بەيسەنبى, 28 ناۋرىز 2024
اباي مۇراسى 4101 1 پىكىر 3 قاراشا, 2021 ساعات 18:25

عالي ورمانوۆتىڭ 1939 جىلعى كۇندەلىگى تابىلدى

حالقىمىزدىڭ ارداقتى اقىندارىنىڭ ءبىرى، تالانتتى ليريك، عاجاپ اۋدارماشى، بىلىكتى ادەبيەتشى، قالامى جۇيرىك جۋرناليست، قازاق پوەزياسىنىڭ كورنەكتى كوركەمسوز شەبەرلەرىنىڭ ءبىرى – عالي ورمانوۆ جەر جانناتى – جەتىسۋ ولكەسىندە، قازىرگى الماتى وبلىسىنىڭ قاپال اۋدانىنا قاراستى ەشكىولمەس تاۋىنىڭ باۋىرىندا دۇنيەگە كەلگەن.

قازاق ادەبيەتىنە 20-جىلداردىڭ سوڭعى شيرەگىندە كەلگەن، قازاق پوەزياسىنىڭ قالىپتاسۋىنا، دامۋىنا، ءوسىپ-وركەندەۋىنە ەرەكشە ۇلەس قوسقان اقىننىڭ ءبىرى. ورىستىڭ، شىعىستىڭ كلاسسيكالىق ۇلگىلەرىن اۋدارىپ، قازاق ادەبيەتىنىڭ اۋدارما سالاسىندا دا ءبىرشاما ۇلەس قوسىپ، ءىرى جۇمىستاردى يگەردى. جامبىل جاباەۆقا 1939-1945 جىلدار ارالىعىندا ادەبي حاتشىلىق قىزمەت اتقارعان.

ول – جان سىرلارىن، تابيعات سيپاتتارىن سۋرەتتەگەن، ليريكالىق جىرلارىن ازاماتتىق اۋەندەرمەن توعىستىرا بىلگەن تولىمدى اقىن. كوپتەگەن ولەڭدەر جيناعىنىڭ، بىرنەشە پوەما، اڭگىمە جانە وچەركتەردىڭ اۆتورى.

1938-1945 جىلدارى جامبىل جاباەۆتىڭ ادەبي حاتشىسى بولعان اقىن عالي ورمانوۆتىڭ لاتىن قارپىمەن جازىلعان كۇندەلىگى تابىلدى.

اقىننىڭ جيەن-نەمەرەسى ايدار قىرىقبايۇلىنىڭ سوزىنشە، كۇندەلىك شامامەن 1939 جىلى جازىلعان.

«كۇندەلىك لاتىن الىپبيىمەن جازىلعان. سول كۇيى ساقتالىپ، جازۋى وزگەرمەگەن. بۇگىندە سول كۇندەلىك جازىلعان ءالىپبيدى بىلەتىن ادامدار از ەكەن. سوندىقتان كۇندەلىكتى جاڭارتىپ قويدىق. الداعى ۋاقىتتا اۋدارۋعا بەرەمىز. كۇندەلىكتىڭ مازمۇنى بويىنشا جامبىل اتامىزعا كىمدەر كەلگەن، قانداي ماسەلەلەر تالقىلانعان دەگەن سەكىلدى مالىمەت كورسەتىلگەن. كۇندەلىك ەشقايدا جارىق كورمەدى. سوندىقتان جامبىل اتامىزدىڭ شىعارماشىلىعىن زەرتتەۋگە سەپتىگىن تيگىزەدى دەپ ويلايمىن»، - دەدى ول.

كۇندەلىكتى عالي ورمانوۆتىڭ جارى ايتبالا ورمانوۆا ساقتاعان. كەيىننەن قولدان قولعا ءوتىپ، كۇندەلىك وسى كۇنگە جەتكەن. بۇگىندە كۇندەلىك اتامىزدىڭ قىزى جاميعا عاليقىزىنا تابىستالدى.

«ەلوردادا  اتامىزدىڭ اتىنا ارناپ مەكتەپ بەرىلگەن. 2007 جىلدان بەرى اتالعان مەكتەپتىڭ الدىنا بيۋست ورناتۋ ماسەلەسى كوتەرىلىپ كەلەدى. قالا اكىمى باقىت سۇلتانوۆ بولىپ تۇرعان كەزىندە بيۋدجەتتەن عالي ورمانوۆتىڭ ءبيۋستىن ورناتۋ ماسەلەسى بەكىتىلگەن دە بولاتىن. وكىنىشكە قاراي، بۇگىنگى كۇنگە دەيىن مەكتەپتىڭ الدىنا بيۋست ءالى ورناتىلمادى. وسى ماسەلەنى نۇر-سۇلتان قالاسىنىڭ اكىمى التاي كولگىنوۆ نازارىنا السا ەكەن»، - دەپ تۇيىندەدى ءسوزىن ا. قىرىقبايۇلى.

ونىڭ ايتۋىنشا، عالي ورمانوۆتىڭ ءبيۋستىن ورناتۋ جونىندە قازىرگى ۇكىمەت باسشىسى اسقار مامين استانا اكىمدىگىن باسقارىپ تۇرعان كەزدە مارقۇم ءازىلحان نۇرشايىقوۆ، تۇمانباي مولداعاليەۆ، ساكەن يماناسوۆتار قول قويىپ، حات جولداعان ەكەن.

ايتا كەتەيىك، ع. ورمانوۆ قىرعىز ەپوسى «ماناستىڭ» 1-كىتابىن، ا.س. پۋشكيننىڭ، م.يۋ. لەرمونتوۆتىڭ، يان ءراينيستىڭ، ف.ماقتىمقۇلىنىڭ بىرقاتار پوەمالارىن، ن.ۆ. گوگولدىڭ «نەۆا پروسپەكتىسى» پوۆەسىن، ا.پ. چەحوۆتىڭ اڭگىمەلەرىن، م.تۇرسىن-زادەنىڭ «ءۇندىستان باللادالارى» ولەڭ كىتابىن، ل.ن. تولستويدىڭ «اننا كارەنينا» رومانىن قازاق تىلىنە اۋداردى.

الداعى ۋاقىتتا الماتى وبلىسىنىڭ اكىمى اماندىق باتالوۆتىڭ قولداۋىمەن ع. ورمانوۆ اۋدارعان ل.ن. تولستويدىڭ «اننا كارەنينا» رومانىنىڭ 2 تومدىعى جارىق كورەدى.

Abai.kz

1 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1562
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2256
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3522