 700-800 ملن بولسا، «BI-GROUP-قا» 1,5-2 ملرد-قا بەرەدى. مەكتەپ ءبىر جارىم، ەكى جىلدا سالىنىپ ءبىتۋى كەرەك. ودان ارتىق سوزباۋى كەرەك. بۇلار 5-6 جىلعا سوزىپ، جوق قىلعاندارىن ءبىزدىڭ بالامىزدىڭ مويىنا ءىلىپ وتىر. بۇل جەردە جوق بولعانى ميلليون ەمەس، ميلليارد قوي، شىنداپ تەكسەرسە. بۇنىڭ ءبارىن راقىمباەۆ بىلمەيتىن دە شىعار...

100-150 ادام باسشى بار، ءار جەردە وتىرعان. ولاردىڭ وسىنداي بىلىقتارىن بىلسە، قىزمەتكەرلەرى وتە دورەكى، اداممەن ادامشا سويلەسپەيدى. مەن بارعاندا جالعاس مىرزاعاليەۆ دەگەن: «سەنىڭ ەكى بالاڭدى دا سوتتاتام. ءۇشىنشى بالاڭنىڭ شالىعى بار ەكەن، وندا جۇمىسىم جوق. اناۋ ەكى بالاڭدى سوتتاتام. سەندەر كىمسىڭدەر؟» دەپ شاپتىقتى. «ءۇشىنشى بالاڭ ءوزى اۋرۋ، جىندىحانادا جۇرگەن»، - دەپ مەنى قورلادى.

- وسى اڭگىمە بويىنشا ونىڭ ۇستىنەن سوتقا ارىز جازعان جوقسىز با؟

- جوق جازعان جوقپىن.

- نەگە سول كەزدە پوليتسيا شاقىراپ, ماسەلەنى بىردەن شەشىپ المادىڭىزدار؟

- ءبىز قارا حالىق، ەشتەڭە شەشە المايمىز، كەرىسىنشە ءوزىمىز كىنالى بولىپ شىعا كەلەمىز. ويتكەنى ونىڭ ءبارى اقشانىڭ كۇشى. بىراق سوت وتىرىسى كەزىندە سول جالعاس مىرزاعاليەۆ سوتتا قورعاۋشى ەكەۋمىزدى كوزگە ىلمەي، قويعان سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرمەي: «ءسىز كىمسىز، ارتتارىڭا قارا»، - دەپ سولاي ايتتى.

- سوت پروتسەسى كەزىندە?

- سوت پروتسەسى كەزىندە جۇرتتىڭ كوزىن باقىرايتىپ قويىپ سولاي ايتتى.

- وسى دورەكىلىگى ءۇشىن سوت ەسكەرتۋ جاسادى ما؟

- جوق. سوت ەسكەرتۋ جاساعان جوق. سۋديا قاراباەۆ ءسوز بەرگەن كەزدە «وسىلاي دەپ جاتىر» دەپ ايتتىم. بىراق سۋديا وعان ءمان بەرمەدى. ەسكەرتۋ جاساعان دا جوق. ءبىز قاراپايىم ادام بولعاننان كەيىن قۋلىعىنا قۇرىق بويلامايتىن زاڭدى قۇر اشەكەي قىلىپ، وزىنەن تومەندەردى كوزگە ىلمەيتىندەر الدىمىزدى وسى سوتتا كەسكەستەدى. جالعاستاردى سوتتا تايراڭداتقان بۇلاي اۋا جايىلۋشىلىقتىڭ الدىن الۋعا قادام باسۋىمىزدى ەش توقتاتپايمىز. قۇداي قالاسا 5-10 جىلدا وسى ارەكەتىمىز ارقىلى ولار ءوز تاۋبەسىنە كەلەتىن بولادى.

- سىزدەر ەندى جوعارى سوتقا ارىز بەردىڭىزدەر، ەندى جوعارى سوتتان ءۇمىت كۇتەسىزدەر.

- ءيا، اۋداندىق سوت جاڭاعىداي شەشىم شىعاردى. قالالىق سوتتا ەش قايران قىلماي ءبارىن وزگەرىسسىز قالدىردى. جوعارعى سوتقا جازىپ وتىرمىز، ەندى ءۇمىتىمىز تەك سول جوعارعى سوتتان. جوعارعى سوت ءادىل شەشىم شىعاراتىن شىعار دەپ ۇمىتتەنىپ وتىرمىز.

- وسى جەردە ءبىر ايتارىم بالانىڭ وزىمەن تىلدەستىڭىزدەر مە؟ وسى 96 ملن-عا قاتىسىم بار دەگەندى ايتا ما؟

- ويباي-اۋ، ول جۇمىسقا كىرىپ تە ۇلگەرگەن جوق. ءۇش ايلىق سىناق مەرزىمى بىتكەنشە ءبارىن ۇلگەرىپ ۇيرەنگەنشە بۇرىنعى جوقتى «جاپتىم جالا، جاقتىم كۇيەمەن» ىلە سالدى عوي!؟ ءبارى تۇسىنىكسىز دۇنيە بولىپ كەتتى. باسىندا ۇلىما 116 ملن. 500 مىڭدى جىمقىردىڭ دەسە، اقىرى وتباسىمىز قولىمىزعا ۇستاپ كورمەگەن 96 ملن كەلىپ ءشومشيدى عوي!؟  سونىڭ ءبارىن قورعاۋشى كوزگە شۇقىپ كورسەتكەنىمەن شىمشىق شىندىق شىرىلداپ، جاپالاق جالعاندىققا جەم بولدى.

بىلمەيمىن ەندى. تەك قانا سول ادىلدىك كۇتەمىز جوعارعى سوتتان. جازاتىن جەردىڭ بارىنە جازدىق. بىراق ەشقايسىنان ەشقانداي جاۋاپ بولمادى. ەندى وسى جوعارعى سوت ءادىل شەشىم جاسايتىن شىعار دەپ ءۇمىت كۇتەمىز. ءادىل شەشىم شىعارىپ، بالامىزدى بوستاندىققا شىعارسا، سول بار ايتارىمىز.

ەسكەرتۋ: Abai.kz – ەركىن اقپارات الاڭى. مۇندا وي جارىستىرىپ، پىكىر تالاستىرۋعا، وزدەرىنىڭ ۇندەرىن ەل بيلىگىن تىزگىندەگەن تۇلعالارعا جەتكىزۋگە قازاقستاننىڭ ءاربىر ازاماتى قۇقىلى. ءبىز اراشا سۇراپ كەلگەن اتا-انانى سوزگە تارتتىق. ءىستىڭ ءمان-جايىن سۇراپ بىلدىك.ماقالادا اتى اتالاتىن جەكەلەگەن تۇلعالار رەداكتسيامىزعا جاۋاپ بەرۋگە نيەت بىلدىرسە، ولارعا دا مىنبەر ۇسىنامىز.

Abai.kz