كەشە قمدب قاجىلىق ميسسياسىنىڭ وكىلدەرى ساۋد ارابيا قاجىلىق مينيسترلىگىنىڭ لاۋازىمدى قىزمەتكەرلەرىمەن كەزدەسۋ وتكىزىپ، قاجىلىق ساپارىنا قاتىستى تۋىنداعان كەيبىر ماسەلەلەر توڭىرەگىندە كەلىسسوزدەر جۇرگىزدى.

قازاقستاندىق دەلەگاتسيا بۇعان دەيىن قاجىلىققا بايلانىستى (ۇشۋ كەستەسىنىڭ قولايسىزدىعى، قاجىلىق ساپارىنىڭ 30 كۇنگە سوزىلۋى، تىكەلەي رەيستىڭ بولماۋ سەبەبىنەن حالىقارالىق اۋەجايلاردا 16 ساعاتقا دەيىن كۇتۋ، بيلەت باعاسىنىڭ كوتەرىلۋى، ت.ب.) توڭىرەگىندە تۋىنداعان ماسەلەلەردى وتانداستارىمىزدىڭ پايداسىنا شەشۋگە قول جەتكىزدى.

بيىل قاجىلىق ساپارى 2015 جىلدىڭ 11 قىركۇيەگىنەن باستالادى. 2015 جىلعى قاجىلىق ماۋسىمىنىڭ باستى جاڭالىعى – تۇڭعىش رەت استانا، الماتى، شىمكەنت قالالارىنان جيددا (ياعني، مەككە قالاسىنا) باعىتى بويىنشا تىكەلەي رەيستىڭ اشىلۋى. بۇل – قازاقستان قاجىلارى ءۇشىن مول مۇمكىندىك، ۇلكەن جەڭىلدىك.

جيددا قالاسىنا تىكەلەي رەيستىڭ بولماۋىنا بايلانىستى قازاقستان قاجىلارى تۇركيانىڭ، بىرىككەن اراب امىرلىكتەرى اۋەجايلارىنىڭ قوناق ۇيلەرىندە نەمەسە كۇتۋ زالىندا 16 ساعاتقا دەيىن ءوز رەيستەرىن كۇتەتىن. ورتا جولدا يحرامدى (ەر كىسىلەردىڭ قاجىلىق كەزىندە كيەتىن تىگىسى جوق ەكى اق ماتا) كيۋدە دە قولايسىز جاعدايلارعا تاپ بولاتىن. ساۋديا بيلىگىنىڭ قاجىلىق ەرەجەلەرىنە وزگەرىستەر ەنگىزۋ ناتيجەسىندە قازاقستان قاجىلارى ءۇشىن تىكەلەي رەيستەردىڭ كەستەسى بەكىتىلدى. قاجىلاردى تاسىمالداۋ جۇمىسىن ساۋد ارابيا كورولدىگى مەن قر ينۆەستيتسيالار جانە دامۋ مينيسترلىگى ازاماتتىق اۆياتسيا كوميتەتى اراسىندا قابىلدانعان مەموراندۋم بويىنشا بەلگىلەنگەن ارنايى اۋە كومپانيالارى جۇزەگە اسىرادى.   

بۇعان دەيىن جەرلەستەرىمىز ترانزيتتىك رەيستەرمەن ءبىر كۇنگە جۋىق ۋاقىتىن، دالىرەك ايتقاندا، 14-16 ساعاتىن جولعا شىعىنداسا، ەندى 6 ساعاتتىڭ كولەمىندە قاسيەتتى قالاعا بارۋعا مۇمكىندىك الدى. يگى باستاما ەڭ اۋەلى ۋاقىت پەن قارجىنى ۇنەمدەۋگە وڭ ىقپال ەتەدى. ەندى بەسىنشى پارىزىن وتەۋشى ازاماتتار قازاقستاننان يحرام كيىمىن كيىپ، تىكەلەي مەككە قالاسىنا باعىت الادى.      

جۋىردا اقپارات قۇرالدارىندا تالقىلانعان قاجىلىق ساپارىنىڭ 30 كۇنگە دەيىن ۇزاق مەرزىمگە سوزىلۋ ماسەلەسى دە ساۋد ارابياسىندا وتكەن كەلىسسوزدەر ناتيجەسىندە 17-22 كۇنگە قىسقاردى. وسىعان وراي، قاجىلىق شىعىندارى دا ازايماق.

بۇگىنگى تاڭدا قاجىلىققا باراتىن ازاماتتاردىڭ تاڭداۋى بويىنشا، ماتەريالدىق مۇمكىندىكتەرىنە وراي ولارعا ءارتۇرلى دەڭگەيدەگى ستاندارت پاكەتتەر ۇسىنىلعان. قاجىلىق فيرمالاردىڭ ۇسىنعان ستاندارت پاكەتتەگى ءبىر ادامعا جۇمسالاتىن شىعىن 3200-3900 دوللاردى قۇرايدى. ءتىپتى، 2900 دوللار كولەمىندەگى ەكونوم پاكەتتەر دە قاراستىرىلعان.

قمدب قاجىلىق فيرمالاردان باعانى سەبەپسىز كوتەرمەۋدى ەسكەرتەدى ءارى بۇل ماسەلەنى قاداعالايدى. قمدب وسى ەسكەرتۋلەردى ورىنداماعان فيرمالاردى قاجىلىق كۆوتا بەرۋ قۇقىعىنان ايىرىپ، ولارعا قاتىستى شارالار قابىلدايتىنىن دا مالىمدەيدى. ءدىني باسقارما قاجىلارعا قولايلى جاعداي جاساۋعا ارقاشان مۇددەلى.    

قاجىلىق – قۇلشىلىق ەتۋ دەگەن ءسوز. قاجىلىق ساپارىن تۋريزممەن نەمەسە تابىس تابۋ كوزىمەن بايلانىستىرۋعا بولمايدى. الايدا قاجىلىق تالاپتارى مەن ەرەجەلەرىن قاتاڭ ساقتاۋدى دا ۇمىتپاۋىمىز ءتيىس.

كوپتەگەن مۇسىلمان ەلدەرىندە قاجىلىق ساپارىن سول مەملەكەتتىڭ رەسمي ءمۇفتياتى، ياعني ءدىني باسقارماسى ۇيىمداستىرادى. مۇنداي جۇيە تۇركيادا بۇرىننان قالىپتاسقان. قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسى ەلىمىزدەگى ورتا جانە كىشى كاسىپكەرلىكتى دامىتۋعا ۇلەس قوسۋ ماقساتىندا قاجىلىق ساپارىنىڭ ۇيىمداستىرۋ جۇمىستارىن 20 قاجىلىق فيرمالاردىڭ قۇقىعىنا بەرگەن.

ءدىني باسقارمانىڭ ۇستانىمى – اشىق نارىق جۇيەسىن ودان ءارى دامىتۋ، قاجىلىقتىڭ ۇيىمداستىرۋ جۇمىستارىن بەلگىلى ءبىر قۇرىلىمنىڭ جەكەمەنشىگىنە اينالدىرماۋ، قاجىلارعا كورسەتىلەتىن قىزمەت ساپاسىن جوعارى دەڭگەيگە جەتكىزۋ، قاجىلىق ماۋسىمىندا ءادىل ءارى اشىق جۇمىس جۇرگىزۋ جۇيەسىن قالىپتاستىرۋ. ءمۇفتيات وسى مۇددەلەر تۇرعىسىنان تالاپ قويادى جانە ونىڭ جۇزەگە اسۋىن باقىلايدى.        

قمدب قاجىلىق ميسسياسىنىڭ نەگىزگى مىندەتى – قاجىلىق ماۋسىمىندا اتقارىلاتىن ءدىني راسىمدەردى، قۇلشىلىق ەتۋ تارتىپتەرىن ءتۇسىندىرۋ، ءدىني ساۋاتتاندىرۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ، قاجىلارعا قولايلى جاعداي جاساۋ شارالارىن ۇيلەستىرۋ.

قاجىلىق ساپارىن ۇيىمداستىرۋدا تمد مەملەكەتتەرىمەن سالىستىرعاندا، قمدب قاجىلىق ميسياسسىنىڭ مۇمكىندىگى مول. ءدىني باسقارما وسىناۋ مۇمكىندىكتى ءتيىمدى پايدالانا وتىرىپ، ەلىمىزدىڭ يگىلىگى، بىرلىگى مەن ىنتىماعى جولىندا جان-جاقتى قىزمەت ەتە بەرەدى.         

قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسى قاجىلىق ميسسياسىنىڭ مالىمدەمەسى

Abai.kz