ولەڭدەر

ءىسساپار

زاتىمدى جيناپ جاتىرمىن، جۇرەكتى جۇلقي قيماستىق.
كىشكەنتاي ۇلىم كومەكشىم، قۇلدىراڭدايدى «جيناسىپ».
كوزىنشە ونىڭ باتىرمىن، ىشىمدە داۋىل-بورانىم،
ساپارلاپ بارا جاتىرمىن. قايدان ءبىلسىن، بۇل باستىق؟!

قۇلاقشىننىڭ قۇلاعىن، بۇراپ بىردە وينايدى.
ماڭدايداعى جۇلدىزىن تارتقىلايدى، قارايدى.
بىلعارى بەلبەۋ بايقايمىن شىنىمەن دە ۇنادى،
پاگونىمدى جۇلقىلاپ، جۇلدىزدارىن سانايدى.

جۇكتەرىمدى ارالاي، بولمە ءىشىن كەزىپ ءجۇر،
تانىسادى بارىمەن، ءبارى قىزىق كەزى بۇل.
قان توبىنىڭ بەلگىسىن، سيپاپ قويىپ جايمەنەن،
بىردەي قاننان ەكەنىن جۇرەگىمەن سەزىپ تۇر!

قوشتاساردا ءتۇسىندى، كەلمەسىمدى ازىرگە،
جىلاي بىرگە جۇگىردى، ىلەسىپ-اپ دالىزگە.
ءالسىز، جۇمساق ساۋساعى، تارتقىلايدى قولىمدى.
بىلسە عوي ول كۇيىمدى، ساعىنىپ تۇرعان قازىر دە.

سەن ازىرگە جاستاۋسىڭ، اقىل ايتار قونىمدى،
تۇسىندىرەم مەن ءالى تانىپ ال وڭ مەن سولىڭدى.
وتان قورعار اكەڭدى ماقتان ەتىپ جۇرەرسىڭ،
قىزمەتىمنەن سەن ادال بوگەمەگىڭ جولىمدى.

جۇيرىك ۋاقىت جىلىستاي جىل ارتىنان جىل وتەر،
امان بولسىن باسىمىز، كەلەر كەزىڭ ەر جەتەر.
قىزمەتتى ەل ءۇشىن ورىندايتىن جىراقتا،
بولتىرىگىم كىشكەنتاي ءومىر ءوزى ۇيرەتەر!

سەن دە، مەن دە

سەن دە، مەن دە سەزىم وتىن سوندىرمەۋگە تىرىستىق،
سەن جوق جەردە شۋلى عالام قۇلاققا ۇرعان تىنىشتىق.
سەن قاسىمدا بولعان كەزدە ءشول دە ماعان گۇل باعى،
سەن دەگەندە ۋ دا ءتاتتى، ايازدى كۇن تىم ىستىق.

سەن دە، مەن دە كەزدەسكەندە قۋانامىز جان كۇلىپ،
سەن جوق جەردە قۋانىشقا بولەنۋگە جوق ءۇمىت.
سەن قاسىمدا بولعان كەزدە قارا ءتۇن دە اق ايدىن،
سەن دەگەندە وتىرىك بال، جالعان عۇمىر ماڭگىلىك.

سەن دە، مەن دە ماحاباتقا بالا كەزدەن قۇشتارمىز ،
سەن جوق جەردە سۋىق عالام، جۇرەگىمدە قىستار مۇز.
سەن قاسىمدا بولعان كەزدە الاقاندا جارتى الەم،
سەن دەگەندە كەرەك ەمەس باسقا جان... جۇرەگىمدە ءسىز بارسىز!

سەن دەگەندە مۇز دا جىلى، بوران، داۋىل - سامال جەل...
بۇل ءوتىنىش قىزىق بولار، دەگەنمەنەن ايتايىن،
(ماڭگىلىككە بىرگەمىز دەپ سەرت بەرىپ),
عۇمىرىڭ مەن تاعدىرىڭدى، جۇرەگىڭدى ماعان بەر!

داۋرەن قۇرساق مەكەنىندە ارماننىڭ...

جاز كوبەلەك باراسىڭ-اۋ جىلىستاپ،
جاپىراقتار قۇلايدى ءالى ۋىستاپ.
تونالادى كويلەگىنەن كۇنى ەرتەڭ،
ماۋسىم سايىن ءتۇرى وزگەرگەن تىنىش باق.

...كەل، سۇلۋىم، ءبىز دە قاراپ قالمايىق،
كوركەم جازدىڭ الەمىن ءبىر شارلايىق.
قول ۇستاسىپ بىرنەشە كۇن عالامات،
بال شاقتاردى ەكەۋمىزگە ارنايىق.
وزەن، تەڭىز تۇنىعىندا جۇزەيىك،
سۋ مارجانىن تەرەڭىنەن سۇزەيىك.
ەلىك، بوكەن جايىلىمىن ارالاپ،
كيىكتەردىڭ جاعدايىن دا بىلەيىك.

ءبىر-اق ساتتە كوزدەرىمىز بايلانىپ،
جەردىڭ ءجۇزىن مىڭ ءبىر ەسە اينالىپ،
سەن حانشايىم، مەن سيقىرشى بوپ كەتسەك،
تۇستىك استى ىشەر باپپەن سايلانىپ.

يە بولعان بار بايلىعىن جەردەگى،
ءبولىپ بەرسەك كەدەيلەرگە ەلدەگى.
دانالىعىم تاڭ قالدىرىپ وزگەنى،
جومارتتىققا تاڭ قالسا جۇرت سەندەگى.

تورەلىگىن ايتىپ كەيىس جانداردىڭ،
ادىلدىگىن تاپساق بەس كۇن جالعاننىڭ.
ەڭ بولماسا جاز بىتكەنشە ەكەۋمىز،
داۋرەن قۇرساق مەكەنىندە ارماننىڭ...

سەنىڭ بەينەڭ جۇلدىز بولىپ جاندى الىپ

قوش كەلدىڭ ءتۇن، كەشىگۋدى بىلمەيتىن،
اياسىندا ەشكىم ويىناپ-كۇلمەيتىن.
قويىنىنا سىيعىزىپ-اپ عالامدى،
تابىتىنا جارىق كۇندى جەرلەيتىن.

جارتى تاۋلىك جارىق بىتكەن وشەدى،
(زامان سولاي الماسۋم­ەن كوشەدى)
كەلتە ايدى شىعارادى تورىنە،
سۇتتەي ساۋلە ارالايدى كوشەنى.

ەكى قالا، ءبىر كورۋگە ارمانبىز،
سەن دە، مەن دە كوككە قاراپ قالعانبىز.
شىلىمىنداي ءتۇن باتىردىڭ تاستاعان،
كوكجيەككە قۇلاپ ءتۇستى اق جۇلدىز.

ايعا قاراپ ايتىپ ەدىم سىرىمدى،
تۇسىنگەندەي سىيپالادىڭ بۇرىمدى.
ۇركەر كۇلىپ، شولپان جۇلدىز قوسىلدى،
ەكەۋى دە تۇسىنبەدى-اۋ مۇڭىمدى.

تابيعاتتىڭ تىلسىمىنا تاڭ قالىپ،
ەكەۋمىز دە كوكتەن كوزدى المادىق.
ساعان مەنى كورسەتتى مە سوندا اسپان،
سەنىڭ بەينەڭ جۇلدىز بولىپ جاندى الىپ.

كەلەڭكەسى جەرگە ءتۇستى سۇلباڭنىڭ،
قايتا كوزگە كورىنبەدىڭ، جانبادىڭ.
ءىزىڭ قالدى جەردە، مۇمكىن سانامدا،
جانىپ تۇردى جارقىراعان جان-جاعىڭ.

سابىر ءمۇجىپ، جۇرەك شىركىن، تۇنشىعار،
ساعىنىشقا سۇيە بىلگەن جان شىدار.
شەكسىزدىك پەن ۋاقىتشانىڭ بىلگەنگە،
جەر مەن كوكتەي ايىرماسى بار شىعار...

ۆيكتور تسوي ءمۇسىنىنىڭ قاسىندا تۋعان وي

دوم ستويت، سۆەت گوريت،
يز وكنا ۆيدنا دال.
تاك وتكۋدا ۆزيالاس پەچال؟
ي، ۆرودە، جيۆ ي زدوروۆ،
ي، ۆرودە، جيت نە تۋجيت.
تاك وتكۋدا ۆزيالاس پەچال؟..

ۆ. تسوي

تاس ءمۇسىننىڭ قاباعىندا قارا بۇلت،
(وي ماساعا جاتقانداي ما، تالانىپ؟)
قايرىلمايتىن تاعدىر سەنى ەرتە الدى،
كەلگەندەيسىڭ ساعىنتۋعا جارالىپ.

ءان الەمىن جۇرەگىڭە جياسىز،
سىزدەي جاندى قاي ولىمگە قياسىز؟!
كوشە بويلاي وتكەن جاننىڭ بارىنە،
وتتىعىڭنان ۇسىناسىز، رياسىز.

قان-ءسولى مەن جۇرەگى جوق ءمۇسىنىڭ،
جانىن ۇعىپ تۇرعانداي ما، كىسىنىڭ؟!
ءتىرى كەزدە جولىقپادىق ەكەۋمىز،
اتتەڭ، سىزدەن كوپ جىلدارعا كىشىمىن.

قۇرداس بولساق، دوس بولار ەك، سىرلاسىم،
سەن دە ءومىردى تەرەڭىنەن جىرلاپسىڭ.
ۇشقىن الىپ وتتىعىڭنان كەتەيىن،
ءسىزدىڭ شابىت ەندى مەنى شىڭداسىن.
رۋحى بىرلەر مۇڭداس بولار، ەل ءبىلسىن،
ەستەلىككە ءسىزدى اڭساعان جىر تۇنسىن
ءسىزدى كورىپ ونەرىمنەن قالىڭ جۇرت،
اقىنداردى ولمەيدى ەكەن دەپ ءجۇرسىن...

ارقاشاندا ءومىرىڭدى گۇل دەپ ءبىل!

ارقاشاندا ءومىرىڭدى گۇل دەپ ءبىل،
كوڭىلىڭدى باسا المايدى مۇڭ دەپ ءبىل.
قانداي قيىن ساتتەر كەلسىڭ باسىڭا،
جان، جۇرەگىم وزىڭمەنەن ءبىر دەپ ءبىل.

قۋىنىشقا سارىقالمايتىن شولدەپ كۇل،
سەن دەگەندە مەندىك سەزىم كول دەپ ءبىل.
كۇزگى داۋىل سوقسىن، مەيلىڭ، دولدانسىن،
جان، جۇرەگىم وزىڭمەنەن ءبىر دەپ ءبىل.

جىلۋىمدى ساعان توككەن كۇن دەپ ءبىل،
ماعان سىيى تاعدىرىمنىڭ سەن دەپ ءبىل.
قىسقى اياز، بورانى كەپ قاماسىن،
جان، جۇرەگىم وزىڭمەنەن ءبىر دەپ ءبىل.

كىم ءبىلسىن؟!

جانارىڭنان اراي اتىپ، كۇن كۇلسىن،
تاعدىر ءسىزدى ەركەلەتسىن، كۇلدىرسىن.
بىلگەنىڭدە مەندىك سىرلى سەزىمدى،
جۇرەگىم بوپ كەتەر مە ەدىڭ، كىم ءبىلسىن؟!

كوڭىلىمدى تۇندەگى اي ءبىلدىرسىن،
جۇلدىز شولپى بۇرىمىڭا ءىلدىرسىن.
بىلگەنىڭدە جازداي مەنىڭ جانىمدى،
قۇس بوپ ۇشىپ جەتەر مە ەدىڭ، كىم ءبىلسىن؟!

بۇل الەمدە ماڭگىلىككە كىم ءجۇرسىن،
عايىپ بولسام سەن دە مەنى ىزدەرسىڭ.
اققايىڭعا سوندا ايتىپ مۇڭىڭدى،
جاپىراق بوپ قۇلار ما ەدىڭ، كىم ءبىلسىن؟!

جالىندى اسقاق قاي قۇدىرەت ءسوندىرسىن،
مەيلىڭ اسپان قارا بۇلتتى ءتوندىرسىن.
بىلگەنىڭدە سەنسىز سونەتىنىمدى،
جالىن بولىپ كەتەر مە ەدىڭ، كىم ءبىلسىن؟!

ۇلى ابايمەن سىرلاسۋ

قامىن ويلاي ۇلت پەن ەلدىڭ كەلەشەگىن قارايلاپ،
ولەڭ جازدىڭ، مۇڭىن جازدىڭ، ءسوزىن جازدىڭ ابايلاپ،
عۇمىرىڭنىڭ بار قىزىعىن شۇبەرەككە ءتۇيدىڭ دە،
حالىق ارىن جىرلاپ ءوتۋ، دەدىڭىز-اۋ، ماعان باق.

دەدىڭ-داعى، ءار قازاقتىڭ كوكىرەگىن اشامىن،
ويلى ءسوزدىڭ زەرگەرىسىڭ، سوزدەن ءمۇسىن قاشادىڭ.
ولەڭ دەگەن پاتشالىققا قۋ تىرلىكتى سىيعىزىپ،
شابىت دەگەن تۇلپارىڭنان ولگەندە تەك بوسادىڭ.

ءسىز جاتقان قارا جەردەن جىردىڭ گۇلى ءبۇر جارىپ،
قازاق جەرى قۇلپىرادى ءار كوكتەمدە قىزارىپ.
جيدەبايعا بۇلت كوشكىنى داستان بولىپ تونەدى،
نايزاعايلار سالەم بەرىپ، ولەڭ-جاڭبىر قۇيىلىپ.

تۇلپار بولار قۇلىنشاق تا جاقىن كەلەر ۇيىرگە،
جۇرەك جىرلاپ ەلدىڭ قامىن، بۇرىپ تۇرار ءبۇيىر دە.
سامال جەلى اقىن قىلعان ءبىز سياقتى پەندەنى،
سىزدەن قالعان تەڭىز ويلار بۋىرقانعان كۇيىندە.

بىلەسىز بە، قازاق كۇلىپ ءبىر قازاققا ءجۇر ءالى،
ەكى ءجۇزدىڭ وزگە جاننان جوعارىدا تۇراعى.
ارلىلاردى قۇلاتۋمەن ءماز بولادى باسقالار،
بيلىكتىنىڭ سوزىنەن تەك يتاقايلار بۇعادى.

ۋ ىشكىزىپ دانالارعا، نامىسسىزدار كۇلىپ ءجۇر،
بيلىكقۇمار كەيبىر جاندار ىشتەرىنەن ءىرىپ ءجۇر.
ءتوردى بەرمەي توعىشارلار شىرەنەدى قاسقايىپ،
شىندىق دەگەن بوساعادان ءارى اسا الماي ۇلىپ ءجۇر.

ماعان ەندى سىزدەن قالعان وي كەمىرۋ – ۇلەسىم،
جىردى جۇتقان جۇرەكتىنىڭ جايىن جاقسى بىلەسىڭ.
ءسوز ۇقپايتىن جاماندارعا قارا ءسوزدى قارۋ عىپ،
رۋحىڭمەن، كوكتەن بالكىم بىزگە كوزدى تىگەسىڭ.

شارشاعاندا ءار سوزىڭنەن قۋات الام عالامعا،
سىزدەن قالعان ءتۇيىر ويدان جان بىتەدى قالامعا.
وتكەن عاسىر عۇلاماسى ولمەس ولەڭ ءورىپ ەڭ،
ءسىزدىڭ جىرمەن تاڭ اتادى دارحان مىناۋ دالامدا.

ءسىزدىڭ ءسوزدى جازىپ الىپ جۇرەك، پاراق، تاسقا دا،
وزگە جۇرتقا قارايمىز ءبىز ءسىزدى بالاپ اسقارعا.
ءسىز ايتقان سول نادان جاندار ءالى دە بار، نە شارا؟
بۇرماي قويدى مويىندارىن اقىلعا ءھام باسقاعا...

سىزدەن قالعان مۇڭدى ءبىز دە جىرعا قوسقان بوپ ءجۇرمىز،
ۇلى ابايدى ادەبيەتتىڭ شامشىراعى دەپ ءجۇرمىز.
ءسىزدىڭ الەم - بىزدەر ءۇشىن اشىلماعان عالامشار،
تىرناعىڭنىڭ سىنىعىنا جاراي الماي ءبىز ءجۇرمىز!

گۇلدەردەن ءنار السىن كوڭىلسىز، وكپەلى

گۇلدە دە اقىل بار، سەزىم بار، ءتوزىم بار،
ءان سالسا كوبەلەك بيلەيدى، سويلەسە ءسوزى بال.
قىلتيىپ شىققاندا قارا جەر سۋارعان،
اقتارعان جان سىرىن جاناردان ۇعىپ ال.

گۇلدەردىڭ الەمى كوكتەم عوي ماڭگىلىك،
شاتتانىپ شىعادى مۇڭايعان جان كۇلىپ.
ءاتىرى جەر بەتىن جۇپارمەن كومكەرگەن،
اۋانى سۇزەدى، شاڭدى دا ءنارلى قىپ.

ءار جازدا وسەتىن ورنى بار سايلاۋلى،
كوز تارتار ءتۇر-ءتۇسى - باقتارى بايلاۋلى.
ەركە گۇل، پەرىشتە اي-كۇنگە ۇشار ەد(ى),
اتتەڭ-اي تامىرى وتانعا بايلاۋلى.

كوز تيمەس پەندەنىڭ، كوز تويماس عازالىم،
كۇلتەڭە جىرىمدى شۋماقتاپ جازامىن.
كۇزگى جەل ۇشىرسىن ۋاقىتى كەلگەندە،
سەنىڭ دە، مەنىڭ دە ىسكە اسىپ ارمانىم.

گۇلدەردەن ءنار السىن كوڭىلسىز، وكپەلى،
عالامدىق ءار ساۋال شە­شىمدى، وتپەلى.
تامىرى كەزىكپەس شوعاينا، تىكەننىڭ،
ءارامشوپتى ۇناتپاس اد­ال گۇل مەكەنى!

***

اۆتوبۋستىڭ ءىشى ادام لىق تولعان،
ۋاقىت كەشتىڭ شاماسى ەدى تۇنگە اۋعان.
سول كولىككە ءمىندى جۇمباق ءبىر ارۋ،
كوزىنە جاس، قاباعىنا مۇڭ قونعان.
قولاڭ شاشى قارا تۇندەي ادەمى،
جايىن ءبىلىپ جاقىنداعىڭ كەلەدى.
اق ساۋساعى، الاقانى - ورامال،
ءمولدىر تامشى جاسىن سۇرتە بەرەدى.

جاي ءبىر كەزدە ءبارىمىز دە قىلجاقپىز،
تولى كولىك. مۇڭمەن جالعىز جۇمباق قىز.
جانىن جەگەن جاراسىمەن الىسىپ،
كەتتى ءتۇسىپ، كوشە بويلاي سۇڭعاق قىز!

قالاي سەنىڭ جاعدايىڭ، قايرات، كۇشىڭ؟..

قالاي سەنىڭ جاعدايىڭ، قايرات، كۇشىڭ،
دەگەنمەن دە تاۋسىلماس قايسارلىسىڭ.
ارقاڭدا ءزىل تۇرسا دا، باتپان پارىز،
شارشاتتى دەپ مىنا ءومىر ايتارمىسىڭ؟!

نازىك قانداي ساۋساعىڭ، قارا شاشىڭ،
جىگىتتەردەن بوساڭداۋ، الاساسىڭ.
بىراق، سەنىڭ كۇشىڭدى بايقاۋ قيىن،
تىرلىك ءۇشىن بارىمەن تالاساسىڭ.

تاڭمەن قاتار ويانىپ، تاراناسىڭ،
نازىك جاندى پەندە بوپ جارالعان سوڭ.
سودان كەيىن، بايگە ءومىر، قۋ تىرلىككە،
جىگەرىڭدى جالىندى تاراتاسىڭ !

دەل-سال بولىپ جىلاماعىڭ قارا كۇز،

دەل-سال بولىپ جىلاماعىڭ قارا كۇز،
ولەڭ قونعان ءبىز كوڭىلشەك ادامبىز...
قىزىل-سارى جاپىراقتى جيىپ-اپ،
جان سارايدى جانشىپ قايدا باراسىز؟!

كەتپەستەي بوپ كورىنىپ ەڭ تۇنەۋ كۇن،
ء(بارى وتكىنشى مىنا ومىردە بىلەمىن...)
اققۋ-قازدى شۋلاتتىڭ دا اتتاندىڭ،
قۇستارمەنەن ءبىر كەتكەندەي جۇرەگىم.

نەگە اسىقتىڭ. قىسقا بەرىپ كەزەكتى،
سۋىق كۇنمەن جاۋراتتىڭ-اۋ وزەكتى.
كۇنى ەرتەڭ اينالانى قار باسىپ،
جۇلمالايدى بورانىمەن تەرەكتى.

...الما كەزەك كوشەر ماۋسىم، امال جوق،
(ۇستاپ تۇرار ءبىر مەزگىلدى شاراڭ جوق!)
ايازىمەن شىمىرلاتار ءجۇزىڭدى،
ۋاقىتشا ەكەن كەلەر قىس تا قوناق بوپ!

قار جاۋىپتى تۇنىمەن...

قار جاۋىپتى تۇنىمەن... قالام اپپاق.
بۇگىن سەنى كوڭىلىم قالام اقتاپ.
قارا وتكەلدەن وتكەندەي قۋانايىن،
دالا-كوشە اق مامىق جامىلعان شاق.

نازىك ۇلپا كوگىمنەن قۇلاعاندا،
پەرىشتەدەن اق باتا جىر العان با؟!
اق پاراقتاي جەر بەتى جازىلماعان،
تىنىشتىقتى وسىنداي بۇزالام با؟..

ىزدەر تۇسەر اق قارعا قازىنالى،
ءبارى ۇيگە، جۇمىسقا اسىعادى.
جاڭا كۇنمەن باستالعان ايقىش-ايقىش،
قارا ىزبەن تاعدىرلار جازىلادى.

قوسىلعانداي اق داۋىل شابىتىما،
(جاز دەپ جاتىر سيقىرلى ءساتتى مىنا!..)
اپپاق قارعا سالىنعان قارا ءىزىڭ،
اپاراتىن جول بولسىن باقىتىڭا!
قار جاۋىپتى تۇنىمەن... قالام اپپاق...

جەلتوقسان. جاستار. ەلەس...

ءسال ايالداپ، تاعزىم ەتپەي بۇل الاڭنان ءوتپ­ەڭدەر…
م.شاحانوۆ

كوڭىلىمدە مۇڭ-ەلەس، الاڭ-الاڭ،
دەپ جاتىرمىن كۇبىرلەم بارام-بارام...
تاڭعى تۇستە كورىنىپ اپپاق بەينە،
قاندى الاڭدا قول بۇل­عاپ تۇردى ماعان!

وياندىم دا ابدىراپ ەس جيا الماي،
مۇنداي حابار قاي جاق­تان!.. الدىم قالاي؟!
كۇنتىزبەدە جەلتوقسان. ون التىسى،
تاعدىرلارعا بالتا بوپ تيگەن تالاي.

تار بولمەمدە ىرىقسىز ءجۇرىپ الدىم،
(ساسقان جاننىڭ قاشان­دا ويى قالىڭ).
ءبىر ۋاقىتتا جۇگىرىپ ەسىك جاققا،
يىعىما كۇركەمدى ءىلىپ الدىم.

ايالداما. اۆتوبۋس. جو­لاۋشىلار،
شارشاڭقىراپ مەن تۇرم­ىن ويدان سىڭار.
«باراسىڭ با، ورتالىق الاڭعا؟»، - دەپ،
اسسىققان جان ءدال مەن­دەي جوق تا شىعار.

كىنالى بوپ الدىندا وتكىر اردىڭ،
كوپ ۇزاماي الاڭعا جە­تىپ باردىم.
ۇشىپ-قونعان كوگەرشىن، تىنىش كوشە،
بايقامايدى جاي-كۇيىن كەلگەن جاننىڭ.

...قۇلاعىما شۋ كەلدى دۇركىرەگەن،
اسپان استىن الدى ءۇن كۇركىرەگەن.
سەكسەن التىنشى جىل قايتا ورالعانداي،
مازا كەتتى جۇرەكتەن بۇلكىلدەگەن.

تۋىلعانعا قازاق بوپ بارداي جازاڭ،
تارتىس-شابىس كۇشەيگەن تاڭنان بوزاڭ.
ۇلبىرەگەن جاستاردى ولتىرۋدە،
ۇرۋ-تەبۋ اينالا ازان­-قازان...

ال ءبىر ۋاقىت تىنىشتىق قايتا كەلدى،
(ۋ-شۋ بولعان دۇنيە قايدا كەتتى؟!)
تەڭسەلەمىن دەنەمدى تىكتەي الماي،
جاقىن جەردەن كورە ال­ماي جۇرگەن كوپتى.

سۇلبا كوردىم اق قاردان جاندى-جانسىز،
ماڭداي، ەرىن جارىلعان قاندى-قانسىز.
بوزبالا مەن بويجەتكەن بەينەسىندە،
جانارلارى قارايدى ماعان ءالسىز.

وسى ەكەن عوي اق تاڭنان شاقىرعان مۇڭ،
جازىقسىزدان جاستارىم اتىلعان كۇن.
ەركىندىكتى سۇراعان بەيكۇنالار،
ەلىن سۇيگەن ءۇشىن دە شاتىلعان كۇن.

كەشىر ءبىزدى وققا ۇشقان ۇلاندارىم،
وتان ءۇشىن ۇزىلگەن شىبىن جانىڭ.
كەشىر ءبىزدى! ءبىز قورعان بولا المادىق،
جەلتوقساندا قىرقىلعان قىراندارىم!

اق قىراۋدى سۇرتكەن قىز

ءبىر توپ ادام. ايالداما. كۇن اياز.
ۇسكىرىك جەل. سارى اياز – حان، وياز.
بۇل سالقىندىق كوڭىلدەردى ءتۇسىرىپ،
قالىڭ ەل مەن سۋىق كۇندى قىلدى اراز.

مۇز بايلانعان كىرپىگىمىز قىبىرلاپ،
اۆتوبۋستى كۇتىپ تۇرمىز شۋىلداپ.
جىلى ىشىك كيىنگەندەر دىردەكتەپ،
اڭگىمە دە قويادى ايتىپ سىبىرلاپ.

ءبىر ۋاقىتتا قالدىق بىزدەر جەلپىنىپ،
توقتاي قالعان مارشرۋت ەكەن «ەكىلىك».
بولماعان سوڭ بۇل اۆتوبۋس مەن كۇتكەن،
توقتاي قالدىم، جۇگىردىم دە ەنتىگىپ.

كوپ ىشىنەن سىعىلىسا، تاپتالىپ،
مەنى كورگەن قوس جانارى شاتتانىپ.
تەرەزەدەن ءبىر سۇلۋ قىز، قول بۇلعاي،
ايتىپ جاتىر ءبىر سوزدەردى اقتارىپ...

تەرەزەگە كوزىم تۇسە، تاڭ قالدىم
(اۆتوبۋسقا مىنۋگە دە شاق قالدىم).
مۇمكىن ەمەس دەپ ءتۇيدىم دە ىشىمنەن،
ورتا جولعا بارىپ، قايتا توقتالدىم.

كورەگەنىنە سەنە الماي كوزىمنىڭ،
(نە ايتارعا رەتى كەلمەي ءسوزىمنىڭ).
قىرىعىندا قىزدار ايتقان سەزىمىن،
سەرىلەردەي مەن ءوزىمدى سەزىندىم.

سان ويلارعا تۇرعان كەزدە بۋلىعىپ،
قاس-كىرپىكتىڭ مۇزىن ءسۇرتتىم سۋ قىلىپ.
سۇلۋ قىز دا سۇرتكىلەيدى اينەكتى،
نازىك دەمىن شىعارادى بۋ قىلىپ...

سول-اق ەكەن عايىپ بولدى، قيالىم،
(كۇلكى قىستى، ونى قالاي جيامىن؟!)
ارۋ دا جوق، قول بۇلاعاعان مەن ءۇشىن،
قارىنداسىم تازالاۋدا تەرەزەنىڭ قىراۋىن.

ويانعانى-اي، ىشتەگى قامقورلىعى "اعانىڭ",
قاتەلەسكەن مەن ءوزىم. كىمگە كىنا تاعامىن؟!
كەشىر، ارۋ ءسال تەنتەكتەۋ اعاڭدى،
ورىندالسىن ارمان تىلەك، تالابىڭ!

توڭدى-اۋ قولىڭ، نەگە ارتىنشا ءدىر ەتتىڭ،
سالقىن قىستا اق الەمگە گۇل ەكتىڭ.
تولەگەندەي كەزدەستىرىپ تورەڭدى،
باقىتتى بول، ءسىڭىلىسى جىبەكتىڭ!

سىرعاناق ءومىر

بالالىعىم بال كەزدەرىم، وتكەنىم،
سەندە قالعان ساعىنىشىم كوپ مەنىڭ.
شانا سۇيرەي ءجۇرۋشى ەدىك، ءدوڭ ىزدەپ،
قىنجىلتادى، ورالمايدى كەتكەنىڭ.

مۇز ىزدەۋشى-ەك سىرعاناۋعا جەلدەتىپ،
(ارقا تۇستى ءجۇرۋشى ەدىك تەرلەتىپ).
قولىمىزدان جاساۋشى ەدىك مۇز الاڭ،
اپپاق قارعا سۋدى قۇيا كولدەتىپ.

دوستارىممەن جينالۋشى ەك ويىنعا،
(ودان وزگە بولماۋشى ەدى ۋايىم دا!)
جۇگىرۋشى ەك كەزەك-كەزەك قۇلديلاپ،
كىم ۇزاققا سىرعيدى دەپ سوڭىندا...

كۇش-جىگەردى تۇرۋشى ەدىك كوپ سىناپ،
ء(ومىر الدا، تۇرعان ەكەن كوپ سىناق).
جىلتىر مۇزعا ءبىز توسەگەن كەشەگى،
سۇرىنسەك تە قايتا تۇردىق كوپ قۇلاپ.

ءبىرى الىسقا كەتتى اكەتىپ شاناسىن،
ءبىرى كەتتى، كورسەتپەستەن قاراسىن.
كىبىرتىكتەپ ءبىرى قالدى ورتادا،
ودان وزگە بولماعاسىن شاراسى.

بالالىق شاق ارتتا قالدى جازداي بوپ،
ساعىنىشتان كوڭىلىمدە مازدايدى وت.
ءبىز تايعاناق جاساپ العان سول كەزدە،
اتتەڭ، ۋاقىت ەرىپ كەتتىڭ مۇزداي بوپ!

مۇقاعاليعا ارناۋ

لاپىلداعان جۇرەگى بار وت كەۋدەڭ،
ءوتتى عۇمىر جالعاندىققا جوق دەۋمەن.
سىرشىل سەزىم تولعان ولەڭدەرىڭنەن،
ءالى دەمى باسىلماعان شوق كورەم.

بوران، اياز جولاماعان كوڭىلگە،
ولەڭ بولىپ جارالعانسىڭ ومىرگە.
كوپ نۇكتەنى قويىپ شابىت سوڭىنا،
تىك قارادىڭ اۋرۋ مەنەن ولىمگە.

جىردىڭ باعى وزىڭمەنەن اشىلعان،
ساعان ور دا كوپ ەدى عوي قازىلعان...
تاعدىرىڭدى ولەڭ قىلىپ وقيمىز،
جۇرگەن ءىزىڭ وشپەس داستان جازىلعان.

قارا ولەڭگە نايزاعاي بوپ وتكەنسىڭ،
جىر الەمدە ورنىڭ بولەك، وكتەمسىڭ.
مۇڭىن ايتار ءار پەندەنىڭ ءار جولى،
سوڭعى ولەڭدى ءوزىڭ جازىپ كەتكەنسىڭ...

ادەبيەت سارايىنىڭ ارى سەن،
قازاناتتىڭ جەلدەي ەسكەن شابىسى ەڭ.
قارا ولەڭنىڭ ارعىماعى، اساۋى،
تار ماڭدايعا سىيماي كەتكەن ارىس ەڭ!

اق قاعازدى سىرلاس قىلعان اق بەرەن،
سەننەن اسقان ءمولدىر مۋزا جوق دەر ەم.
سۇيىنشىلەپ سەنى ىزدەپ تۇرامىن،
قالامىمنان كەپتەر بولىپ ۇشسا ولەڭ.

ءدال وزىڭدەي جان كورمەدىم شايىردان،
ءومىر سىرىن ءار شۋماقتا قايىرعان.
ماجۇنىندەي دالا كەزگەن سەنى ىزدەي،
پوەزيا دا ەگىزىنەن ايرىلعان.

شىندىق قانا قوناق بولعان تورىڭدە،
نايزاعايلار ويناق سالعان كوگىڭدە.
جىر ايدىننىڭ سيمۆولىنا اينالعان،
سەنى اڭساپ اققۋلار ءجۇر كولىندە...

جاڭاشا ءبىر ۇيقاسپەن جازىلدى...

كوشەمەن كەلەم ويلانا،
ءومىردى وتكەن ويعا الا.
ۇلپالارعا قارايمىن،
كورىنبەس نازىك قاناتپەن،
قۇلاپ جاتقان جاي عانا.

شىنىمەن دەيمىن ىشىمنەن،
كەزىم كوپ مەنىڭ كۇرسىنگەن.
قۋانسىن دەپ پەندەلەر،
پەرىشتە رۋحتى قارلاردى،
جاراتقان جانعا تۇسىرگەن.

تەپكەندە قۇزعىن وزەكتەن،
سەندەرگە ايتار بار وكپەم.
بەيكۇنا اپپاق قارلارىم،
دۇنيەنى وراي اق تۇسكە،
دامىلداپ جاتىر كەزەكپەن.

اسپانان تۇسكەن اقشا قار،
سەندەرگە ەندى جەر مەكەن.
ادىلدىك تاپشى زامان بۇل،
سەندەر كەلگەن اسپاندا،
ادىلدىك دەگەن بار ما ەكەن؟!

قارەكەنوۆ ماناربەك ايدىنعاليۇلى

Abai.kz