سانكتسيا: پۋتين رەسەيدىڭ تۇبىنە جەتەدى
رەسەيگە قاتىستى ۋكرايناعا قارسى سوعىس پەن باتىس سانكتسيالارىنىڭ ەل تۇرمىسىنا اسەرىن باعالايتىن «جابىق» ەكونوميكالىق ەسەپ پەن بولجام جاسالدى. رەسەي ەكونوميكاسىنىڭ قازىرگى جاعدايى مەن بولاشاعى تۋرالى قۇپيا قۇجات رەسەيلىك ساياساتكەرلەردىڭ وپتيميستىك جاريا مالىمدەمەلەرىنە قاراما-قايشى كەلەدى.
باياندامادا نەگىزگى سالالاردا ءوندىرىستىڭ كۇرت قۇلدىراۋى مەن «ميدىڭ» (مىقتى ماماندار) سىرتقا اعىلۋ پروتسەسى باستالعانى كورسەتىلگەن. Bloomberg باسىلىمى: «باتىستىڭ سانكتسيالارى كۇشىنە ەنگەندىكتەن رەسەي فەدەراتسياسى ۇزاق جانە تەرەڭ رەتسەسسياعا تاپ بولۋى مۇمكىن. ەلدىڭ ەكونوميكاسى جىلدار بويى ارقا سۇيەپ كەلگەن سالالار دا تاۋەكەلگە ۇشىرايدى»، - دەپ جازادى.
اگەنتتىك بۇل بايانداما رف پرەزيدەنتى ءپۋتيننىڭ ۋكرايناعا باسىپ كىرۋ تۋرالى شەشىمىنە بايلانىستى رەسەيدىڭ ەكونوميكالىق وقشاۋلانۋىنىڭ شىنايى اسەرىن باعالاۋعا تىرىسقان شەنەۋنىكتەر مەن ساراپشىلاردىڭ بىرنەشە ايلىق جۇمىسىنىڭ ناتيجەسى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. قۇجات 30 تامىزدا جوعارى لاۋازىمدى تۇلعالاردىڭ جابىق وتىرىسىندا تانىستىرىلدى.
باياندامادا ۇسىنىلعان ءۇش ستسەناريدىڭ ەكەۋى رەتسەسسيانىڭ 2023 جىلى ۇدەي تۇسەتىنىن جانە ەكونوميكانىڭ سوعىسقا دەيىنگى دەڭگەيگە تەك ونجىلدىقتىڭ سوڭىندا نەمەسە ودان كەيىن عانا ورالاتىنىن كورسەتەدى. مامانداردىڭ بولجامى بويىنشا، كەلەسى جىلى رەسەي ەكونوميكاسى 2021 جىلعى دەڭگەيدەن 8,3%-عا تومەندەيدى، ال «سترەسس» ستسەناريى 2024 جىلى ەڭ تومەنگى دەڭگەيدى بەلگىلەيدى. بۇل دەگەنىڭىز 2021 جىلعى دەڭگەيدەن 11,9 %-عا تومەن كورسەتكىش دەگەن ءسوز.
بارلىق ستسەناريلەر سانكتسيالىق قىسىمنىڭ كۇشەيەتىنىن بولجايدى. ەسەپتە ەۋروپانىڭ رەسەي مۇنايى مەن گازىنان باس تارتۋى كرەملدىڭ ءوز نارىعىن قامتاماسىز ەتۋ قابىلەتىنە دە نۇقسان كەلتىرۋى مۇمكىن ەكەنىن اتاپ كورسەتتى.
بۇعان قوسا، ەسەپتە 2025 جىلعا قاراي 200 000 IT-ماماندارىنىڭ ەلدەن كەتۋى مۇمكىن ەكەندىگى ايتىلعان.
ايتا كەتەيىك، رەسەيدىڭ مەملەكەتتىك شەنەۋنىكتەرى سانكتسيالاردىڭ سوققىسى ولار قورىققانىنان از بولدى دەپ ايتۋدى جالعاستىرۋدا. رەسەي ۇكىمەتىنە الەمدە ەكونوميكالىق داعدارىس ورىن العان جاعدايدا، رەسەي ەكسپورتتىڭ ازايۋى تولقىنىنا تاپ بولۋى مۇمكىن ەكەنى ەسكەرتىلدى. ياعني، رەسەي ونىمدەرىنە سۇرانىس جوعالادى. بۇل ءرۋبلدىڭ قۇلدىراۋىن جانە ينفلياتسيانىڭ ءوسۋىن تۋدىرۋى مۇمكىن.
يمپورت جاعىنان «نەگىزگى قىسقا مەرزىمدى تاۋەكەل يمپورتتىق شيكىزات پەن جيناقتاۋىشتاردىڭ تاپشىلىعىنا بايلانىستى ءوندىرىستىڭ توقتاپ قالۋى بولىپ تابىلادى». ۇزاق مەرزىمدى پەرسپەكتيۆادا يمپورتتىق جابدىقتى جوندەۋ مۇمكىن ەمەستىگى ءوسىمدى ءبىرجولا شەكتەۋى مۇمكىن.
ەسكە سالا كەتەيىك، پۋتين وپەك-ءتى جەڭۋ تۋرالى شەشىم قابىلداعاننان كەيىن، ول ۇلكەن شىعىنعا ۇشىراپ، تاياۋ شىعىس مەملەكەتتەرىن اشۋلاندىردى. ەندى ولار شىن مانىندە كرەملگە جاعدايدى كىم باسقاراتىنىن كورسەتىپ جاتىر. ارتىقشىلىقتى كورسەتۋدىڭ ەكىنشى ارەكەتى - ەۋروپانىڭ گاز بوپساسى بولدى. ارينە، بۇل رەسەيدى ۇلكەن قارجىلىق شىعىندارعا اكەلدى.
كەرىمسال جۇباتقانوۆ
Abai.kz