ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋ­مەتتىك قورعاۋ مينيستر­لىگىنىڭ دەرەكتەرىنە سۇيەنسەك، وتكەن جىل­دىڭ قورىتىندىسى بويىن­شا رەسپۋبليكاعا 9 989 وتباسى نە­مەسە 18 605 ەتنوستىق قازاق قو­نىس اۋدارىپ، ورالمان ءمار­تە­بەسىن الدى، دەپ حابارلايدى «ەگەمەن قازاقستان» گازەتى. 

ورالعانداردىڭ كوبىسى نەمەسە 45,6 پايىزى – وزبەكستاننان، 43,6 پايىزى – قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنان، 3,2 پايىزى – تۇرىكمەنستاننان، 2,4 پايىزى – موڭعوليادان، 1,8 پايىزى – رەسەيدەن جانە 3,4 پايىزى باسقا ەلدەردەن ات ارىتىپ جەتكەن. رەسمي مالىمەتتەرگە قارا­عاندا، ورالماندار نەگىزىنەن الماتى، وڭتۇستىك قازاقستان، جام­بىل، شىعىس قازاقستان، ماڭعىس­تاۋ وبلىستا­رى مەن اس­تانا قالالا­رىنىڭ اۋماعىنا شوعىر­لانعان.

سوڭعى مالىمەتتەر بويىنشا، قازاقستان حالقىنىڭ سانى  18 ميلليون 177 مىڭ (18 ناۋرىزداعى ەسەپ، 2018 جىل) بولدى. 1991 جىلدان بەرگى ءوسىم ءبىر جارىم ەكى ميلليوندى قۇرايدى. ال، كورشى وزبەك حالقى سول 1991 جىلدان بەرى قاراي تابيعي ءوسىمىنىڭ ارقاسىندا 32 ميلليوننان 979 مىڭعا جەتتى. جان سانى از قىرعىزدىڭ ءوزى ەكى ءۇش ميلليونعا كوبەيگەن.  ال، ءبىز اتاجۇرتىنا قونىس اۋدارعان اعايىنداردىڭ ەسەبىنەن عانا ىلگەرى باسىپ وتىرعان كورىنەمىز. جانە بۇل - شىندىققا ابدەن سايكەسەتىن دەرەك. الايدا، ەلىمىزدە تابيعي ءوسىم اۋىز تولتىرىپ ايتاتىنداي ەمەس. ەسەسىنە الىستاعى اعايىننىڭ قاراسى مولايىپ كەلە جاتقانعا ۇقسايدى. دۇنيەجۇزى قازاقتارى قاۋىم­داس­تىعىنىڭ باس حاتشىسى را­حىم ايىپۇلىنىڭ دەرەكتەرىنە قار­اعاندا، تاۋەلسىزدىك جىلدارى ەلى­مىزگە 1 ملن استام قانداسىمىز تۇپكىلىكتى قونىس اۋدارعانىمەن، سىرتتاعى قازاقتاردىڭ تابيعي ءوسىمى، دەموگرافيالىق احۋالى وتە جوعارى دەڭگەيدە ساقتالعان.

ماسەلەن، 90-شى جىلدارى قى­­تايداعى قازاق سانى 1 ملن 200 مىڭ­نىڭ اينالاسىندا بولعان. سول ۋاقىتتان بەرى ولاردىڭ 250 مىڭى اتاجۇرتقا كوشىپ كەل­گەنى­مەن، اتالعان كورشىلەس ەلدەگى قا­زاق­تىڭ سانى قازىر 1 ملن 700 مىڭ­عا جۋىقتايدى. بۇل – تابيعي ءوسىم. رەسەي، وزبەكستان، موڭ­عو­ليا، تۇركيا مەن يرانداعى قان­داس­تارىمىزدىڭ شوعىرى ءالى دە باسىم. ال اۋعانستانداعى جۇزدەگەن وت­باسى سول ەلدەگى قاقتى­عىس­تاردىڭ سال­دارىنان وزگە اراب ەلدەرىنە اۋىپ، باس ساۋعالاپ ءجۇر­گەنگە ۇقسايدى.

مۇرات راحىمجانوۆ

Abai.kz