بەيسەنبى, 30 قاڭتار 2025
46 - ءسوز 633 0 پىكىر 28 قاڭتار, 2025 ساعات 14:12

داۋ: دانيا گرەنلانديانى اقش-قا بەرمەيدى...

سۋرەت: washingtonpost.com سايتىنان الىندى.

دانيانىڭ پرەمەر-ءمينيسترى فرەدەريكسەن بۇگىن اقش پرەزيدەنتى ترامپتىڭ گرەنلانديانى «قوسىپ الۋ» نيەتىنە توسقاۋىل قويۋ ماقساتىندا گەرمانياعا، فرانتسياعا جانە ەۋروپالىق وداققا بارادى، ترامپتىڭ دانيانىڭ اۆتونوميالىق اۋماعىنا دەگەن «قۇشتارلىعىمەن» كۇرەسۋ ءۇشىن ەۋروپانى بىرلىكتى نىعايتۋعا شاقىرادى.

دانيا ۇكىمەتى دۇيسەنبىدە اركتيكا مەن سولتۇستىك اتلانتيكا ايماقتارىنداعى قاۋىپسىزدىكتى نىعايتۋ ءۇشىن 2 ميلليارد ەۋرو ينۆەستيتسيا سالاتىنىن حابارلادى. ول دۇيسەنبىدە سويلەگەن سوزىندە «ەۋوپانىڭ قاۋىپتى كەزەڭدە تۇرعانىن، سوعىس پەن كۇردەلى گەوساياسي جاعدايدا ەۋروپا ەلدەرىنىڭ ەرەكشە ىنتىماقتى بولۋى كەرەكتىگىن» ايتقان ەدى. ەو-نىڭ سىرتقى ىستەر جانە قاۋىپسىزدىك ساياساتى جونىندەگى جوعارعى وكىلى كاللاس دۇيسەنبى كۇنى ەو گرەنلانديا ماسەلەسى بويىنشا كەلىسسوز جۇرگىزبەيتىنىن مالىمدەدى.

فرەدەريكسەن ساپارى بارىسىندا گەرمانيا كانتسلەرى ولاف شولتسپەن، فرانتسيا پرەزيدەنتى ەممانۋەل ماكرونمەن جانە ناتو باس حاتشىسى مارك ريۋتتەمەن كەزدەسەدى.

ترامپ پەن فرەدەريكسەن وتكەن اپتادا 45 مينۋت تەلەفون ارقىلى سويلەستى. فرەدەريكسەن گرەنلانديانىڭ ساتىلمايتىنىن جانە ونىڭ بولاشاعىنىڭ ءوزى شەشىلۋى كەرەكتىگىن باسا ايتىپ، بۇل ورايدا اقش-تىڭ «ۇلكەن مۇددەسى» بار ەكەنىن اتاپ ءوتتى. كوپتەگەن دەرەككوزدەرگە سايكەس قوڭىراۋ «ۇزاق جانە باتىل» سيپاتتا وتكەن.

گرەنلانديا دانيا كورولدىگىنىڭ بولىگى قارايدى، بىراق جوعارى اۆتونومياعا يە. ونىڭ ىشكى ىستەرىندە تولىق دەرلىك اۆتونوميا بار، بىراق سىرتقى جانە قورعانىس ىستەرى دانيانىڭ ورتالىق ۇكىمەتىنىڭ جاۋاپكەرشىلىگى بولىپ قالا بەرەدى. گرەنلانديانىڭ  «ساتىلمايتىنىن» دانيا ۇكىمەتى ۇنەمى ايتىپ كەلەدى.

Abai.kz

0 پىكىر