استانادا «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» باستاماسىنىڭ بەس جىلدىعىنا ارنالعان قازاقستان–قىتاي بيزنەس-فورۋمى ءوتتى. شاراعا ەكى ەلدىڭ بيزنەس قاۋىمدارىنىڭ 400-گە جۋىق وكىلى قاتىستى، ولار «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» باعدارلاماسى اياسىنداعى ءوزارا ءىس-قيمىل جانە ىنتىماقتاستىق ماسەلەلەرىن تالقىلادى. بۇل تۋرالى ۇكىمەتتىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى حابارلادى.

فورۋم بارىسىندا قازاقستان مەن قحر اراسىنداعى ينۆەستيتسيالىق ىنتىماقتاستىقتىڭ ناقتى باعىتتارى قارالىپ، بىرقاتار ەكىجاقتى بيزنەس-كەزدەسۋلەر وتكىزىلدى.

فورۋمدى شارا قاتىسۋشىلارىنا بەينە بايلانىس ارقىلى ءسوزىن ارناعان قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆ اشتى.

«جۇكتەر قازاقستان ارقىلى ەۋروپادان قىتايعا شامامەن 15 كۇندە جەتكىزىلەدى. ال جۇكتەردى تەڭىز ارقىلى جەتكىزۋ 4 اپتادان 6 اپتاعا دەيىن ۋاقىتتى الار ەدى. وسى ورايدا لوگيستيكا مەن ىلەسپە باعدارلار جەتىلدىرىلىپ جاتىر. يندۋستريا مەن ينۆەستيتسيالار سالاسىندا بىرلەسكەن ىنتىماقتاستىق تۋرالى باعدارلاما بار. ونىڭ اياسىندا جالپى $27 ملرد استام سومانى قۇرايتىن 51 قازاقستان–قىتاي ينۆەستيتسيالىق جوباسى جۇزەگە اسىرىلۋدا. بۇل – ينۆەستورلاردىڭ سەنىمى مەن قازاقستاننىڭ ينۆەستيتسيالىق احۋالدى جاقسارتۋعا باسا ءمان بەرەتىنىنىڭ دالەلى. حالىقارالىق ساراپشىلاردىڭ باعالاۋىنشا، ءبىز بيزنەستى جۇرگىزۋ بويىنشا وڭىردەگى ۇزدىك ەلدەردىڭ ءبىرىمىز»، — دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.

نۇرسۇلتان نازارباەۆ قازاقستان دسۇ-نىڭ مۇشەسى، ەىدۇ-نىڭ ينۆەستيتسيالار جونىندەگى كوميتەتىنىڭ قاۋىمداستىرىلعان مۇشەسى ەكەنىن جانە ەلىمىز حالىقارالىق ينۆەستيتسيالار دەكلاراتسياسىنا قوسىلعانىن اتاپ ءوتتى.

«قازاقستان پرەزيدەنتى جانىندا شەتەلدىك ينۆەستورلار كەڭەسى جۇمىس ىستەيدى. مۇندا قىتايلىق CNPC كومپانياسىنىڭ ماڭىزى زور. ول قر-نىڭ مۇناي-گاز نارىعىن دامىتۋداعى ماڭىزدى ستراتەگيالىق سەرىكتەسى. قازاقستان مەملەكەتتىك كاسىپورىنداردى كەڭىنەن جەكەلەشەلەندىرۋ ناۋقانىن جۇرگىزىپ جاتىر. تاۋ-كەن ونەركاسىبى، مەتاللۋرگيا، مۇناي-گاز، ەنەرگەتيكا، كولىك جانە بايلانىس، ينفراقۇرىلىم سالالارىندا جانە باسقا دا سەكتورلارداعى كومپانيالاردىڭ ءىرى اكتسيالارى ساتىلىمعا شىعارىلدى. سونىمەن قاتار، تىكەلەي جەكەشەلەندىرۋدەن باسقا، ءبىز ءمجا قاعيداسىنا نەگىزدەلگەن ىنتىماقتاستىقتى دا جۇزەگە اسىرامىز»، — دەدى پرەزيدەنت.

ءمجا قاعيداسىندا تۇرعىن ۇي–كوممۋنالدىق شارۋاشىلىق، دەنساۋلىق ساقتاۋ، قۇرىلىس، اۆتوكولىك جانە تەمىر جولدار جانە باسقا دا سالالارداعى جوبالار ىسكە اسىرىلۋدا.

نۇرسۇلتان نازارباەۆ كەلەشەگى بار، ءوزارا ءتيىمدى بيزنەس جۇرگىزۋدىڭ تاعى ءبىر باعىتى رەتىندە «ەكسپو–2017» ينفراقۇرىلىمىنىڭ بازاسىندا قۇرىلعان «استانا» حالىقارالىق قارجى ورتالىعىن اتادى.

«احقو نيۋ-يورك، سينگاپۋر، لوندون مەن دۋبايدىڭ قارجى ورتالىقتارىنىڭ وزىق تاجىريبەلەرىن جيناقتاعان. حالىقارالىق تورەشىلەردەن تۇراتىن تاۋەلسىز سوت – حالىقارالىق اربيتراج ورتالىعى اشىقتىق پەن ادىلدىككە، ينۆەستورلاردىڭ قۇقىقتارىنىڭ تولىعىمەن قورعالۋىنا كەپىلدىك بەرەدى. قۇرمەتتى شاراعا قاتىسۋشىلار، ساۋدا اينالىمى مەن ينۆەستيتسيالاردىڭ جۇيەلى تۇردە ارتۋى ەكى ەل اراسىنداعى ساۋدا-ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتىڭ ءساتتى جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقانىنىڭ دالەلى. بۇگىنگى فورۋم ونى ودان ءارى دامىتۋعا ىقپال ەتىپ، مەملەكەتتەرىمىزدىڭ ىسكەرلىك ورتالارىنىڭ سەرىكتەستىگىن نىعايتۋدىڭ جاڭا پەرسپەكتيۆالارىن ايقىندايتىنىنا سەنىمدىمىن. بارلىعىڭىزعا جەمىستى جۇمىس پەن جاڭا جەتىستىكتەر تىلەيمىن»، — دەدى ەلباسى.

سونىمەن قاتار، قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ توراعاسى سي تسزينپين بەينە بايلانىس ارقىلى فورۋم قاتىسۋشىلارىنا ءسوزىن ارناپ، «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» باستاماسى قىتايدا تۋىلعانىمەن، ۇسىنىلىپ وتىرعان مۇمكىندىكتەر مەن ونىڭ جەمىستەرى كۇللى الەمگە تيەسىلى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

«بەس جىل بۇرىن پرەزيدەنت ن. نازارباەۆتىڭ سۇيەمەلدەۋىمەن قازاقستانعا جاساعان العاشقى ساپارىمدا نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتىندە مەن العاش رەت جىبەك جولىنىڭ ەكونوميكالىق بەلدەۋىن قۇرۋ باستاماسىن ۇسىندىم. بۇگىندە اتالعان باستاما xالىقارالىق قاۋىمداستىقتىڭ نازارىن كەڭىنەن اۋدارىپ، جاعىمدى رەزونانسقا يە بولدى»، — دەدى سي تسزينپين.

ونىڭ ايتۋىنشا، سوڭعى بەس جىلدا قىتاي مەن جىبەك جولى بويىنداعى ەلدەر اراسىنداعى تاۋار اينالىمى 5 ترلن دوللاردى قۇراعان.

«ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» بويىندا قىتاي كومپانيالارىنىڭ قاتىسۋىمەن ساۋدا-ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتىڭ 80-نەن استام ايماعى، 200 مىڭنان استام جۇمىس ورنى اشىلعان. جالپى، 100 مەملەكەت پەن xالىقارالىق ۇيىم قىتايمەن ىنتىماقتاستىق تۋرالى قۇجاتتارعا قول قويعان. ء"بىر بەلدەۋ، ءبىر جولدىڭ" قاتىسۋشى ەلدەرى اراسىندا ساياسي ۇيلەستىرۋ جۇمىستارى ۇنەمى جانداندىرىلىپ تۇرادى. اۋقىمدى ساۋدا-ەكونوميكالىق جوبالار قارقىندى تۇردە ىسكە اسىرىلۋدا، ينفراقۇرىلىمدىق جەلى قالىپتاستىرىلىپ جاتىر»، — دەدى قحر توراعاسى.

بۇدان وزگە، فورۋمنىڭ اشىلۋى بارىسىندا قر ينۆەستيتسيالار جانە دامۋ ءمينيسترى ج. قاسىمبەك، قحر ساۋدا ۆيتسە-ءمينيسترى ج. حۋنبين، قر-داعى قحر توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى چ. سياو، سونداي-اق، ەكى مەملەكەتتىڭ ۇلتتىق كومپانيالارىنىڭ، سىرتقى ساۋدا پالاتالارىنىڭ باسشىلارى جانە ءىرى بيزنەس وكىلدەرى ءسوز سويلەدى.

قر ينۆەستيتسيالار جانە دامۋ ءمينيسترى جەڭىس قاسىمبەك ءوز بايانداماسىندا قازاقستان جاڭا جىبەك جولىنىڭ قۇرلىقتاعى بولىگىندەگى گەوگرافيالىق ورتالىق رەتىندە ايتارلىقتاي پايدا كورۋدى جوسپارلاپ وتىرعانىن اتاپ ءوتتى، سەبەبى بۇل ساۋدا مەن ونەركاسىپ ءۇشىن جاڭا مۇمكىندىكتەر تۋدىرادى، جەرگىلىكتى كاسىپورىندار ەكسپورت پەن يمپورتقا جۇمسايتىن شىعىندارىن تومەندەتۋ ەسەبىنەن پايدا تابا الادى.

Abai.kz