الەمدە:

1920 جىلى 42 مەملەكەت بولدى.

1950 جىلى 60 مەملەكەت

2000 جىلى 192 مەملەكەت.

2025 جىلى 195 مەملەكەت (ۆاتيكان مەن پالەستينانى قوسقاندا) بار.

كەڭەس وداعى مەن يۋگوسلوۆيا ىدىراعاننان كەيىن، اقش تاعى 9/11 وقيعاسىنان كەيىن، بارلىق مەملەكەتتەر ءۇشىن تەرريتوريالىق بىرتۇتاستىق، تاۋەلسىزدىك، ەڭ باستى قۇندىلىققا اينالعان ەدى.

كوپتەگەن ايماقتاردا، سەپاراتيستىك قوزعالىستار مەن ۇيىمداردى اياۋسىز جازالاپ، مەملەكەتتىك بىرتۇتاستىقتى قانداي شىعىنمەن قورعاۋ قاجەت بولسا دا، الەم ەلدەرى دايىن ەكەندىگىن كورسەتتى.

مىسالى، سوڭعى 30 جىلدا الەمدە تەك 3 مەملەكەت عانا حالىقارالىق قاۋىمداستىق تاراپىنان تولىقتاي مويىندالدى. ولار:

a) 2002 جىلى شىعىس تيمور،

b) 2006 جىلى چەرنوگوريا

c) 2011 جىلى وڭتۇستىك سۋدان.

باسقا جۇزدەگەن قوزعالىستار، ءتۇرلى توپتار تاۋەلسىزدىك الامىز، جەكە ەل بولامىز دەپ، سوعىسىپ، مەملەكەت قالىپتاستىرا المادى ( شەشەندەر، كۋردتەر، ت.ب)

مەن مۇنى، ءىى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستان كەيىن قالىپتاسقان، باسىندا اقش باستاپ باسقا دا باتىستىق ەلدەر تۇرعان حالىقارالىق ءتارتىپ جۇيەسىنىڭ باستى ارتىقشىلىق ءارى جەتىستىگى دەپ ايتار ەدىم. بىراق، وسى قۇندىلىقتى اقش ءوزى نەگىزدەپ، قايتا ءوزى قۇلاتىپ جاتىر.

جىل باسىندا د. ترامپ امەريكا مەن كانادا اراسىنداعى شەكارانى جاي شارتتى سىزىق رەتىندە اتاپ، "قالاساق – باسىپ الامىز، قالاساق – دانيانىڭ ارالىن تارتىپ الامىز" دەگەن مالىمدەمەلەردى بىرنەشە رەت ايتقان ەدى.

ەندى، د.ترامپ ۋكراينادا ءبىزدىڭ مۇددەمىز جوق، ءارى قاراي سوعىس ماسەلەسىن وزدەرى شەشسىن. سوعىس ءۇشىن ەشكىمگە سانكتسيا سالمايمىز، ءبىزدىڭ ءوز جولىمىز بار دەپ، بۇرىنعى ۇستانىمىنان باس تارتۋدا.

لوگيكالىق تۇرعىدان، تولىق مويىندالعان مەملەكەت يادرولىق قارۋعا يە دەرجاۆا كورشىسىنە جۇتىلۋدىڭ از-اق الدىندا تۇر.

ۋكراينانىڭ ورنىندا كەز-كەلگەن مەملەكەت، رەسەيدىڭ ورنىندا كەز-كەلگەن مەملەكەت بولۋى مۇمكىن.

بولاشاقتا كوپجاقتى ديپلوميا بويىنشا ناقتى جوبا، جۇزەگە اسپاسا، الەمدى قايتادان ءىىى عاسىر بۇرىنعىداي الىپ دەرجاۆالار قايتا بولىسكە سالادى.

مۇنداي ستسەناريدىڭ الدىن الۋ ءۇشىن، مەملەكەتتەر قايتا جاپپاي قارۋلانۋعا كوشەدى. سوڭى بەلگىلى.

نۇربولات نىشانباي، ساياساتتانۋشى

Abai.kz