قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت كەمەلۇلى توقاەۆتىڭ ۇلتتىق قۇرىلتايداعى بالالار ادەبيەتى جاعدايىن كوتەرۋ، مەملەكەتتىك قامقورلىققا الۋ تۋرالى ءسوزى وسى سالادا تەر توگىپ جۇرگەن اقىن-جازۋشىلاردى جىگەرلەندىردى.

مەنىڭ دە ۇلتتىق بالالار ادەبيەتىنە اتسالىسقانىما 40 جىلدىڭ شاماسى بولدى. كەشەگى كۇنگە دەيىن بالالارعا ارنالعان كىتاپتار مەن بالالار گازەت-جۋرنالدارىنا كوزقاراس تەڭ جانە جاقسى ەدى. سەبەبى، ءبىرىنسىز ءبىرىنىڭ كۇنى جوق.

قازىر كەزىندە مۇزافار الىمباەۆ، تۇمانباي مولداعاليەۆ باسقارعان «بالدىرعان»، فاريزا وڭعارسىنوۆا باسقارعان «اق جەلكەن» جۋرنالدارى مەن كەمەل توقاەۆ باسقارعان «ۇلان» گازەتى ايىرىقشا مەملەكەتتىك قامقورلىققا ءزارۋ. وسى 3 باسىلىم مەن «درۋجنىە رەبياتا» گازەتىن «ەگەمەن قازاقستان» گازەتىنە قوسقاندى تۇك تۇسىنە الماي كەلەمىز. ارينە، ۋاقىتشا ەكونوميكالىق داعدارىستان قۇتىلۋ جولى ەكەنىن تۇسىنەمىز. بىراق سوعىس (1941 – 1945) كەزىندە بولەك شىققان گازەت-جۋرنالداردى اعا ساياسي گازەتكە قوسقاننان كىم نە ۇتادى؟

بىزدىڭشە، مارقۇم التىنبەك سارسەنباەۆ تۇسىنداعى باستاما دۇرىس ەدى. بالالار باسىلىمى «جاس وركەن» جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىككە توپتاستىرىلعان-دى. وسى «جاس وركەندى» جانداندىرۋ قازىر اسا قاجەت. جانە ونىڭ جانىنا باياعى «بالاۋسا» باسپاسىن قوسقان ءجون. سوندا ناعىز مەملەكتتىك بالالار ادەبيەتى مەن بولاشاق بالالار اقىن-جازۋشىلارىنا دەگەن كوزقاراس بولادى.

ەندى بۇدان دا سوراقىسىنا كەلەيىك. مەملەكەتتىك بالالار گازەت-جۋرنالدارى مەكتەپ وقۋشىلارىنا ارنالعان. ءبىزدىڭ سوڭعى بىلگەن دەرەگىمىز: وسى باسىلىمدارعا («بالدىرعان»، «ۇلان»، «اق جەلكەن»، «درۋجنىە رەبياتا») قازاقستان مەكتەپتەرى كىتاپحاناسىنىڭ 15-17 پايىزى عانا جازىلادى ەكەن. مەكتەپ كىتاپحاناسى الاتىن 1 دانانى ايتامىز. ءتىپتى كەيبىر مەكتەپ كىتاپحانالارى، قارجى بولىنبەگەن دەگەن جەلەۋمەن جازىلمايدى.
بۇل ماسقارا عوي!

وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگىندەگى جاۋاپتى دەپارتامەنت، باسقارمالار، بالالارعا ارنالعان جوعارىداعى گازەت-جۋرنالداردىڭ تارالۋىنا ىقپال ەتكەنى دۇرىس بولار ەدى.

بىزدىڭشە، ەلىمىزدىڭ يدەولوگياسىنا جاۋاپ بەرەتىن تۇلعالار وسىنى قاتتى ويلاسا. گازەت-جۋرنال وقىماعان بالا كىتاپ تا وقىمايدى. بالالار ادەبيەتى گازەت-جۋرنالسىز جۇزەگە اسپايدى. وسى جانردىڭ قالامگەرلەرى ءۇشىن ايتىلعان 4 باسىلىم – شەبەرلىك الاڭى. بۇگىنگى ءوندىرىس تىلىندە ايتساق، (بالالار گازەت-جۋرنالى مەن بالالار ادەبيەتى) ءوز الدىنا كلاستەر!

ارينە، وسى باسىلىمداردىڭ جاڭا زامانعا ساي ينتەرنەت نۇسقاسى دا، تيك-توگى دا بولعانى ءجون. وسى كلاستەردىڭ ادىستەمەلىك جاعىنا وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگى، ى.التىنسارين اكادەمياسى جاۋاپتى بولارى تۇسىنىكتى. سوندا بۇگىن-ەرتەڭ «بالالارىمىزعا نە ۇيرەتىپ ءجۇرمىز، قالاي تاربيەلەپ ءجۇرمىز؟» دەپ الاڭدامايمىز.

تولىمبەك ءابدىرايىم،

بالالار جازۋشىسى، قر مادەنيەت قايراتكەرى، حالىقارالىق «الاش» ادەبي سىيلىعىنىڭ يەگەرى

Abai.kz