حالقى اش پۋتين بار اقشاسىن سوعىسقا جۇمساۋدا...
كوزگە ءا دەگەندە جارق ەتىپ كورىنبەگەنىمەن، اقش پەن باتىس سانكتسيالارى رەسەيدىڭ ىشكى ەكونوميكاسىن بىرتە-بىرتە كۇيرەتىپ جاتىر. وڭىرلەر بيۋدجەتىن ەسەلەپ قىسقارتىپ، الەۋمەتتىك باعدارلامالاردى توقتاتۋعا ءماجبۇر. روستوۆتان يركۋتسككە دەيىنگى وبلىستاردا مۇعالىمدەر مەن دارىگەرلەر جالاقىسىنىڭ ۇستەماقىسىنان ايىرىلىپ، وڭىرلىك بيلىك «اقشا جوق» دەپ مويىنداۋعا ءماجبۇر.
67 وڭىردە اقشا جوق...
ەكونوميستەردىڭ مالىمەتىنشە، رەسەيدىڭ 67 ءوڭىرى بيىل قارجىلىق تاپشىلىقپەن جۇمىس ىستەگەن. ءبىرىنشى جارتىجىلدىقتاعى بيۋدجەت دەفيتسيتى 398 ملرد رۋبل بولسا، قىركۇيەك سوڭىندا ول 725 ملرد-قا جەتكەن. كەيبىر ايماقتاردا تاپشىلىق كىرىستىڭ 30 پايىزىنان اسىپ تۇسكەن.
ماسكەۋ سوعىس پەن اسكەري ءوندىرىستى قارجىلاندىرۋدى ءبىرىنشى ورىنعا قويىپ، الەۋمەتتىك سالانى قۇرباندىققا شالعان. فەدەرالدىق ورتالىق ايماقتارعا بولىنەتىن ترانسفەرتتەردى قىسقارتىپ جاتىر. ال مۇنداي جاعدايدا قاراپايىم حالىقتىڭ جاعدايى ناشارلاپ، وڭىرلەر ەكونوميكاسى «ءتىرى قالۋ» رەجيمىنە كوشكەن.
بۇعان قوسا:
رەسەيدىڭ مۇنايى مەن گازىنان باس تارتۋ...
1) تۇركيانىڭ ەڭ ءىرى مۇناي وڭدەۋ زاۋىتى سانالاتىن «SOCAR Turkey Aegean Refinery» «لۋكويل» مەن «روسنەفتكە» قارسى سانكتسيالار اسەرىنەن رەسەيلىك شيكىزاتتى ساتىپ الۋدى ازايتىپ، قازاقستان، يراك جانە باسقا ەلدەردىڭ مۇنايىنا بەت بۇرعان.
2) «Tüpraş» كومپانياسى دا رەسەيدەن باس تارتۋعا ۇمتىلىپ، بالاما كوزدەردى ىزدەپ جاتىر.
3) ۇندىستاندىق بولات ماگناتى لاكشمي ميتتالدىڭ مۇناي وڭدەۋ جونىندەگى بىرلەسكەن كاسىپورنى «HPCL-Mittal Energy» رەسەيلىك مۇنايدى ساتىپ الۋدى توقتاتاتىنىن حابارلادى.
4) قىتايداعى ەڭ ءىرى مەملەكەتتىك كومپانيالار «Sinopec» جانە «PetroChina» اقش-تىڭ «لۋكويل» مەن «روسنەفتكە» قارسى سانكتسيالارىنان كەيىن كەي رەسەيلىك مۇناي جەتكىزىلىمدەرىن توقتاتتى (Bloomberg). «Shandong Yulong» سەكىلدى شاعىن ءموز-دەر دە ەو مەن ۇلىبريرتانيا سانكتسيالارىنان كەيىن رەسەيلىك ەنەرگوجەتكىزىلىمدەردى قىسقارتقان.
5) وسىعان دەيىن ءۇندىستان دا رەسەي مۇنايىن ساتىپ الۋدى ءبىر توقتاتىپ، رەسەي بيۋدجەتى شىعىن كورگەن ەدى. ال «لۋكويل» سانكتسيالاردان سوڭ شەتەلدىك اكتيۆتەرىن ساتىلىمعا شىعاردى.
وسىلايشا، رەسەيدىڭ وڭىرلەرى الەۋمەتتىك داعدارىسقا باتىپ وتىر. ال كرەمل سوعىس پەن سانكتسيانىڭ تۇڭعيىعىندا قالعانىنا قاراماستان، بىتىمنەن باس تارتۋدا...
ءتۇيىن: رەسەيدىڭ بيلىگى مەن حالقىنىڭ تابيعاتى ءجۇز ەلۋ جىلدا ەش وزگەرمەگەن. رەسەي يمپەرياسىن تىزگىندەگەن الەكساندر III پاتشا: «ۆسيۋ كازنۋ نا ۆوينۋ»، - دەپ بيلىك قۇردى. ارادا 140 جىل وتكەندە پۋتين دەيتىن دۇلەي شىعىپ، يمپەريا قۇرۋعا ولەرمەندىك جاساپ، حالقىن اش-جالاڭاش قالدىرىپ، اينالاسىنا سوعىس اشىپ، جۇتاپ-جۇدەگەن حالقىن: «دەنەگ نەت، نو ۆى دەرجيتەس»، - دەگەن ساياساتپەن بيلەۋدە.
Abai.kz