KazNARU ومىرىندەگى ۇلكەن تاريحي كۇن

2025 جىلدىڭ 30 ساۋىرىندە قازاق ۇلتتىق اگرارلىق زەرتتەۋ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ الماتى وبلىسى، تالعار اۋدانى، «بايبۇلاق» اۋىلىندا ورنالاسقان «اگروۋنيۆەرسيتەت» وقۋ-تاجىريبەلىك شارۋاشىلىعىنداعى جاڭا ستۋدەنتتىك جاتاقحانانىڭ اشىلۋ سالتاناتىندا ءسوز سويلەگەن ارداگەر ۇستاز، پروفەسسور تاستانبەك اتاقۇلوۆ بۇل كۇندى وسىلاي دەپ باعالادى.
«مەن ءوزىم وسى ۋنيۆەرسيتەتەتىڭ «اگرونوميا» فاكۋلتەتىنىڭ 1972 جىلعى تۇلەگىمىن. وقۋ بىتىرگەلى الپىس جىلدان اسا عۇمىرىمدى وسى قارا شاڭىراقتا شاكىرت تاربيەلەۋگە ارناپ كەلەمىن. بۇگىن ءبارىمىز ءۇشىن، ەڭ باستىسى – ءبىلىم الۋشىلارىمىز ءۇشىن كەرەمەت، ەستە قالارلىق تاريحي كۇن! مۇنداي جاڭا ۇلگىدەگى زامانۋي جاتاقحانا سوڭعى 30 جىلدا العاش رەت بوي كوتەرىپ وتىر! ءوزىمىزدىڭ قارا شاڭىراقتاعى وسىنداي يگى باستامانى جۇزەگە اسىرعان ۋنيۆەرسيتەت باسشىلىعىنا ارداگەرلەر قاۋىمداستىعى مەن پروفەسسور-وقىتۋشىلار قۇرامى جانە بارشا ءبىلىم الۋشىلار اتىنان زور العىسىمىزدى بىلدىرەمىز»، - دەدى ارداگەر پروفەسسور تاستانبەك اتاقۇلۇلى.
KazNARU باسقارما توراعاسى-رەكتورى، اكادەميك كۇرىشباەۆ اقىلبەك قاجىعۇلۇلى ءوز سوزىندە وسىدان ەكى جىل بۇرىن ۋنيۆەرسيتەت ستۋدەنتتەرىمەن كەزدەسكەندە – «بايبۇلاق» اۋىلىنداعى جاتاقحانانىڭ سانيتارلىق-تۇرمىستىق جاعدايى سىن كوتەرمەيتىنىن، ابدەن توزعانىن، پراكتيكاعا بارعاندا ادام توزگىسىز جاعدايدا تۇرىپ جۇرگەندەرىن، ءتىپتى اسحانا، جۋىناتىن جەردىڭ جوقتىعىن ايتىپ شاعىنعانىن ەسكە الدى.
«وسىنداي جىلدار بويى ورىن العان جۇيەلىك كەلەڭسىزدىكتەردى جويۋ ءۇشىن ۋنيۆەرسيتەت باسشىلىعى سوڭعى ەكى جىل ىشىندە اۋقىمدى شارۋالار اتقاردى. مىنا ستۋدەنتتىك جاتاقحانانى جاڭعىرتۋ بىزگە وڭاي بولعان جوق. سەبەبى، بۇل وقۋ-وندىرىستىك شارۋاشىلىقتىڭ كولەمدى جەرلەرى، ونىڭ ىشىندە، وسى جاتاقحانا ورنالاسقان جەر ۋنيۆەرسيتەت بالانسىنان شىعارىلعان. وقۋ ورنىمىزدىڭ باسشىلىعى، اسىرەسە پرورەكتور قۋات سۇلتانعازيەۆ پەن زاڭگەرلەرىمىزدىڭ قاجىرلى ەڭبەگىنىڭ ارقاسىندا بۇل اكتيۆتەر ۋنيۆەرسيتەتكە قايتارىلىپ، وقۋ ورداسىنا تيەسىلى بارلىق جەرگە «مەملەكەتتىك اكتىلەر» الىندى. سودان كەيىن عانا جاتاقحانانى جاڭعىرتۋعا كىرىستىك. ونىڭ ناتيجەسىن مىنە، وزدەرىڭىز كورىپ وتىرسىزدار. جاڭا جاتاقحانامىز قۇتتى بولسىن! ستۋدەنتتەرىمىزدىڭ تەوريالىق بىلىمدەرى مەن شەبەرلىگىن ۇشتاستىراتىن ناعىز تاجىريبە الاڭى اتانسىن!» - دەدى اقىلبەك قاجىعۇلۇلى.
بۇل وقۋ-تاجىريبەلىك شارۋاشىلىقتىڭ جاتاقحانالارى 1973 جىلى سالىنعان، سوڭعى 30 جىل بويى بىردە-ءبىر رەت جوندەۋ كورمەگەن. كەزىندە شارۋاشىلىقتىڭ كوپتەگەن جەرلەرىنڭ اكتيۆتەن شىعارىلىپ كەتكەندىگى جانە جاتاقحانالاردىڭ توزىپ پايدالانۋعا جارامسىز بولىپ قالعاندىعى تۋرالى ماسەلەلەر بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا بىرنەشە رەت كوتەرىلىپ، ءماجىلىس دەپۋتاتتارى مەن كوپشىلىكتىڭ نازارىن اۋدارتتى.
جالپى، سوڭعى ءۇش جىل ىشىندە ۋنيۆەرسيتەتتە جەكە مەنشىككە زاڭسىز ءوتىپ كەتكەن اكتيۆتەردى كەرى قايتارۋ جۇمىسى قارقىندى جۇرگىزىلىپ كەلەدى. مىسالى، كەزىندە بالانستان شىعىپ كەتكەن №3 جانە №6 ستۋدەنتتىك جاتاقحانالار تۇرعىن ءۇي قورىنا كەرى قايتارىلىپ، تولىقتاي كۇردەلى جوندەۋدەن وتكىزىلدى. 2024 جىلى №9 جاتاقحانا دا كۇردەلى جوندەۋدەن وتكىزىلىپ، ستۋدەنت جاستاردىڭ يگىلىگىنە بەرىلدى. وسىنداي ناقتى ىستەردىڭ ناتيجەسىندە، KazNARU الماتى قالاسىندا ءوز ستۋدەنتتەرىن جاتاقحانامەن تولىق قامتاماسىز ەتكەن جالعىز ۋنيۆەرسيتەت اتانىپ وتىر.
وقۋ كورپۋستارىنا دا جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى، ۋنيۆەرسيتەت ستاديونى دا زاماناۋي ۇلگىدە جاڭعىرتىلدى. «ستۋدەنت» الەۋمەتتىك دۇكەنى اشىلدى، ونداعى باعالار 10-15 پايىزعا تومەن.
سوڭعى 30 جىلدا العاش رەت ۋنيۆەرسيتەت اۋماعىندا 450 ورىندىق 9 قاباتتى زاماناۋي ۇلگىدەگى مەديتسينا ورتالىعى بار جاتاقحانانىڭ قۇرىلىسىن سالۋ قولعا الىندى، ول جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن پايدالانۋعا بەرىلەدى.
«اگرارلىق ماماندىققا دەگەن سۇرانىستىڭ ارتۋىنا بايلانىستى، ەل پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆ ۋنيۆەرسيتەتىمىزگە ەرەكشە قولداۋ كورسەتىپ كەلەدى. سەبەبى قازاقستان – اگرارلى مەملەكەت، بۇل ەڭ الدىمەن، ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ تۇرعىسىنان ماڭىزدى. ءبىلىم الۋشىلارىمىزدى ساپالى وقىتىپ، العان ءبىلىمىن تاجىريبەمەن ۇشتاستىرۋىنا، عىلىممەن اينالىسۋىنا تولىق مۇمكىندىك بەرسەك، ەلىمىزدىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى دا قارقىندى داميتىنى ءسوزسىز»، - دەدى ۋنيۆەرسيتەت باسشىسى.
KazNARU بازاسىنداعى وقۋ پروتسەسىنىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ باعىتىندا ۇلكەن بەتبۇرىستار جۇرۋدە. ءبىلىم بەرۋدى زەرتتەۋ قىزمەتىمەن بىرىكتىرۋ، ۋنيۆەرسيتەتتەگى جۇمىس باعىتتارىن تسيفرلاندىرۋ تولىققاندى جۇزەگە اسىرىلدى. عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتتارىنىڭ بازاسىندا دۋالدى وقىتۋ جانە وندىرىستىك پراكتيكادان ءوتۋ جولعا قويىلدى. ءبىزدىڭ باستى قۇندىلىعىمىز، ەلىمىزدىڭ زياتكەرلىك قۋاتى – پروفەسسور-وقىتۋشى قۇرامىنىڭ ورتاشا جالاقىسى سوڭعى ءۇش جىلدا 2 ەسەگە ارتتى. بۇل – جاڭا قازاقستاندا ادىلەتتى ۋنيۆەرسيتەت قۇرۋ جولىنداعى اۋقىمدى جۇمىستارىمىزدىڭ ءبىر كورىنىسى عانا. الدا ۋنيۆەرسيتەتىمىزدى قايتا جاڭعىتۋ، جاڭارتۋ، كوركەيتىپ دامىتۋ ماقساتىندا ۇلكەن مىندەتتەر تۇر.
«جاڭا قازاقستان، ادىلەتتى ۋنيۆەرسيتەت قۇرۋ جولىندا بار كۇش-جىگەرىن ارناپ وتىرعان پروفەسسور-وقىتۋشىلارىمىزعا، ۋنيۆەرسيتەتتىڭ بارلىق قىزمەتكەرلەرىنە جانە وسى جاتاقحانامىزدى كۇردەلى جوندەۋدەن وتكىزگەن قۇرىلىس كومپانيا جەتەكشىلەرىنە ەرەكشە العىسىمدى بىلدىرگىم كەلەدى»، - دەدى ءسوزىنىڭ سوڭىندا اقىلبەك كۇرىشباەۆ.
بۇدان كەيىن رەكتور ساۋلەتتى جاتاقحانانى زاماناۋي ۇلگىدە جاڭعىرتۋدا سەرىكتەستىك قولداۋ كورسەتكەن «اسارسترويسەرۆيس» جشس باس ديرەكتورى بولىسباەۆ جاندوس تالعاتۇلىن العىس حاتپەن ماراپاتتادى.
الماتى وبلىسى تالعار اۋدانىنىڭ اكىمى ايداربەكوۆ تانات ەسەنكەلدىۇلى جاڭا جاتاقحانانىڭ اشىلۋىمەن قۇتتىقتاي وتىرىپ، ەكونوميكالىق جانە اۋىل شارۋاشىلىق سالاسىندا ماڭىزدى ءوڭىر سانالاتىن اۋداننىڭ KazNARU-مەن ىنتىماقتاستىعى ارتىپ كەلە جاتقانىنا توقتالدى. سونىمەن بىرگە، ءبىلىم، عىلىم، وندىرىستىك تاجىريبە اياسىندا ۋنيۆەرسيتەتتىڭ باستى سەرىكتەسى بولىپ قالا بەرەتىندىگىن جەتكىزدى.
جاڭا جاتاقحانامىزدىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا ارنايى كەلگەن، الماتى قالاسى جاستار ساياساتى باسقارماسىنىڭ باسشىسى قاجدەنبەك ءازيز ورالبەكۇلى قازاق ۇلتتىق اگرارلىق زەرتتەۋ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ قالا مەن ەلىمىزدەگى كوشباسشى جوعارى وقۋ ورداسى ەكەنىن جانە ءبىلىم الۋشىلاردىڭ الەۋمەتتىك-تۇرمىستىق ماسەلەلەرىن شەشۋدە وزگەلەرگە ۇلگى كورسەتىپ كەلە جاتقانىن اتاپ ءوتتتى.
جاڭا ستۋدەنتتىك جاتاقحانانىڭ لەنتاسى كەسىلىپ، شاشۋ شاشىلدى، مۋزىكالىق سالەم جولداندى. قوناقتار 50 ورىندىق ستۋدەنتتىك جاتاقحانانى ارالاپ كورىپ، ءوز ريزاشىلىقتارىن ءبىلدىردى.
ستۋدەنتتىك جاتاقحانا اۋماعىنا ءتۇرلى جەمىس اعاشتارىنىڭ كوشەتتەرى وتىرعىزىلدى. بۇل – تەك اعاش ەگۋ عانا ەمەس، ۇستازدار من ءبىلىم الۋشىلاردىڭ ءوز وقۋ ورداسىنا دەگەن ىزگىلىككە تولى قۇرمەتى مەن سۇيىسپەنشىلىگىنىڭ بەلگىسى.
سونداي-اق، قوناقتار «قازاقستان-نيدەرلاندى ينتەنسيۆتى باق» ورتالىعىن، «جەمىس-جيدەك داقىلدارىنىڭ كوشەت» الاڭىن، «قازاقستان-كورەي اقىلدى جىلىجايىن» تاماشالاپ، اتقارىلىپ جاتقان جۇمىستارعا جوعارى باعا بەردى.
KazNARU ءباسپاسوز قىزمەتى
Abai.kz