كەشە ساۋد ارابياسىنىڭ استاناسىندا اقش پەن رەسەيدىڭ العاشقى كەلىسسوزى ءوتتى. كەزدەسۋ 4,5 ساعاتقا سوزىلعان. جاھان جۇرتىنىڭ كۇتكەن ءۇمىتى اقتالمادى.

ۋكراينا ماسەلەسىنە بايلانىستى ەلەڭ ەتەرلىك ەشتەڭە ايتىلمادى. امەريكا تاراتقان ءتور ءتۇيىننىڭ بىرەۋىندە عانا ۋكرايناعا بەيبىتشىلىك ورناتۋ تىلگە تيەك ەتىلسە، قالعان ۇشەۋى دە سوعىس سالدارىنان ءۇزىلىپ قالعان اق ءۇي مەن كرەملدىڭ قارىم-قاتىناسىن جاقسارتۋعا باعىتتالعان. رەسەي تاراپتان تالقىعا قاتىسقان لاۆروۆ تا، ۋشاكوۆ تا، ديميتريەۆ تە كەزدەسۋدىڭ اشىق، تىكە، قاناعاتتانارلىق دەڭگەيدە وتكەنىن ايتۋدا.

كەلىسسوزدەن تىس قالعان ەۋروپا مەن ۋكراينا تاراپتىڭ قارسىلىعى ءتىپتى كۇشەيدى. ساۋد ارابياسىنا شاقىرىلماعاندارىن بىلگەننەن كەيىن فرانتسيا باسشىسى ماكرون باستاماشى بولىپ، پاريجدە ەۋروپاداعى باستى ەلدەردىڭ باسىن قوسىپ، جينالىس وتكىزىپ ەدى. ونىسىنان تۇك شىقپادى. ەندى بۇگىن ماكرون رەسەيگە جاقىن رۋمىنيا قاتارلى شىعىس ەۋروپا جانە بالتىق رەسپۋبليكالارىمەن بەيرەسمي كەزدەسۋ وتكىزبەك.

تۇركيادا جۇرگەن زەلەنسكي بولسا، ۋكراينانىڭ تاعدىرى شەشىلەتىن باسقوسۋلارعا ەۋروپا مەن تۇركيانىڭ ءسوزسىز قاتىسۋى كەرەك ەكەنىن تاعى قايتالاپ، ساۋد ارابياسىنا جوسپارلاعان ساپارىن ناۋرىزدىڭ 10-نا شەگەرگەنىن ايتتى. رەسەيمەن كەلىسىمگە كەلۋدىڭ جاڭا ءۇش شارتىن ۇسىندى:

ءبىرىنشى - ورىس اسكەرى باسىپ العان جەرلەرىنەن دەرەۋ شىعىپ كەتۋى كەرەك.

ەكىنشى - پۋتين گاگا سوتىنا جەتكىزىلۋى كەرەك.

ءۇشىنشى - ۋكراينا ناتو-عا مۇشە بولۋى كەرەك.

زەلەنسكيدىڭ وسىنشا تۋلاۋىنا نە سەبەپ؟

تاۋەلسىز اقپارات كوزدەرىنىڭ سەنىمدى مالىمەتىنشە، كەشەگى كەزدەسۋدە رەسەي تارابى اقش وكىلدەرىنە سوعىس توقتاتۋدىڭ باستى شارتى رەتىندە ۋكراينادا پرەزيدەنتتىك سايلاۋ وتكىزۋدى ۇسىنعان. كورىپ وتىرعانىمىزداي، ترامپتىڭ بيلىككە كەلۋىمەن پۋتيننىڭ ۋكراينادا باياعى يانۋكوۆيچ سياقتى قولبالا ۇكىمەت ورناتۋ ەسەك دامەسى قايتا ويانعان ءتارىزدى.

بۇدان 3 جىل بۇرىن كرەمل قوجايىنى كيەۆتى 24 ساعاتتا الىپ، زەلەنسكيدىڭ ورنىنا ءوز ادامىن قويۋ ماقساتىندا ۋكرايناعا "ارناۋلى اسكەري وپەراتسياسىن" باستاعان ەدى. ول ويى ىسكە اسپاي، ۋكراينانىڭ 4 وبلىسىن قوسىپ الۋمەن عانا شەكتەلدى. ەندى مىنە، زەلەنسكيدىڭ پرەزيدەنتتىك مەرزىمىنىڭ اياقتالۋى مەن امەريكاداعى پرەزيدەنت سايلاۋىندا "اقش مۇدەسى ءبىرىنشى ورىندا، قالعان دۇنيە كۇيسە كۇيىپ كەتسىن" ۇستانىمىنداعى ترامپتىڭ بيلىككە كەلۋى ءپۋتيننىڭ جەرلەنگەن ءۇمىتىن قايتا وياتقانداي. كرەمل ستراتەگتەرى ۋكراينا دا سايلاۋ وتكىزىپ، زەلەنسكيدى بيلىكتەن تايدىرىپ، ورنىنا ورىسشىل بىرەۋدى قويىپ، باسىپ العان 4 وبلىستى عانا ەمەس، كۇللى ۋكراينانى پەردە ارتىنان باسقارىپ وتىرماق. بيۋدجەت شىعىنىن جەلەۋ ەتىپ كەننەدي زامانىنان كەلە جاتقان حالىقارالىق دامۋ اگەنتىن جاۋىپ، اق ءۇيدىڭ شەتەلدەردە دەموكراتيالىق ينيستيتۋتتى دامىتۋ ميسسياسىنا شەكتەۋ قويعان ترامپ تا وعان ءۇنسىز كەلىسىپ وتىرعان سياقتى. اقش پەن رەسەيدىڭ كەزدەسۋىنەن كەيىنگى باق وكىلدەرىن قابىلداعان ترامپ: "سوعىسقا جەتكىزبەۋ كەرەك ەدى", - دەپ زەلەنسكيدى كىنالاي سويلەگەن.

ترامپ قىزىققان، امەريكانىڭ جوعارى عىلىم-تەحنيكاسىنا اسا قاجەت ۋكراينانىڭ سيرەك كەزىگەتىن مەتالدار قوسىندىسى قورىنىڭ باسىم بولىگى دونباستا ەكەنى بەلگىلى. ۋكراينا تاراپتىڭ جازۋىنشا، رەسەي قوسىپ العان بولىگىندەگى شيكىزات قورىن يگەرۋگە قىتايدىڭ 10 كومپانياسى الدەقاشان كىرىسىپ كەتكەن. ترامپ ۇسىنعان 500 ميلليارد دوللارلىق كەلىسىمگە زەلەنسكيدىڭ قول قويماۋى دا تەگىن ەمەس ەكەن.

"سەزىكتى بۇرىن سەكىرەدى" دەگەندەي، ترامپتىڭ مەملەكەتتىك حاتشىسى رۋبيو رەسەيگە سالىنعان سانكتسيانىڭ پۋتين كەلىسىمگە كەلگەنشە الىنبايتىنىن ايتىپ اقتالعانداي بولدى. لاۆروپتىڭ دا، رەسەيدىڭ بۇۇ-داعى وكىلىنىڭ دە، پەسكوۆتىڭ دا ءبىرىنىڭ اۋزىنا ءبىرى تۇكىرگەندەي باسىپ العان 4 وبلىستىڭ ورىس جەرى بولىپ قالا بەرەتىنىن ايتىپ جاھانعا جار سالۋى جايدان جاي بولماي شىقتى. اق ءۇي مەن كرەمل قوجايىنى ۋكراينا ماسەلەسىن ەكى ەلدىڭ پايداسىنا شەشۋدىڭ ەڭ ءتيىمدى جولى - زەلەنسكيدى بيلىكتەن كەتىرۋ دەپ شەشكەن سياقتى.

Abai.kz