قازاقستاندا وڭدەۋشى ونەركاسىپ پەن وتاندىق كاسىپورىنداردى قولداۋ مەملەكەتتىك ەكونوميكالىق ساياساتتىڭ باستى باسىمدىقتارىنىڭ ءبىرى بولىپ وتىر. بۇل باعىتتاعى نەگىزگى قۇرالداردىڭ ءبىرى – رەتتەلەتىن ساتىپ الۋلارعا قاتىسۋدا وتاندىق تاۋار وندىرۋشىلەرگە باسىم قۇقىق بەرۋ..

وڭدەۋشى ونەركاسىپ كاسىپورىندارىن قولداۋدىڭ پارمەندى تەتىكتەرىنىڭ ءبىرى – رەتتەلەتىن ساتىپ الۋلارعا قاتىسۋدا وتاندىق وندىرۋشىلەرگە باسىم قۇقىق بەرۋ. وسىعان بايلانىستى مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ شەڭبەرىندە ۇلتتىق رەجيمنەن 4 834 تاۋار پوزيتسياسى الىنىپ تاستالدى. بۇل شارا جەرگىلىكتى ءوندىرىستىڭ دامۋىنا جانە قازاقستاندىق قامتۋ ۇلەسىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان.

اعىمداعى جىلدىڭ 9 ايىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا مەملەكەتتىك ورگاندار 399,9 ملرد تەڭگەگە 140,7 مىڭنان استام شارت جاساستى. بۇل وتكەن جىلعى كورسەتكىشتەن ەكى ەسەگە جۋىق جوعارى.

«سامۇرىق-قازىنا» ۇلتتىق ءال-اۋقات قورى دا وتاندىق تاۋار وندىرۋشىلەرمەن جۇمىستى جاڭا دەڭگەيگە كوتەرۋدە. قور كاسىپورىنداردى ۇزاق مەرزىمدى تاپسىرىستارمەن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن وفتەيك-كەلىسىمشارتتار مەن ۇزاق مەرزىمدى شارتتار جۇيەسىن جەتىلدىرىپ كەلەدى.

2024 جىلدىڭ قاڭتار-قىركۇيەك ايلارىندا قور مەن ونىڭ ەنشىلەس ۇيىمدارى 141,6 ملرد تەڭگەگە 266 وفتەيك-كەلىسىمشارت جانە 340,1 ملرد تەڭگەگە 320 ۇزاق مەرزىمدى شارت جاساستى.

جىل قورىتىندىسى بويىنشا بۇل كورسەتكىش 537,4 ملرد تەڭگەگە جەتىپ، وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا ءۇش ەسەگە ارتتى.

ونەركاسىپتىك الەۋەتتى ارتتىرۋدىڭ تاعى ءبىر ماڭىزدى باعىتى – جەر قويناۋىن پايدالانۋ سالاسى. 2024 جىلدىڭ 9 ايىندا جەر قويناۋىن پايدالانۋشىلار 227,4 ملرد تەڭگەگە 775 ۇزاقمەرزىمدى شارت، سونداي-اق 767,6 ملرد تەڭگەگە 12 وفتەيك-كەلىسىمشارت بەكىتتى.

بۇل كورسەتكىش 2023 جىلمەن سالىستىرعاندا 2,6 ەسەگە كوپ.

مەملەكەت ەندى ءىرى تاپسىرىس بەرۋشىلەرگە – مەملەكەتتىك ورگاندار مەن جەر قويناۋىن پايدالانۋشىلارعا – وتاندىق تاۋارلار، جۇمىستار مەن قىزمەتتەردىڭ ەل ىشىندەگى ۇلەسىن ۇلعايتۋعا باعىتتالعان ارنايى باعدارلامالار ازىرلەۋدى تاپسىردى. بۇل باعدارلامالار جەرگىلىكتى وندىرىستەردى «تۇراقتى» نەگىزدە دامىتۋعا جانە سۇرانىسقا يە ءونىم تۇرلەرىن ەل ىشىندە وندىرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.

بيىلعى تاعى ءبىر ماڭىزدى جاڭالىق – قازاقستاندىق تاۋار وندىرۋشىلەردىڭ بىرىڭعاي ءتىزىلىمىن قۇرۋ. بۇل – وندىرۋشىلەر مەن ولاردىڭ ونىمدەرى تۋرالى اقپاراتتى قامتيتىن مەملەكەتتىك تسيفرلىق جۇيە.

ءتىزىلىمنىڭ كومەگىمەن جالعان وندىرۋشىلەردى انىقتاپ، اشىقتىقتى ارتتىرۋعا جانە سىبايلاس جەمقورلىق تاۋەكەلدەرىن تومەندەتۋگە بولادى.

مەملەكەت وتاندىق كاسىپورىنداردى قارجىلاي قولداۋ ءۇشىن دە ناقتى شارالار قابىلداپ وتىر. «بايتەرەك» حولدينگى ناقتى سەكتوردى نەسيەلەۋ كولەمىن ۇلعايتۋ ماقساتىندا 1 ترلن تەڭگەگە دەيىن كاپيتالداندىرىلدى. بۇل ونىڭ كاسىپكەرلىكتى، تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىن جانە نەگىزگى جوبالاردى قولداۋ مۇمكىندىگىن 8 ترلن تەڭگەگە دەيىن ارتتىردى.

بۇگىنگى تاڭدا قاراجاتتىڭ 50%-ى نەمەسە 4 ترلن تەڭگەدەن استامى يگەرىلدى. 8 مىڭنان استام بيزنەس سۋبەكتىسى قولداۋعا يە بولدى، ونىڭ ىشىندە 96%-ى شاعىن جانە ورتا كاسىپورىندار.

الداعى جىلدارى بۇل كورسەتكىش 2027 جىلعا قاراي 10 ترلن تەڭگەگە دەيىن ءوسۋى مۇمكىن.

ءىرى ينۆەستورلار ءۇشىن جوبانىڭ قۇنىنىڭ 80%-ىنا دەيىن قارجىلاندىرۋ جانە 30%-عا دەيىن كەپىلدىك بەرۋ مۇمكىندىگىن ۇسىناتىن كەپىلدىك قورى قۇرىلدى.

جاڭا وندىرىستەردى قارجىلاندىرۋدا جەكە جانە شەتەلدىك ينۆەستيتسيالار ەرەكشە ءرول اتقارادى. ارنايى ەكونوميكالىق جانە يندۋستريالىق ايماقتار تاجىريبەسى كورسەتكەندەي، 1 تەڭگە مەملەكەتتىك ينۆەستيتسياعا 8 تەڭگەدەن استام جەكە كاپيتال تارتىلۋدا. بۇل ولاردىڭ تيىمدىلىگىن جانە تارتىمدىلىعىن ايعاقتايدى.

ەكونوميكالىق پاتريوتيزم ساياساتى ناقتى ناتيجە بەرۋدە. وڭدەۋ ونەركاسىبىنىڭ ۇلەسى ارتىپ، جوعارى تەحنولوگيالىق وندىرىستەر ىسكە قوسىلىپ، جاڭا جۇمىس ورىندارى اشىلۋدا.

بيىلعى 9 ايدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا سەكتورداعى ءوسىم 6,5%، ءوندىرىس كولەمى 18,7 ترلن تەڭگەگە جەتىپ، بۇل بۇكىل ونەركاسىپ كولەمىنىڭ 47%-ىن قۇرادى.

ماشينا جاساۋ، تاماق ونەركاسىبى، مۇناي وڭدەۋ جانە حيميا سالالارى بەلسەندى دامۋدا.

2024 جىلى 63 جاڭا جوبا ىسكە قوسىلىپ، 7,6 مىڭ جۇمىس ورنى اشىلدى.

جالپى سوماسى 1,5 ترلن تەڭگەگە 190 جوبا جۇزەگە اسىرىلماق.

مەملەكەتتىڭ باستى ماقساتى – وتاندىق وندىرۋشىلەردىڭ الەۋەتىن ارتتىرۋ ارقىلى ەكونوميكالىق ەگەمەندىكتى نىعايتۋ.

قولعا الىنعان باستامالار مەن قارجىلىق قولداۋ قۇرالدارى جەرگىلىكتى ءوندىرىستى دامىتۋعا، جۇمىس ورىندارىن كوبەيتۋگە جانە قازاقستاندىق ءونىمنىڭ باسەكەگە قابىلەتتىلىگىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان.

وسىلايشا، وتاندىق تاۋار وندىرۋشىلەردى قولداۋ – ەلدىڭ تۇراقتى ەكونوميكالىق دامۋىنىڭ جانە الەۋمەتتىك تۇراقتىلىعىنىڭ نەگىزگى كەپىلى بولىپ تابىلادى.

Abai.kz