رۋحاني جاڭعىرۋعا بەتالعان تۇستا ەسىلدەرىمىزدىڭ ەسىمىن اتاپ، ەڭبەگىن ەسكەرىپ، قولداپ-قۋاتتاي الماساق ەلدىگىمىزگە سىن بولار.

جان-دۇنيەسى ۇلتىم، قاسيەتتى قازاعىم، شاراپاتى مول اتا جۇرتىم دەپ جارعاق قۇلاعى جاستىققا تيمەي جانتالاسىپ، ەڭبەكتەنىپ جۇرگەن جايساڭدارىمىز جوق ەمەس. ولارعا كەرەگى ماراپات پەن داڭق ەمەس، قۇرمەتپەن قاراساق سونىڭ ءوزى جەتكىلىكتى. سەبەبى، حالىقتىڭ ۇلى بولاتىن ازامات توككەن تەرىنە بوداۋ سۇراماسى انىق.

ءبىز بۇگىنگى تاڭدا اۋەسقويلىعىمىزدىڭ قاي دەڭگەيگە بارعانى تۋرالى وزىمىزگە سۇراق قويا الماي جاتاتىنىمىز جاسىرىن ەمەس. ونىڭ ناقتى دالەلى كوك جاشىكتەگى قيسىنسىز باتىرلار مەن جەر تەپكىلەگەن شوۋ جۇلدىزدارىنىڭ سايقى-مازاعى، قالا بەردى ۇلتتىق دۇنيە تانىمعا جات بابالالارعا ارنالعان قۋىرشاق قويىلىمدار تىزبەگى. ولاردىڭ ءبىرى دىننەن شىعۋا اپارسا، ءبىرى شوقىندىرۋعا، باقاعا، بالىققا، ماسا، شايانعا تابىنۋعا اپاردى...

ال ونەر تۋرالى ايتار بولساق،  اقىل تارازىسىنا سالىپ ەكشەمەگەن شىعۋ تەگى كۇڭگىرت نارسەنىڭ ءبارى ونەرگە اينالىپ كەتتى. سوعان قاراي جار سالىپ جاھاندانىپ بارامىز. ءبىر ەمەۋرىن تانىتىپ، پىكىر بىلدىرگەن جان بولسا «قاساڭ يدەيادا قالىپ كەتكەن» دەپ اعاش اتقا تەرىس مىنگىزە سالامىز. سول ما ءبىزدىڭ وركەنيەتىمىزدىڭ وزىق ۇلگىسى.

دەيتۇرعانمەن، شەتتىڭ ونەرىنىڭ شەكپەنىن تەرىس اينالدىرىپ، ۇلتتىق ساناعا يكەمدەپ اكەلە جاتقان ادۋىندى ازاماتتار باردا تاعى شۇكىر ەتپەي بولمايدى. سولاردىڭ ىشىندەگى جەكپە-جەك ونەرىن العاش قازاق توپىراعىنا اكەلىپ قاناتىن كەڭ جايدىرۋدى ماقسات تۇتقان بەلگىلى سپورتشى، تاەكۆوندودان قارا بەلبەۋ 6 دان يەگەرى، قر تاەكۆوندو (WTF) فەدەراتسياسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى، حالىقارالىق دارەجەدەگى جاتتىقتىرۋشى. مۇستافا وزتۇرىك بولسا، سول سوقپاقتىڭ كوشىن جالعاعان بۇگىندە ارامىزدا جۇرگەن قازاقستان رەكوردتار كىتابىنا اتى جازىلعان جامالي ديحانۇلى دەسەك قاتەلەسپەگەن بولارمىز. بەلگىلى ونەرتانۋشى، كينو اكتەرى، سىرلى سپورتشى، حالىق رۋحانياتىنىڭ جوقشىسى، فولكلور زەرتتەۋشى جامالي ديحانۇلىنىڭ ەسىمى كوزقاراقتى وقىرمانعا ەتەنە تانىس.

شىعىس جەكپە-جەگىنىڭ ءتۇرلى ايلا-تاسىلدەرىن كورسەتۋ ءۇشىن، جۇرت سەكىلدى اق دامبال، كوك شاپان كيىپ، قىزىل بەلدىك تاعىنباي، ارنايى قازاقى ويۋلى كيىم تىكتىرىپ كيۋىنىڭ ءوزى ۇلتىنا دەگەن ۇلار جۇرەگىنى مەن نايزاعاي نامىسىنان  بولسا كەرەك.

جامالي شىعىس جەكپە-جەگىنىڭ بىرنەشە تارماعىنىڭ ىشىنەن ەرەكشەلەپ ساحنا تورىنە الىپ شىققانى، ەڭ كۇردەلى تسيرك ونەرى.  اقتاماق  بولات نايزانىڭ ۇشىن قىزىل كەڭىردەگىنە تىرەۋ ارقىلى ادام تولى جەڭىل اۆتوكولىكتى يتەرىپ قوزعالتۋ،  ءجۇزى شار بولاتتاي لىپىلداپ تۇرعان پىشاقتىڭ جۇزىنەن جالاڭاياق ءجۇرىپ ءوتۋى، سول پىشاقتىڭ جۇزىندە تۇرىپ گىر تاسىن كوتەرۋى، قازاقتىڭ قاسيەتتى بي ونەرى قارا جورعانى تالماي ناسيحاتتاۋى، اۆتوكولىكتىڭ تۇمسىعىنا ءجىپ بايلاپ مارجانداي تىستەرىمەن سول ءجىپتى شەگىنە تارتۋ ارقىلى الدىعا قاراي سۇيرەۋى، ءتۇرلى تاريحي كينولاردا ءرول سومداۋى، بۇل جىگىتكە جەتپىس ونەردىڭ از بولاتىنىن شىنايى دالەلدەگەندىك بولىپ ەسەپتەلەدى.

جامالي ديحانۇلى: «مەنىڭ ءومىرىم — ونەرىم، حالىق سونى باعالاپ جاتسا ودان اسقان باقىت جوق. ەشتەڭەگە تاڭىرقانۋعا كەلمەيدى. تەك جاراتۋشىنىڭ عانا حيكمەتتەرى تاڭىرقاپ، تاڭعالۋعا تۇرادى. ءبىز پەندەمىز عوي. تەك، قارا تۇياقتان حال كەتكەنشە، ادامدىق اتقا داق تۇسىرمەي، بىرەۋدىڭ الا ءجىبىن اتتاماي. جاقتىرماعاندى سىرتىنان سىباپ داتتاماي وتسەك بولعانى. ەر جىگىت ەكى ءسوزدى بولماي، دارا سوقپاقتى بولۋعا تىرىسۋ كەرەك. مەنىڭ ارمانىم قازاق بوپ ومىرگە كەلدىك، سالت-ءداستۇرىمىزدى، باي مۇرامىزدى قادىرلەپ قادىرىنە جەتە بىلسەك، ءبىزدى ەشكىم تاريح ساحناسىنان وشىرە المايتىنىا سەنەمىن»،-دەيدى.

ءار نەدەن سەكەم الىپ، ەلىكتەي ەلەڭدەپ تۇراتىن «سەگىز قىرلى ءبىر سىرلى سەرى جىگىتتىڭ» بەگزادا بولمىسىنىڭ ءوزى دۇشپانىن جاسىتىپ، مىسىن باساتىنداي بولىپ كورىنەدى. سويلەسە وراعىتىپ، قارا ءسوزدىڭ قازانىن قايناتىپ، جانارىن جالت-جۇلت ويناتىپ قارسى الدىڭىزدا تۇرعاندا ناعىز تەكتى اتانىڭ ۇرپاعى دەگەن وي كەلدى.

رەسپۋبليكا كولەمىندەگى ۇلكەندى-كىشىلى جيىن تويلار مەن ادەبي كەشتەردىڭ بەل ورتاسىندا جۇرەتىندىگى ونەرگە دەگەن اسقاق سۇيىسپەنشىلىگىنەن بولسا كەرەك. ءبىز اعا دوسىمىزدى قالجىڭمەن قىجىرتىپ كەيدە «قاكەڭ مەن عاكەڭ، ءازيالاردىڭ  تۇراقتى شوفەرى»،-دەپ قوياتىنىمىز بار. ونىمىزدى  دا جىمىيىپ قويىپ، ۇندەمەي  جەڭىپ كەتەتىنى بار. اردا ونەردىڭ اۋىر جۇگىن كوتەرگەن اتان جىلىكتى ازاماتقا زور دەنساۋلىق تىلەيمىز.

كوگەداي شامەرحان

Abai.kz