تۇراقتى دامۋ ماقساتتارىنىڭ جەتىنشى باعىتى – «قولجەتىمدى جانە تازا ەنەرگيا»، بۇكىل الەمدەگى ادامدارعا تۇراقتى، قىمبات ەمەس جانە ەكولوگيالىق تازا ەنەرگيا كوزدەرىن ۇسىنۋدى كوزدەيدى.

ەنەرگيا – ەكونوميكالىق ءوسۋدىڭ جانە ادامزاتتىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن ارتتىرۋدىڭ باستى قوزعاۋشى كۇشى. سونىمەن قاتار، ەنەرگيانى ءوندىرۋ جانە تۇتىنۋ كليماتتىڭ وزگەرۋىنە اسەر ەتەتىن نەگىزگى فاكتورلاردىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى. سوندىقتان قىمبات ەمەس، تازا ەنەرگياعا كوشۋ – تۇراقتى بولاشاقتىڭ نەگىزگى قادامى. ەنەرگيانىڭ قىمباتتىعى ءوندىرىس شىعىندارىن ارتتىرادى، بۇل تۇتىنۋ تاۋارلارى مەن قىزمەتتەردىڭ باعاسىنا اسەر ەتەدى. قولجەتىمدى ەنەرگيا حالىقتىڭ ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيىن جاقسارتىپ، ەكونوميكالىق ءوسۋدى ىنتالاندىرادى.قىمبات ەمەس ەنەرگيا كەدەيلىك دەڭگەيىن تومەندەتىپ، بارلىق ادامدارعا تەڭ مۇمكىندىكتەر ۇسىنادى. اسىرەسە، اۋىلدىق ايماقتاردا ەلەكتر ەنەرگياسىنا قول جەتكىزۋ حالىقتىڭ ءال-اۋقاتىن ارتتىرۋعا سەپتىگىن تيگىزەدى. جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرى (كۇن، جەل، گيدروەنەرگيا) پارنيكتىك گازداردىڭ شىعارىندىلارىن ازايتىپ، ەكولوگيالىق تۇراقتىلىقتى قامتاماسىز ەتەدى.

قازۇۋ زاڭ فاكۋلتەتى مەملەكەت جانە قۇقىق تەورياسى مەن تاريحى، كونستيتۋتسيالىق جانە اكىمشىلىك قۇقىق كافەدراسىنىڭ ءبىلىم الۋشىلارىمەن جوعارىدا اتالعان تاقىرىپ اياسىندا دوڭگەلەك ۇستەل وتكىزدىك. ستۋدەنتتەردىڭ ويلارى تىڭدالىپ،پىكىر الماستىق.قارا شاڭىراق ستۋدەنتتەرى قىمبات ەمەس جانە تازا ەنەرگيانى قامتاماسىز ەتۋ جولدارىنا بىرنەشە مىسالدار كەلتىردى:

1. كۇن، جەل، بيوماسسا جانە گيدروەنەرگيا سياقتى ەنەرگيا كوزدەرىن پايدالانۋدى ارتتىرۋ. بۇل ەنەرگيانى ءوندىرۋدىڭ تۇراقتى ءارى ءتيىمدى ءادىسى.

2. ەنەرگيانى ءوندىرۋ، جەتكىزۋ جانە تۇتىنۋ ۇدەرىستەرىن وڭتايلاندىرۋ ارقىلى شىعىنداردى ازايتۋ.

3. ەنەرگەتيكالىق تەحنولوگيالاردى ءبولىسۋ، ينۆەستيتسيالار تارتۋ جانە جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا جوبالارىن دامىتۋ ءۇشىن ەلدەر اراسىنداعى سەرىكتەستىكتى نىعايتۋ.

4. ەنەرگيا باعاسىن تومەندەتۋ ءۇشىن سۋبسيديالار ەنگىزۋ جانە جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا سەكتورىنداعى تەحنولوگيالاردى قولجەتىمدى ەتۋ.

5. تسيفرلىق تەحنولوگيالاردى قولدانۋ: «اقىلدى» ەنەرگەتيكالىق جۇيەلەر مەن تسيفرلىق پلاتفورمالار ارقىلى ەنەرگيانىڭ ءتيىمدى پايدالانىلۋىن قامتاماسىز ەتۋ.

قازاقستان جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرىن دامىتۋعا ەرەكشە نازار اۋدارۋدا. ەلدىڭ كەڭ تابيعي رەسۋرستارى (كۇن، جەل جانە سۋ الەۋەتى) تۇراقتى ەنەرگەتيكالىق شەشىمدەردى ەنگىزۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. قىمبات ەمەس جانە تازا ەنەرگيا – الەمدىك قوعامداستىق ءۇشىن ماڭىزدى باسىمدىق. بۇل تەك كليماتتىڭ وزگەرۋىنىڭ الدىن الىپ قانا قويماي، سونداي-اق ميلليونداعان ادامداردىڭ ءومىرىن جاقسارتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. قازاقستان سياقتى ەلدەر جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرىنە ينۆەستيتسيا سالىپ، تۇراقتى دامۋ ماقساتتارىنا قول جەتكىزۋگە ىقپال ەتۋدە. ءاربىر ەلدىڭ، ۇيىمنىڭ جانە جەكە ادامنىڭ وسى پروتسەستەگى ۇلەسى ماڭىزدى.

تورگاۋىتوۆا ب.

ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ مەملەكەت جانە قۇقىق تەورياسى مەن تاريحى، كونستيتۋتسيالىق جانە اكىمشىلىك قۇقىق كافەدراسىنىڭ اعا وقىتۋشىسى، ز.ع.ك.

Abai.kz