قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى سەناتىنىڭ توراعاسى ق.ك. توقاەۆتىڭ ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك تۋرالى شارت ۇيىمى پا كەڭەسىنىڭ وتىرىسىندا سويلەگەن ءسوزى  

(سانكت-پەتەربۋرگ، 2018 جىلعى 12 ءساۋىر)

قۇرمەتتى ۆياچەسلاۆ ۆيكتوروۆيچ،

قۇرمەتتى ارىپتەستەر!

بۇگىنگى وتىرىسقا قاتىسۋشىلاردىڭ بارشاسىنا قوشەمەت بىلدىرە وتىرىپ، رەسەيلىك ارىپتەستەرىمىزگە، جەكە ۆياچەسلاۆ ۆيكتوروۆيچكە ءداستۇرلى تۇردەگى جىلى شىرايلى قابىلداۋلارى مەن ءىس-شارانى ۇيىمداستىرۋداعى ىسكەرلىگى ءۇشىن العىس ايتامىن.

اتالىپ وتكەندەي، قازاقستان بيىلعى جىلى ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك شارتى ۇيىمىنا توراعالىق ەتەدى، ونى ۇلتتىق جانە ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىككە تونگەن قاۋىپ-قاتەردى جەدەل تۇردە قايتارا الاتىن ءتيىمدى اسكەري-ساياسي ۇيىم رەتىندە قاراستىرادى.

پرەزيدەنت نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆ مينسكىدە وتكەن سامميتتە الداعى كەزەڭدەگى ۇيىم قىزمەتىنىڭ بەس باسىمدىعىن بەلگىلەپ بەرگەنىن ەسكە سالا كەتكىم كەلەدى.

ءبىرىنشىسى، مۇشە مەملەكەتتەردىڭ اسكەري سالاداعى قۇرالدارىن كەڭەيتۋ; ەكىنشىسى، اسكەري-تەحنيكالىق ىنتىماقتاستىقتى ءىس جۇزىندە ۇيىمداستىرۋ; ءۇشىنشىسى، ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك شارتى ۇيىمىنىڭ جاھاندىق تەرروريزمگە قارسى ءىس-قيمىلدىڭ حالىقارالىق جۇيەسىنە قاتىسۋى; ءتورتىنشىسى، كيبەرقاۋىپسىزدىك قاتەرلەرىنە ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك شارتى ۇيىمىنا مۇشە مەملەكەتتەردىڭ بىرلەسكەن ارەكەت ەتۋ ادىستەرى; بەسىنشىسى، ەسىرتكىنىڭ زاڭسىز اينالىمىنا قارسى ءىس-قيمىل جونىندەگى شارالاردىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ.

العاشقى ەكى باسىمدىققا قاتىستى قاجەتتى جەدەل دەن قويۋ كۇشتەرىنىڭ قۇرىلىم قازىردىڭ وزىندە قۇرىلعانىن، ۇيىمنىڭ بىتىمگەرلىك الەۋەتى ايقىندالعانىن اتاپ وتكەن دۇرىس. جال سايىنعى «جاۋىنگەرلىك باۋىرلاستىق»، «ءوزارا ءىس-قيمىل»، «شەپ» اسكەري جاتتىعۋلارى وتكىزىلىپ وتىرادى.

سونىمەن قاتار ولاردىڭ ۇيلەسىمىدىلىگىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك شارتى ۇيىمى بىرلەسكەن شتابىنىڭ جانە داعدارىسقا ارەكەت ەتۋ ورتالىعىنىڭ جاڭا قۇرىلىمىنىڭ ءتيىمدى جۇمىس ىستەۋىن قامتاماسىز ەتۋ قاجەت دەپ ەسەپتەيمىز.

قورعانىس كاسىپورىندارىنىڭ كووپەراتسياسىنا، ءبىر-بىرىمىزدەن جەڭىل باعامەن ساتىپ الىناتىن اسكەري تەحنيكالار مەن قارۋ-جاراقتارعا وڭىرلىك سەرۆيستىك جانە تەحنيكالىق قىزمەت كورسەتۋ ورتالىقتارىن قۇرۋعا، سونداي-اق ولاردىڭ ۇيلەسىمدىلىگىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان شارالاردى قابىلداۋ دا ماڭىزدى. ءبىزدىڭ پىكىرىمىزشە، بۇل تۇتاستاي العاندا بارلىق ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك شارتى ۇيىمى ەلدەرىنىڭ قورعانىس ونەركاسىبىن دامىتۋعا ىقپال ەتەتىن بولادى.

ۇيىمنىڭ قىزمەتىندەگى كەلەسى باسىمدىق بەرىلگەن باعىتقا كەلسەك، حالىقارالىق تەرروريزمگە جانە زورلىق-زومبىلىق سيپاتىنداعى ەكسترەميزمگە قارسى ءىس-قيمىل كەڭ اۋقىمدى حالىقارالىق تۇعىرنامادا جۇزەگە اسۋى ءتيىس ەكەنىنە سەنىمىمىز مول. سوندىقتان دا ناق وسى ماسەلە بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ 2017-2018 جىلدارداعى تۇراقتى ەمەس مۇشەسى رەتىندەگى قازاقستاننىڭ قىزمەتىندەگى باسىمدىقتاردىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى.

وسى باسىمدىقتىڭ اياسىندا ءبىزدىڭ مەملەكەتىمىز وز قىزمەتىن ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك شارتى ۇيىمىنىڭ بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمى كونترتەرروريستىك قۇرىلىمدارىمەن ءوزارا ىس-قيمىل جاساۋى فورماتىن كەڭەيتۋ ماسەلەلەرىنە،
سونداي-اق حالىقارالىق سالادا تەرروريزمگە قارسى  ءىس-قيمىل جونىندەگى بىرىڭعاي ادىستەردى ازىرلەۋگە جانە ىلگەرىلەتۋگە شوعىرلاندىرۋدى جوسپارلاپ وتىر.

وسىعان بايلانىستى، مينسك سەسسياسى بارىسىندا ءبىزدىڭ ەلىمىزدىڭ مەملەكەت باسشىسى حالىقارالىق ارەنادا تەرروريزمگە قارسى ءىس-قيمىل جونىندەگى بىرىڭعاي تاسىلدەردى بىرلەسىپ ىلگەرىلەتۋدى ۇسىنعان بولاتىن. ەڭ الدىمەن، ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك شارتى ۇيىمىنا مۇشە ەلدەر ازاماتتارىنىڭ
شەت ەلدەرگە، تەرروريستىك بەلسەندىلىك ءورشىپ تۇرعان جەرلەرگە شىعۋىنا جول بەرمەۋگە باعىتتالعان بىرلەسكەن پروفيلاكتيكالىق ءىس-شارالار تۋرالى، سونداي-اق قوعامدىق سانادا راديكالدى ساياسي جانە ءدىني كورىنىستەردىڭ كەز كەلگەن نىساندارىن قابىلداماۋ تۇسىنىگىن قالىپتاستىرۋ جونىندەگى اقپاراتتىق-ءتۇسىندىرۋ جۇمىسى تۋرالى ءسوز بولىپ وتىر.

ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك شارتى ۇيىمىنىڭ كەلەسى  باسىمدىعى – كيبەرقاۋىپسىزدىك قاتەرلەرى تۋرالى ايتاتىن بولساق، سوڭعى كەزدەرى ەلدەرىمىزدىڭ اقپاراتتىق جۇيەلەرىنىڭ ۇدايى كيبەرشابۋىلدارعا ءجيى ۇشىراپ وتىرعانىن اتاپ  كورسەتۋ كەرەك، سونىڭ ناتيجەسىندە قاۋىپسىزدىككە ەلەۋلى تۇردە نۇقسان كەلۋدە. ونىڭ ىشىندە ماڭىزدى قۇپيا دەرەكتەردىڭ جايىلىپ كەتۋىنە بايلانىستى ماسەلەلەر دە بار. مۇنداي تەحنولوگيالاردى بۇلدىرگىش (دەسترۋكتيۆتى) كۇشتەر دە بەلسەندى پايدالانىپ وتىر.

وسى قاۋىپ-قاتەردىڭ ترانسۇلتتىق بولمىسىن جانە اۋقىمىن ەسكەرە وتىرىپ، ءبىزدىڭ ەلىمىز ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك شارتى ۇيىمىنا مۇشە مەملەكەتتەردىڭ اقپاراتتىق-كوممۋنيكاتسيالىق ينفراقۇرىلىمدارى وبەكتىلەرىنە باعىتتالعان كومپيۋتەرلىك شابۋىلداردى بەيتاراپتاندىرۋ جونىندەگى شارالاردى پىسىقتاۋ، سونداي-اق ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك شارتى ۇيىمىنىڭ كەلىسسوز الاڭىن اقپاراتتىق-كوممۋنيكاتسيالىق تەحنولوگيالار سالاسىنداعى دەكلاراتسيالانباعان مۇمكىندىكتەردى زەرتتەۋ ادىستەرى بويىنشا تاجىريبە الماسۋ ءۇشىن كەڭىنەن پايدالانۋ قاجەت دەپ ەسەپتەيدى.

ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك شارتى ۇيىمىنىڭ ەسىرتكىلەردىڭ زاڭسىز اينالىمىنا قارسى ءىس-قيمىل جونىندەگى ءتيىمدى شارالاردى ارتتىرۋعا باعىتتالعان بەسىنشى باسىمدىق بەرىلگەن قىزمەتىن وتە ماڭىزدى دەپ سانايمىز. ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك شارتى ۇيىمى وسى ماسەلەنى شەشۋ جونىندە الەمدىك قاۋىمداستىقتى كۇشەيتۋگە ەلەۋلى ۇلەس قوسۋدا. قازاقستان  بۇۇ-نىڭ ەسىرتكى جانە قىلمىس جونىندەگى باسقارماسى الماتى قالاسىندا قۇرعان ەسىرتكى قۇرالدارىنىڭ، پسيحوتروپتىق زاتتار مەن ولاردىڭ پرەكۋرسورلارىنىڭ زاڭسىز اينالىمىنا قارسى كۇرەس جونىندەگى ورتالىق ازيا وڭىرلىك اقپاراتتىق ۇيلەستىرۋ ورتالىعىنىڭ ء(واواۇو) وكىلدەرىن تارتا وتىرىپ، ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك شارتى ۇيىمىنىڭ 2015-2020 جىلدارعا ارنالعان ەسىرتكىگە قارسى ستراتەگياسىن ءىس جۇزىندە ىسكە اسىرۋعا كۇش سالۋدى ۇسىنادى.

بەلگىلەنگەن باعىتتار بويىنشا ۇقشۇ-دان باسقا، ونىڭ ىشىندە بۇۇ، ەقىۇ، شىۇ، اوسشك حالىقارالىق جانە وڭىرلىك قۇرىلىمدارىمەن تىعىز ءوزارا ءىس-قيمىلسىز ءتيىمدى جۇمىس جۇرگىزۋ مۇمكىن ەمەس.

قۇرمەتتى ارىپتەستەر!

قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇسىنعان 2018 جىلعا ارنالعان ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك شارتى ۇيىمى قىزمەتىنىڭ باعىتتارى سىزدەردىڭ ەلدەرىڭىزدىڭ قولداۋىنىڭ ارقاسىندا تابىستى ىسكە اساتىنىنا سەنىمىم مول.

نازارلارىڭىزعا راحمەت.

Abai.kz