اقىمەت بايتۇرسىنۇلى: «ءار حالىققا كەرەگى ءوز ءدىنى، ءتىلى، جازۋى ساقتالۋى. سولاي بولعان سوڭ باستاۋىش مەكتەپ، اۋەلى ميسسيونەرلىك پىكىردەن، پوليتيكادان الىس بولۋى كەرەك. ياعني، قازاقتىڭ ءدىنى، ءتىلى، جازۋى سۇمدىق پىكىر، سۋىق قولدان تىنىش بولۋى كەرەك»، - دەگەن بولاتىن.

ۇلت ۇستازىنىڭ بۇل ايتقانى دا ءالى ورنىنا كەلگەن جوق. بىزدە ءبىرىنشى سىنىپتان باستاپ ورىس جانە اعىلشىن تىلدەرى وقىتىلادى. ءالى ءدىنى قاتپاعان بالاعا وزگە تىلدەردى ءبىرىنشى سىنىپتان باستاپ قاتار وقىتىپ، بالانىڭ باسىن قاتىرىپ وتىرمىز. بۇنى جاۋلىق دەسە دە بولادى.

اقاڭ باستاۋىشتا بەرىلەتىن ءبىلىم جۇرتتىڭ بارىنە تەگىس كەرەك فۋنكتسيونالدىق ءبىلىم بولۋى كەرەك دەگەن: «باستاۋىش مەكتەپتەن وقىعاندار پيسار، ينجەنەر، اگرونوم بولار دەمەي، ەڭ اۋەلi, قازاقشا تولىق حات بiلەتiن دارەجەدە بولۋىن كوزدەۋ كەرەك. باستاۋىش مەكتەپتەن ۇيرەنگەن بiلiم ءارi وقيمىن دەگەندەرگە نەگiز بولارلىق جاعىن كوزدەۋ كەرەك. ياعني ساعاتتىڭ كوبى وقۋ، جازۋ جانە سويلەسۋگە ۇيرەتۋ ءۇشىن ءبولىنۋى ءتيىس.

ال ءبىزدىڭ قازىرگى ءبىلىم جۇيەمىزدە كەرەگى جوق، ارتىق پاندەر بار.

احمەت بايتۇرسىنۇلى باستاۋىشتا قانداي پاندەر وقىتىلۋى كەرەك ەكەندىگىن سول كەزدىڭ وزىندە-اق كورسەتىپ بەرگەن ەدى. «باستاۋىش مەكتەپتە كىلەڭ قازاق تىلىندە ۇيرەتىلەتىن نəرسەلەر: وقۋ، جازۋ، ءدىن، ۇلت ءتىلى، ۇلت تاريحى، ەسەپ، جاعرافيا، شارۋا-كəسىپ، جاراتىلىس جايى». اقاڭ ۇسىنعان پاندەر سانى مەن ساپاسى جاعىنان قازىرگى زاماندا جاپونيادا وقىتىلاتىن پاندەرگە جاقىن كەلەدى.

جاپوندار دا باستاۋىشتا ء(بىرىنشى سىنىپتا) وسىنداي شامادا از-اق ءپان وقيدى. ءبىزدىڭ قازىرگى مەكتەپ ءبىرىنشى سىنىپتا 12 ءپان وقىتادى.

باستاۋىش مەكتەپتە ۇيرەنەتiن بiلiم جۇرتتىڭ بارiنە تەگiس كەرەك بiلiمگە جاتادى. ادامعا تiل، قۇلاق، قول قانداي كەرەك بولسا، باستاۋىش مەكتەپتە ۇيرەنەتiن بiلiمدەر دە ءدال سولاي كەرەك. بۇگىنگى زاماندا حات تانىماعان ادامنىڭ كۇيi, تiلi يا قۇلاعى، يا قولى جوق ادامنىڭ كۇيiمەن بiردەي دەيدى ۇلت ۇستازى اقىمەت بايتۇرسىنۇلى.

قازىرگى فۋنكتسيونالدىق ءبىلىم دەپ جۇرگەنىمىز وسى.

ەڭ اۋەلى, قازاقشا تولىق حات بىلەتىن دارەجەدە بولۋىن كوزدەۋ. اقاڭ وعان اسا ءمان بەرگەن: ۇلت ءتىلى، وقۋ، جازۋ - بىردەن ءۇش ءپان ارناعان.

ءبىز ۇلت ۇستازىنىڭ باستاۋىشقا قاتىستى ۇستانىمدارىن ساقتاۋىمىز كەرەك. ەڭ الدىمەن وتىزىنشى جىلدارعا شەيىنگى شىققان وقۋلىقتاردى قايتا قاراپ، كادەگە جاراتۋىمىز كەرەك.

ەكىنشى - باستاۋىشتا بالا تەك قازاقشا وقۋى كەرەك دەگەن اقاڭنىڭ پرينتسيپىنەن اتتاماۋىمىز كەرەك.

ءۇشىنشى – ءبىز بۇگىنگى باستاۋىشتا وقىتىلىپ جاتقان پاندەردى قايتا قاراۋىمىز كەرەك. جەر بەتىندە ۇلت بولىپ قالۋدىڭ جولى وسى. بالام دەيتىن جۇرت بولماسا، ەرتەڭ جۇرتىم دەيتىن بالا قايدان شىقپاق.

بيجومارت قاپالبەك

Abai.kz