ق.توقاەۆ  بيلىگىنىڭ  «قاندى  قاڭتارعا» قاتىستى پوزيتسياسى، اتقاراتىن ساياسي  رەفورماسى  ءبىر  نارسەنى  انىق ءتۇسىندىردى. ق.توقاەۆ كەلەسى پرەزيدەنتتىك سايلاۋعا (بولجاۋىمشا پرەزيدەنتتىك سايلاۋ  مەرىزىمنەن  بۇرىن  وتەدى) تۇسۋگە انىق نيەتتەنىپ وتىر. بۇگىنگى قالىپتاسقان ساياسي جۇيە بۇل نيەتتى ىسكە  اسىرۋدى قامتاماسىز ەتۋ كەرەك.

ق.توقاەۆتىڭ جالعاستى بيلىكتە قالۋىنا ەكس-پرەزيدەنت ن.نازارباەۆ تا مۇدەلى. ن.نازارباەۆ وتىز  جىلدا ديكتاتۋرالىق بيلىگىن قالاي ساقتادى؟ ءتۇرلى پوليتولوگيانى قولداندى. سونىڭ ەڭ نەگىزگى  بىرەۋى - قورقىتۋ، ۇرەيدە ۇستاۋ. زامانبەك نۇرقادىلوۆتىڭ ولىمىنە اقىلعا سيماس قورتىندىنىڭ شىعۋى مەن التىنبەك سارسەنباەۆتىڭ اتىلۋى، ارون اتابەكتىڭ جازىقسىز قامالىپ، ازاپپەن ءولۋى   ن.نازارباەۆ  بيلىگىن  وتىز  جىل  ساقتاپ  تۇرۋعا  بىردەن-ءبىر  سەبەپ   بولدى. حالىق ءبىلدى. كىمنىڭ نە  ءۇشىن، قايتىپ ولگەندىگىن. بۇل بىلايعى جۇرتقا سىزعان سىزىقتان شىقپايسىڭدار، شىقساڭدار ناتيجە  وسى دەگەن سيگنال سياقتى سەزىلدى. تۇسىنىكتى بولدى. وپپوزيتسيا دا باس  كوتەرە المادى. قازىر ق.توقاەۆ تا ن.نازارباەۆتىڭ جەكە باسىنان شىبىن ۇشىرمايمىن دەگەن انىق بەكىم بار. ق.توقاەۆتىڭ   پرەزيدەنت تۋىستارىنىڭ لاۋزامدى قىزىمەتكە تاعايىندالماۋى كەرەك دەگەن نورمانى زاڭمەن  بەكىتۋى قالىپتاسقان بىلىققا ن.نازارباەۆ ەمەس، ونىڭ اينالاسىنداعى تۋىستارى كىنالى دەگەن  قوعامدىق پىكىردى قالىپتاستىرۋ. جاقىندا ق.توقاەۆ قوعامدى ن.نازارباەۆتى قۇرمەتتەۋگە اشىق  شاقىردى. كوسمەتيكالىق ساياسي رەفورمامەن حالىقتىڭ باسىن قاتىرۋ جانە حالىقتى بەلگىلى  دەڭگەيدە ۇرەيدە ۇستاۋ ق.توقاەۆ  بيلىگىن جالعاستىرۋدىڭ سەنىمدى كەپىلى. بۇگىنگى بيلىكتە باسقا امال دا جوق. جانبولات  ماماي  جازىقسىز. سوندىقتان سوتتالادى. جازىقسىزداردى سوتتاۋ قوعامعا ۇرەي  اكەلەدى. بۇل جاڭا قازاقستان دا جازىلماعان زاڭ شەگىنەن شىعام دەگەندەرگە انىق سيگنال بولادى.

قاندى قاڭتار وقيعاسى كوپ سۇراقتاردى اشىققا شىعاردى. بيلىك بۇل سۇراقتارعا جاۋاپ بەرسە ول  بولماعان، بەرمەسە ول بولماعان، بىلاي تارتسا وگىز  ولەتىن، بىلاي تارتسا اربا سىناتىن تىعىرىققا  تىرەلدى. بۇگىنگى بيلىك ىشتەي ىزالى.

بۇل رەتكى «قاندى قاڭتار» وقيعاسىنىڭ تۋىلۋىنا ەلدە قالىپتاسقان ەكونوميكالىق مونوپوليا  قانشالىقتى سەبەپ بولسا، (ق.توقاەۆتىڭ 16 ناۋرىز جولداۋىنان), وسى قالىپتاسقان بىلىقتى  اشكەرەلەگەن  ج.مامايلار دا سونشالىقتى سەبەپكەر بولدى. بۇل تۇرعىدان دا  بيلىك  ج.مامايعا ءوش  دەپ ايتۋعا بولادى. سوندىقتاندا قاندى قاڭتاردىڭ باستى كىناسىن ج.مامايعا ارتۋعا نيەتتى. بۇل استىرتىن انىق ءوش العاندىق بولادى. مىنە، وسىنداي ەكى سەبەپتەن ج.ماماي سوتتالعالى جاتىر.

اعىباي اكبارۇلى

Abai.kz