ايسۇلۋ تايجان: «قازاق لاعىنەت ايتاتىن ادامداردى بوكەڭ بىلگەن ەدى...»
ول اكەمە ۇقسايتىن
- ايسۇلۋ اپاي، بولاتحان اعانىڭ كوزى كەتكەنمەن، كوكىرەگىڭىزدە ءوزى، ەل ىشىندە ءسوزى قالعان اردا ازامات ەدى، ەسىمى جاڭعىرا ءجۇرسىن دەپ، سىزدەن ەستەلىك-اڭگىمە تىڭداعىمىز كەلەدى...
- راقمەت! ماعان ول كىسى جايىندا ەستەلىك ايتۋ قيىن... دەگەنمەن حالىقتىڭ ۇلى بولعان بوكەڭنىڭ ءسوزىن حالقىنا، قازاعىنا جەتكىزۋدى ارتىندا قالعان جەسىرى رەتىندە وزىمە پارىز سانايمىن.
- ۇلت ءۇشىن ۇمىتىلماس قىزمەت قىلعان ازاماتتىڭ 70 جىلدىعىنا وراي سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى مەن ەل ۇكىمەتى تاراپىنان قانداي دا ءبىر يگى شارالار اتقارىلۋى كەرەك ەدى...
- جوق، ونداي شارالار تۋرالى ءسوز ەستىمەدىم. بيلىك تاراپىنان ەشقانداي ىقىلاس-پەيىل بايقالمايدى. ءبىز دە ولاردان ەش نارسە دامەتپەيمىز. بارلىق شارۋانى ۇلى مۇحتار جاساپ جاتىر. مەن شامامنىڭ كەلگەنشە كومەكتەسىپ ءجۇرمىن.
- بۇلارى ابىروي بولماعان ەكەن... باسقا ەڭبەگىن بىلاي قويعاندا، بوكەڭ تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلدارىندا ەلىنە ەسەلى ەڭبەك ەتكەن ازامات ەدى عوي؟
- ول ەڭبەكتى ەلەگەن ەشكىم بولماي تۇر ەمەس پە. راسىندا، قۇلاعان كسرو-دان قازاقستان ءوز ەنشىسىن ءبولىپ الار كەزدە، بولاتحاننىڭ جار قۇلاعى جاستىققا تيمەي، مەملەكەتارالىق كەلىسسوزدەردىڭ ورتاسىندا ءجۇرىپ ەدى.
ول اكەمە ۇقسايتىن
- ايسۇلۋ اپاي، بولاتحان اعانىڭ كوزى كەتكەنمەن، كوكىرەگىڭىزدە ءوزى، ەل ىشىندە ءسوزى قالعان اردا ازامات ەدى، ەسىمى جاڭعىرا ءجۇرسىن دەپ، سىزدەن ەستەلىك-اڭگىمە تىڭداعىمىز كەلەدى...
- راقمەت! ماعان ول كىسى جايىندا ەستەلىك ايتۋ قيىن... دەگەنمەن حالىقتىڭ ۇلى بولعان بوكەڭنىڭ ءسوزىن حالقىنا، قازاعىنا جەتكىزۋدى ارتىندا قالعان جەسىرى رەتىندە وزىمە پارىز سانايمىن.
- ۇلت ءۇشىن ۇمىتىلماس قىزمەت قىلعان ازاماتتىڭ 70 جىلدىعىنا وراي سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى مەن ەل ۇكىمەتى تاراپىنان قانداي دا ءبىر يگى شارالار اتقارىلۋى كەرەك ەدى...
- جوق، ونداي شارالار تۋرالى ءسوز ەستىمەدىم. بيلىك تاراپىنان ەشقانداي ىقىلاس-پەيىل بايقالمايدى. ءبىز دە ولاردان ەش نارسە دامەتپەيمىز. بارلىق شارۋانى ۇلى مۇحتار جاساپ جاتىر. مەن شامامنىڭ كەلگەنشە كومەكتەسىپ ءجۇرمىن.
- بۇلارى ابىروي بولماعان ەكەن... باسقا ەڭبەگىن بىلاي قويعاندا، بوكەڭ تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلدارىندا ەلىنە ەسەلى ەڭبەك ەتكەن ازامات ەدى عوي؟
- ول ەڭبەكتى ەلەگەن ەشكىم بولماي تۇر ەمەس پە. راسىندا، قۇلاعان كسرو-دان قازاقستان ءوز ەنشىسىن ءبولىپ الار كەزدە، بولاتحاننىڭ جار قۇلاعى جاستىققا تيمەي، مەملەكەتارالىق كەلىسسوزدەردىڭ ورتاسىندا ءجۇرىپ ەدى.
اسىرەسە رەسەيمەن جاعالاسىپ، قازاق ەلىنىڭ نەسىبەسىن داۋلاپ الۋ وڭاي بولماعانىن بىلەمىن. ەندى ونى كىم ەسكەرىپ جاتىر دەيسىز؟! ءبىزدە ءبىر ادامنان باسقانىڭ ەڭبەگى ەش بولعان زامان ورنادى عوي، قالقام... وكىنىشتى-اق!
- اڭگىمەنى ارىدەن باستاساق، بولاتحان اعامەن العاش قالاي تانىسقان ەدىڭىز؟
- ول ءبىر باقىتتى كەزىمىز ەكەن عوي. ەستەن قالاي كەتسىن؟! (كوزىنە جاس الدى). 1984 جىل بولاتىن. ول كەزدە مەن 37-دە، بوكەڭ 43 جاستا بولاتىن. ءبىزدىڭ تانىسۋىمىزعا مەنىڭ قۇربىم، بوكەڭنىڭ تۋىسقان قارىنداسى سەبەپكەر بولدى. سول كۇنى ونىڭ تۋعان كۇنى ەدى. ول كەز، بوكەڭ سياقتى، مەنىڭ دە وتباسىلىق ومىردە جولىم بولماي جۇرگەن ۋاقىت ەدى...
سول جىلى مەن دوكتورلىق جۇمىسىمدى قورعاۋ ءۇشىن ماسكەۋگە باردىم. مەن ديسسەرتاتسيا قورعايتىن كۇنى بوكەڭ ارتىمنان ىزدەپ كەلىپ، عالىمدار كەڭەسىندە وتىرىپ، باسىنان-اياعىنا دەيىن قاتىستى. ءسويتىپ، ءبىز ماسكەۋدە تابىستىق، سودان جيىرما بەس جىل بويى بىرگە تۇردىق. بۇرىن مەن كۇيەۋىمنىڭ اكەم سياقتى تۋراشىل بولعانىن قالايتىن ەدىم. اكەم سالاۋاتتى، ادىلدىكتى جاقتايتىن ادام بولاتىن. بوكەڭ دە سونداي ادام بولىپ جولىقتى. ول كىسى كەزدەسپەگەندە، ەركەك بىتكەننەن كوڭىلىم قالىپ، ومىردەن جالعىز وتۋگە بەل بۋىپ جۇرگەن ەدىم...
- بولاتحان اعا سياقتى ۇلكەن ازاماتقا جار بولۋدىڭ جاۋاپكەرشىلىگى دە وڭاي بولماعان شىعار؟
- ارينە! بوكەڭ - ءبىرتۋار جان ەدى. ادال جار، سەنىمدى جولداس، بىلىكتى ازامات بولاتىن. بۇگىندە ول كىسىنى بالاسى مۇحتار ەكەۋمىز قاتتى ساعىنامىز... بويىندا تۋا بىتكەن مامىلەگەرلىك قاسيەت بار ەدى. سول قاسيەتى ديپلوماتتىق قىزمەتتە كوپ كومەگىن تيگىزدى. كاسىبي ەلشى رەتىندە ارىپتەسىمەن قالاي سويلەسۋدى، ءوزىن قالاي ۇستاۋدى، قالاي ءجۇرىپ-تۇرۋعا دەيىن ءمادەنيەت رەتىندە قابىلدايتىن. كوپ وقيتىن.
بوكەڭ كوزى تىرىسىندە زيالى قاۋىممەن كوپ ارالاسىپ تۇردى. سونداعى اڭگىمەلەرى قازاق مۇددەسى، ۇلت تاعدىرى تۋرالى بولۋشى ەدى. كوزى تىرىسىندە بيلىكتە دە، وپپوزيتسيادا دا جۇرگەن ءبىراز ازاماتتاردى بولە-جارماي، جاقسى باعالايتىن. مىسالى، جارماحان تۇياقبايدى، دوس كوشىمدى، سەرگەي دۋۆانوۆتى بىلىكتى ازاماتتار دەپ ايتىپ وتىراتىن. ونىڭ ءومىردەگى ەڭ ءبىر قاستەرلى ارمانى - تاۋەلسىزدىك ەدى. ول سونى كورىپ قانا قويعان جوق، ەلدىڭ ەركىن تىرلىگىنە ءوز ۇلەسىن قوسىپ كەتتى.
- بوكەڭنىڭ اياقاستى جۇرەك اۋرۋىنان كەتكەنى بەلگىلى. دەگەنمەن وقىس قازاعا كۇدىكپەن قارايتىندار دا بار...
- جۇرت اراسىندا الۋان ءتۇرلى اڭگىمەلەر ايتىلادى. ماسەلەن، بولاتحاننىڭ ءولىمىن قۇپيا نەمەسە ول ءوز اجالىنان ولگەن جوق دەگەن سياقتى سوزدەردى ءبىز دە ەستىدىك. ارينە، ونداي اڭگىمەلەردىڭ تۋى - زاڭدىلىق. ويتكەنى بوكەڭ قايتقان جىلدارى قازاقتىڭ ۇلكەن ازاماتتارى ساياساتتىڭ قۇربانى بولىپ جاتتى. اكەجان قاجىگەلديننىڭ كومەكشىسىنىڭ دە بوكەڭ سياقتى كەنەت قايتىس بولعانىن ەستىدىك. نۇربولات ماسانوۆتىڭ قازاسى دا قاپىدا بولدى.
ال مەن ءوزىم دارىگەرمىن عوي، ءبوكەڭنىڭ قازاسى تۋرالى بوتەن ءسوز ايتا المايمىن. ول كىسىنىڭ بۇرىننان جۇرەگى اۋىراتىن. بىراق وعان ءمان بەرمەيتىن، ەمدەلۋگە ۋاقىت تاپپادى. ول كىسى جۇرەگىنىڭ اۋىراتىنىن بىزگە سەزدىرگىسى كەلمەيتىن، بىراق مەن ءبىلىپ ءجۇردىم.
بوكەڭ وتە سەزىمتەل ەدى عوي. قازاق ءمۇددەسى دەگەندە، ءتۇن بالاسى كىرپىك ءىلمەيتىن. قايتىس بولاتىن ءتۇنى ەرتەڭگى جۇمىس جوسپارىن قويىن داپتەرىنە ءتۇرتىپ قويىپتى. سويتسەك، ول كىسى جۇرەگى توقتاپ قالماعاندا، قيراعان شاڭىراققا بارماق ەكەن عوي...
«شەۆروننان» شي شىققان
-جالپى، بوكەڭ قىزمەتتەن شەتتەتىلگەن سوڭ، ول كىسىنى نە بيلىك پارتياسى، نە وپپوزيتسيا، نە ۇلت پاتريوتتارى تۇسىنبەدى. ياعني ول ءوز ويىن نە وتكىزە، نە جەتكىزە الماعان سياقتى. جۇرەگىنە وسى ماسەلە دە كۇش تۇسىرگەن جوق پا؟
- ءيا، ول كىسى قاتتى وكىنىپ جۇرەتىن. باسقالاردىڭ ونىڭ ويىن قابىلداي المايتىنىن ايتىپ قامىعاتىن. مىسالى، «وتان» پارتياسىنا باردى، بىراق ونداعىلار بوكەڭنىڭ ۇلتتىق باعىتتاعى كوزقاراسىن قابىلداي المادى. كەيىننەن تۇياقبايعا - «ادىلەتتى قازاقستان» قوزعالىسىنا باردى. وپپوزيتسيا مەن ۇلت پاتريوتتارىنىڭ اراسىن جاقىنداستىرۋعا كۇش سالدى. بىراق بوكەڭنىڭ ويىن ەكى جاق تا تۇسىنبەدى. سونىڭ ءبارىن جۇرەگىمەن قابىلدادى. بىراق ول بارىنەن ءتۇڭىلىپ جۇرسە دە، ەش نارسەدەن ءۇمىت ۇزبەيتىن. ماعان: «قازاقستان ءتۇپتىڭ تۇبىندە ساليقالى ەل بولادى!» - دەيتىن...
بوكەڭ ەلىن، ۇلتىن شەكسىز ءسۇيدى. ءماسكەۋدە، نە باسقا شەتەلدەردە قالۋ - ونىڭ ويىندا ەشقاشان بولعان ەمەس. ديپلوماتيالىق شەبەرلىگىنە قىزىققان ماسكەۋ ماماندارى ونى الىپ قالۋ ءۇشىن، ءبىر ماسكەۋلىك قىزعا ۇيلەندىرۋگە تىرىسقان قىزىعى دا بار... بىراق بوكەڭ: «ورىسقا قىزمەت ەتىپ، قازاققا قاستىق جاساي المايمىن»، - دەيتىن.
- قاتەلەسپەسەك، بوكەڭ ديپلوماتتىق قىزمەتىن وتەپ، ەلگە سوڭعى رەت مالايزيادان قايتتى عوي. ول جۇمىستان ءوز ەركىمەن كەتتى مە، جوق الدە بيلىك كەتۋگە ماجبۇرلەدى مە؟
- ءوز ەركىمەن كەتتى دەپ ايتا المايمىن، جاسى زەينەتكەرلىككە تولۋعا ءۇش جىل ۋاقىت بار بولاتىن. سوعان قاراعاندا، بيلىك ونى كەتۋگە ءماجبۇر ەتكەن سياقتى. بوكەڭنىڭ ۇلتتىق مەملەكەت قۇرۋ جونىندەگى يدەياسى اقورداعا جاقپاعان-اۋ.
قازىر، جاسىراتىنى جوق، پارلامەنتتە جاسى جەتپىستەن اسقان ادامدار دا وتىر. ويتكەنى ولار بيلىككە مىناۋىڭ قيسىق دەپ ايتپايدى. سوندىقتان وتىرا بەرەدى. ولارمەن سالىستىرعاندا، ءبوكەڭنىڭ ۇلتقا قىزمەت ەتەر مۇمكىندىگى كوپ ەدى.
قازاقستاننىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى بوكەڭدى وتستاۆكاعا كەتىرگەن سوڭ، ءمينيستردىڭ ورىنباسارى ەرلان ىدىرىسوۆ قابىلدادى. بوكەڭ ەلشى بولىپ جۇرگەندە، ەرلاندار بالا ەدى عوي. ول بوكەڭە بيلىكتىڭ قياناتىن جۋىپ-شايعىسى كەلدى مە: «بوكە، ەگەر جۇمىس كەرەك بولسا، حابارلاسارسىز»، - دەگەندەي يشارا جاساعان ەكەن. وعان بوكەڭ: «راقمەت! مەن جۇمىسسىز قالمايمىن جانە سەندەردەن جۇمىس سۇرامايمىن!» - دەپ كەسىپ ايتىپتى.
ءبىر جىلدارى ديپلوماتيالىق اكەدەميا دەگەن اشىلدى. سوندا: «ديپلوماتيا سالاسىندا بوكەڭنەن ارتىق قانداي مامان بار ەدى»، - دەپ ويلادىم. ول - كاسىبي ەلشى، ونداي مامان ءبىزدىڭ ەلدە قازىردىڭ وزىندە از. بىراق ولار بوكەڭدى جۇمىسقا شاقىرمادى. ايتپەسە ول كىسىنىڭ ارتىنان ەرگەن جاس ماماندارعا بەرەتىن ءبىلىمى، تاجىريبەسى مول بولاتىن. امال قانشا، ەشكىم كەرەككە جاراتپادى. بوكەڭ اراب ەلدەرىنىڭ ءبىراز مەملەكەتتەرىندە - مىسىر، الجير، تۋنيس، يوردانيا، ماروككو، ليۆيا، مالايزيا جانە يسلام كونفەدەرانتسياسى ۇيىمىندا ەلشى بولدى. بۇل از تاجىريبە مە ەدى؟
- «كەسىپ ايتتى» دەگەننەن شىعادى، بولاتحان اعا كسرو مەن قازاقستان اراسىنداعى ءبولىستىڭ ءبىراز قۇپياسىن بىلگەن ەكەن، بالكىم، سونىڭ دا اسەرى بولدى ما ەكەن؟
- ابدەن مۇمكىن! سوۆەت وداعى ىدىراعاندا، اركىم ءوز مەنشىگىن ءبولىپ الىپ جاتتى. ماسەلەن، مۇنايداعى، سىرتقى ەكونوميكاداعى، ساۋداداعى ۇلەستەردى ءبولىسۋ وڭاي بولعان جوق. بوكەڭ سول تالاس-تارتىستىڭ ورتاسىندا ءجۇردى. سونداي تارتىستى اڭگىمەلەردىڭ ءبىرى - تەڭىز مۇناي كەنىشىنە اۋىز سالعان امەريكانىڭ «شەۆرون» كومپانياسىنا قاتىستى بولدى. بۇل ارادا رەسەيدىڭ دە كوزدەگەن مۇددەسى بار-تىن. كەنىشتى قازاقستان «شەۆرونعا» بەرگەنىمەن، بوكەڭ بۇل جەكەشەلەندىرۋگە دە قاتتى قارسىلىق ءبىلدىردى. بالكىم، وسى «شەۆرونعا» قاتىستى قارسىلىعى بيلىك باسىنىڭ جۇرەگىندە قالىپ قويعان سياقتى. سەبەبى، كەيىننەن قازاقستان بيلىگى ءبوكەڭدى كوميسسيا قۇرامىنان شىعارىپ تاستادى. كەنىشتى «شەۆرونعا» بەرۋ ءجونىندەگى كەلىسىمدەرگە كىمدەردىڭ قول قويعانى قازىر بەلگىلى. قول قويماعاندار - بوكەڭ مەن حالىق ابدۋللاەۆ قانا.
كەيىندە بوكەڭنىڭ ماعان بىردە: «ايكە، مىناداي سۇمدىقتى جاساعاندارعا قازاق كەيىن لاعىنەت ايتادى!» - دەپ ايتقانى بار. «ول كەزدە مەن ءتىرى بولامىن با، بولمايمىن با، بىلمەيمىن، بىراق وسى جاعداي اشىلار كۇن تۋعاندا، قازاق وسى كەلىسىمدى جاساعاندارعا قارعىس جاۋدىرادى»، - دەپ كۇرسىندى. وسى كۇنى ويلايمىن، بوكەڭدى زەينەتكە ەرتە شىعارۋى - وسىنداي مەملەكەتتىك كوپتەگەن قۇپيالاردى بىلگەندىگىندە ەكەن عوي. تاۋەلسىزدىكتەن كەيىن وڭتۇستىك ازيا ەلدەرىنە قازاقستاننىڭ كاپيتالى اعىلا باستادى. سونىڭ ءبارىن بوكەڭ كورىپ-ءبىلىپ ءجۇردى.
- ءيا، بيلىك باسىنداعىلاردىڭ كاپيتالى سول ەلدەردىڭ بانكتەرى ارقىلى كەيىننەن اتى وزگەرگەن كومپانيا بولىپ، قازاقستانعا قايتا ورالدى. بۇل ەلدى تالان-تاراجعا ءتۇسىرۋدىڭ ءبىر امالى ەدى. بولاتحان اعا وسى قۇپيالار تۋرالى سىزگە ەشتەمە ايتقان جوق پا؟
- شىنىمدى ايتايىن، ونداي قۇپيالاردى بوكەڭ بىلە جۇرسە دە، ماعان ەش نارسە ايتپادى. بىراق قازاقستانعا مالايزيادان ءبىر كومپانيا ينۆەستور بولىپ كەلسە، بۇنىڭ يەسى پالەنباي دەپ، بيلىك باسىنداعى ءبىر دوكەيدى اتايتىن.
- ايتپاقشى، بولاتحان اعانىڭ ديپلوماتيالىق قىزمەتى قالاي باستالعان ەدى؟
- بوكەڭنىڭ ەڭ العاشقى ەلشىلىك قىزمەتى 1963 جىلى ماسكەۋدەگى حالىقارالىق قارىم-قاتىناستار ينستيتۋتىندا وقىپ جۇرگەندە-اق باستالعان. ساباقتى ۇزدىك وقيتىن ستۋدەنتتەردىڭ اراسىنان ماسكەۋدەگى كسرو-نىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى ءوز شتاتىنا الىپ، بولاتحاندى مىسىرعا كىشى ديپلومات قىزمەتىنە جىبەرەدى. سول كەزدىڭ وزىندە ستۋدەنت بولاتحان حالىقارالىق جوعارى مارتەبەلى قوناقتاردىڭ اراسىندا تىلماشتىق قىزمەت اتقارعان.
ءتىپتى مىسىر پرەزيدەنتى گالال ابدەل ناسىر مەن سوكپ-نىڭ باس حاتشىسى نيكيتا حرۋششەۆتىڭ اراسىنداعى كەلىسسوزدەرىن، باياندامالارىن اۋدارعان. ءبىر جىلعا مىسىرعا جۇمىسقا جىبەرىلگەن بولاتحاندى سوۆەت ەلشىسى كەلەر جىلى تاعى دا جۇمىسقا قالدىرعىسى كەلىپ: «سەنى جىبەرمەيمىن، ءوزىم كەتكەندە بىرگە قايتامىز»، - دەيدى ەكەن. سول جىلى حرۋششەۆتىڭ مىسىرعا كەلگەن ساپارى ءساتتى بولىپ: «بولاتحان، قانداي ءوتىنىشىڭ بار؟» - دەپ، اڭگىمە بارىسىندا سۇرايدى. سوندا بوكەڭ: «ەلشى مەنى ماسكەۋگە قايتارسىنشى، وقۋىمدى جالعاستىرىپ، ديپلومىمدى الايىن، سونان سوڭ قانشا ۋاقىت قال دەسە دە، باس تارتپايمىن!»، - دەگەن. سوندا حرۋششەۆ سىرتقى ىستەر ءمينيسترى گرومىكوعا: «اندرەي، جىگىتتى بوسات، وقۋىن ءبىتىرسىن!» - دەپتى.
مۇحتار اكەسىنە جەتە تۋدى
-بوكەڭنىڭ ۇلى مۇحتار وسى كۇنى تاۋەلسىز ويلى ازاماتتاردىڭ ىشىندە ءبىلىمى دە، بىلىگى دە، ۇلتشىلدىعى دا وق بويى وزىق كورىنىپ ءجۇر. ونىسى مۇحتاردىڭ اكەگە تارتا تۋعان تەكتىلىگىنەن بە، جوق الدە ەۋروپالىق ءبىلىمىنىڭ ناتيجەسى مە؟
- قازىر ەۋروپادا كىم وقىماي جاتىر؟ اقشاسى بار ادامداردىڭ ءبارىنىڭ بالالارى ەۋروپادا وقىپ ءجۇر. بىراق ارالارىندا اۋىزعا الارلىق كىم بار؟ ال مۇحتار ەۋروپادا ءبىلىم العاندىعىنان عانا بىلىكتى بوپ جۇرگەن جوق. وعان الدىمەن اكە بويىنداعى تەكتىلىك، سونان سوڭ اكە تاربيەسى اسەرىن تيگىزدى دەپ ويلايمىن. مۇحتار بالا كۇنىنەن اكەسىمەن دوس بولدى، ۇنەمى پىكىرلەسىپ وتىراتىن. بىردە تەلەديدارعا قاراپ وتىرىپ: «وسى ءبىز قاشان باسقا ۇلتتاردى (ورىستاردى ايتادى. - اۆت.) تەك تەلەديداردان عانا كورە الامىز، سونداي ۋاقىت تۋا ما؟» - دەيدى. ءبىز كۇلدىك. ايتايىن دەگەنىم، مۇحتار جاسىنان ويلى بالا بولاتىن.
بوكەڭ 14 بالالى وتباسىنىڭ كەنجەسى بولىپتى. وعان اناسى: «ءبىلىم ىزدە، اقيقاتتى جاقتا، جانىڭ كۇيىپ كەتسە دە، شىندىققا كۇيە جاقپا»، - دەيدى ەكەن. قانداي دانا ادامدار دەسەڭىزشى! انادان سىڭگەن قاسيەت بالاعا، نەمەرەگە جەتتى! ال ءبوكەڭنىڭ ءوز كىندىگىنەن ءبىر ۇل، ءبىر قىز بار.
وسى كۇندەرى بولاتحان جازعان كىتاپتاردى قاراپ وتىرساڭىز، بۇگىنگى كۇننىڭ بەت-بەينەسى كورىنىپ تۇرادى. كەيدە كەشە كەشكىسىن عانا جازىپ تاستاپ كەتكەن سياقتى سەزىلەدى. مىسالى، ءتىل ماسەلەسىن ايتساق، بۇرىنعىدان كەرى كەتپەسە، ىلگەرىلەگەن جوق قوي. ول نازارباەۆتىڭ شەتەلدەرگە بارعاندا ورىس تىلىندە سويلەيتىنىنە قاتتى قامىعاتىن.
- اڭگىمەڭىزگە راقمەت!
جۇقامىر شوكە،
ايسۇلۋ تايجان، مەديتسينا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى:
«وبششەستۆەننايا پوزيتسيا»
(پروەكت «DAT» № 09 (92) 09 ناۋرىز 2011 جىل
