وسكەمەندە قازاقستان ەندوسكوپيا حيرۋرگتەرى قاۋىمداستىعىنىڭ ەكى كۇنگە سوزىلعان ءىىى كونگرەسى اياقتالدى. التىن قولدى دارىگەر-حيرۋرگتەردىڭ جيىنىنا وبلىس اكىمى بەردىبەك ساپارباەۆ ارنايى قاتىستى.

ايتا كەتەيىك، وبلىس ورتالىعىندا وسى كونگرەسس الدىندا، ياعني، ماۋسىمنىڭ 24-ءى مەن شىلدەنىڭ 3-ءى ارالىعىندا قازاقستاندىق جانە شەتەلدىك ەندوحيرۋرگيا سالاسىنىڭ ماماندارى قالاداعى  وبلىستىق، №1 قالالىق اۋرۋحانالارىندا جانە انا مەن بالا ورتالىعىندا حيرۋرگيالىق شەبەرلىك سىنىپتارىن وتكىزىپ، 50-دەن اسا وتا جاساعان بولاتىن. التىن قولدى دارىگەر-حيرۋرگتەردىڭ جيىنىنا وبلىس اكىمى بەردىبەك ساپارباەۆ ارنايى قاتىستى.

بۇل جولى ەرتىس پەن ءۇلبىنىڭ ساعاسىنداعى وسكەمەنگە ء وز ەلىمىزدىڭ بەلگىلى ەندوسكوپيست-دارىگەرلەرىمەن قاتار ءۇندىستان، رەسەي، ۋكراينا، گرۋزيا، قىرعىزستان، وزبەكستان، ءازىربايجان ەلدەرىنىڭ دە عالىم-ماماندارى كەلدى.

وسكەمەندە قازاقستان ەندوسكوپيا حيرۋرگتەرى قاۋىمداستىعىنىڭ ەكى كۇنگە سوزىلعان ءىىى كونگرەسى اياقتالدى. التىن قولدى دارىگەر-حيرۋرگتەردىڭ جيىنىنا وبلىس اكىمى بەردىبەك ساپارباەۆ ارنايى قاتىستى.

ايتا كەتەيىك، وبلىس ورتالىعىندا وسى كونگرەسس الدىندا، ياعني، ماۋسىمنىڭ 24-ءى مەن شىلدەنىڭ 3-ءى ارالىعىندا قازاقستاندىق جانە شەتەلدىك ەندوحيرۋرگيا سالاسىنىڭ ماماندارى قالاداعى  وبلىستىق، №1 قالالىق اۋرۋحانالارىندا جانە انا مەن بالا ورتالىعىندا حيرۋرگيالىق شەبەرلىك سىنىپتارىن وتكىزىپ، 50-دەن اسا وتا جاساعان بولاتىن. التىن قولدى دارىگەر-حيرۋرگتەردىڭ جيىنىنا وبلىس اكىمى بەردىبەك ساپارباەۆ ارنايى قاتىستى.

بۇل جولى ەرتىس پەن ءۇلبىنىڭ ساعاسىنداعى وسكەمەنگە ء وز ەلىمىزدىڭ بەلگىلى ەندوسكوپيست-دارىگەرلەرىمەن قاتار ءۇندىستان، رەسەي، ۋكراينا، گرۋزيا، قىرعىزستان، وزبەكستان، ءازىربايجان ەلدەرىنىڭ دە عالىم-ماماندارى كەلدى.

- قۇرمەتتى دەلەگاتتار! ءبىزدىڭ وبلىسىمىزعا حوش كەلدىڭىزدەر. مەن بارلىق جەرلەستەرىمنىڭ اتىنان مينيسترلىككە، قاۋىمداستىققا كوپ راحمەت ايتامىن. وزدەرىڭىز وتە جاقسى بىلەسىزدەر، ءاربىر مەملەكەتتىڭ دامۋى مەن بولاشاعى دەنى ساۋ جانە ءبىلىمدى ازاماتتارىنا بايلانىستى. سول سەبەپتەن دە ايماعىمىزدىڭ دەنساۋلىق سالاسىن زاماناۋي قۇرال-جابدىقتارمەن قامتاماسىز ەتۋگە بولىنەتىن قاراجات جىل وتكەن سايىن 12-13 پايىزعا كوبەيە تۇسۋدە. بۇل سالادا بۇگىندە 20 مىڭعا تارتا مامان ەڭبەك ەتىپ كەلەدى. ولاردىڭ ورتاشا ايلىق جالاقىلارى 90 مىڭ تەڭگەنىڭ اينالاسىندا. ءبىز ءار جىل سايىن دارىگەر ماماندىعىن العان جاستاردى تۇرعىن ۇيمەن، ارنايى تاعايىندالعان كوتەرمەاقىمەن قامتاماسىز ەتۋدى داستۇرگە اينالدىرىپ وتىرمىز. ال دارىگەرلەردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ ماقساتىندا كورەيامەن، يزرايلمەن، رەسەيمەن جانە باسقا دا وزىق مەملەكەتتەرمەن تىعىز بايلانىس ورناتىلىپ، تاجىريبە الماسىلۋى وبلىس تۇرعىندارىنىڭ دەنساۋلىعىنىڭ جاقسارۋىنا بىردەن-ءبىر كومەك بولىپ وتىر، - دەپ اتاپ وتكەن وبلىس باسشىسى وسىنداي ارىپتەستىكتىڭ ناتيجەسىندە سوڭعى جىلدارى انا مەن بالا ءولىمى جانە تۋبەركۋلەز دەرتىنەن كوز جۇماتىندار سانى ءبىرشاما ازايعانىن جەتكىزدى.

بۇدان ءارى كونگرەسس وتكەن ورتالىق مادەنيەت ءۇيىنىڭ تومەنگى قاباتىنداعى ەندوكرينولوگيالىق حيرۋرگيا سالاسىنىڭ زاماناۋي جەتىستىكتەرى جايىپ سالىنعان كورمە تۋرالى ءسوز ساباقتاعان بەردىبەك ساپارباەۆ:

- ءبىزدىڭ وڭىردە كوپتەگەن دەنساۋلىق نىساندارى سالىنىپ جاتىر. وبلىس تۇرعىندارىن تەك ەمدەپ قانا قويماي، ولاردىڭ دەنساۋلىعىن پروفيلاكتيكالىق تەكسەرۋ، ءسويتىپ، كوپتەگەن اۋرۋدىڭ الدىن الۋ ءۇشىن ءبىز ولاردى جاڭا تەحنولوگيالارمەن قامتىلعان قۇرال-جابدىقتارمەن جابدىقتايتىن بولامىز، - دەپ ناقتىلاي بايانداپ ءوتتى.

كوپشىلىككە تۇسىنىكتى بولۋ ءۇشىن ايتا كەتەيىك، ەندوسكوپيالىق حيرۋرگيا دەگەنىمىز – تەسۋ ارقىلى كەز كەلگەن كۇردەلى وتا جاساۋعا بولاتىن قازىرگى زامانعى حيرۋرگيا. مىسالى، ءىشتى نەمەسە كەۋدە قابىرعاسىن تەسىپ، ول قۋىسقا ارنايى گاز جىبەرىپ، سول تەسىك ارقىلى اسپاپپەن وتا جاساۋ. ناق سول كەزدە وتا جاسالىنىپ جاتقان ادامنىڭ جابىق دەنەسىنىڭ كورىنىسى جۇقا تۇتىكتى ەندوسكوپ ارقىلى ارنايى مونيتوردا كورىنىپ تۇرادى.

سوڭعى جيىرما جىل كولەمىندە مەديتسينا قارقىندى دامىپ، بۇل ءتاسىل كەڭىنەن قولدانىلۋدا. ول وتالار پاتسيەنتتىڭ دەنەسىندە ەشقانداي دا تىرتىق نەمەسە ءىز قالدىرمايتىنىمەن ومىرشەڭ بولىپ وتىر.

- بۇل جاڭا تەحنولوگيا ەرەكشە ءبىلىم مەن بىلىكتىلىكتى قاجەت ەتەدى. سوندىقتان ونداي وتالار جاساۋدى، ترەنينگتەر مەن  دارىستەر وتكىزۋدى قازاقستانداعى مىقتى ماماندار – استانا مەديتسينا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ۇزدىكسىز كاسىبي دامىتۋ جانە قوسىمشا ءبىلىم بەرۋ فاكۋلتەتى ەندوحيرۋرگيا كافەدراسىنىڭ قىزمەتكەرلەرى جانە شەتەلدىك ماماندار مىقتاپ قولعا العانى ءسۇيىنىشتى. اتالعان ومىرشەڭ شارانىڭ وسكەمەندە وتۋىنە مۇرىندىق بولعان وبلىس اكىمىنە ەرەكشە ريزا بولىپ جاتىرمىز، - دەيدى كونگرەسكە قاتىسۋشى اقتوبەلىك ا.كوستيۋك.

- مۇنداي ۇلكەن جيىندار وسىمەن ءۇشىنشى مارتە ءوتىپ وتىر. بۇرىندارى استانا مەن اقتاۋدا وتكەن-ءدى. بۇل شارالار قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ  ارنايى جارلىعىمەن 2010 جىلعى 29 قاراشاداعى №1113 «2011-2015 جىلدارعا ارنالعان «سالاماتتى قازاقستان» دەنساۋلىق ساقتاۋدى دامىتۋدىڭ مەملەكەتتىك باعدارلاماسىنا» ساي وتكىزىلىپ كەلەدى. مۇنىڭ بارلىعى قازاقستاندىقتاردىڭ دەنساۋلىعىن جاقسارتۋعا، تۇراقتى الەۋمەتتىك-دەموگرافيالىق دامۋعا جانە دارىگەرلەردىڭ كاسىبي دەڭگەيىن ارتتىرۋعا سەپتىگىن تيگىزەتىنى بەلگىلى. جالپى، وسى ءبىر اپتا ىشىندە بايقاعانىم، وسكەمەندە بىلىكتى حيرۋرگتار بارشىلىق ەكەن. مەنى اسىرەسە، ولاردىڭ زاماناۋي تۇرعىداعى پايىم-تۇسىنىكتەرى قىزىقتىردى. ەندوسكوپيا – ماماندىق ەمەس، مەديتسينالىق، ناقتىراق ايتساق، حيرۋرگيالىق ءتاسىل، - دەيدى قازاقستان ەندوسكوپيا حيرۋرگتارى قاۋىمداستىعىنىڭ پرەزيدەنتى، مەديتسينا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور ورال وسپانوۆ.

شەبەرلىك سىنىپتارى جوعارىدا اتاپ وتكەنىمىزدەي، وسكەمەننىڭ ءۇش كلينيكاسىندا، اتاپ ايتقاندا، وبلىستىق اۋرۋحانادا ايماقتاعى حيرۋرگتار ءۇشىن جاڭا لاپاروسكوپيالىق جانە توراسكوپيالىق وتالار جاسالسا، №1 قالالىق اۋرۋحانادا ۋرولوگتار ءۇشىن لاپاروسكوپيالىق پروستاتەكتوميا، ال انا مەن بالا ورتالىعىندا بالالار حيرۋرگتارى مەن گينەكولوگتار ءۇشىن جاڭا ءمينينۆيزيۆتى تەحنولوگيا بويىنشا وتا جاساۋ تاسىلدەرى  كورسەتىلدى. بۇلايشا وقىتۋ بەلگىلى استانالىق جانە شەتەلدىك مامانداردان ءدارىس الۋعا قارجىلاي نەمەسە باسقا دا سەبەپتەرمەن جاعدايى كەلە بەرمەيتىن شىعىسقازاقستاندىق دارىگەرلەر قاۋىمىنا ەرەكشە كومەك بولعانى ءسوزسىز.

سونىمەن قاتار، وسكەمەندەگى بۇل كونگرەسكە ارنايى قاتىسىپ، بىلىمدەرىن شىڭداۋعا رەسپۋبليكامىزدىڭ باسقا دا وڭىرلەرىنىڭ  ءبىرتالاي دارىگەرلەرى ءوتىنىش جاساعان كورىنەدى. كونگرەسكە قاتىسۋشىلار سوندىقتان وقىتىپ قانا قويماي، وتا جاساپ جاتقان دارىگەرلەردىڭ بىلىكتىلىگى ەكى جاقتى اۋديو-بەينە بايلانىس ارقىلى دا كورسەتىلگەنى ەرەكشە ءتيىمدى بولعانىن ايتادى. ول استانا مەديتسينا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ رەكتورى، پروفەسسور م.شايداروۆتىڭ باستاماسىمەن جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ قۇپتاۋىمەن ۇلتتىق مەديتسينالىق جەلى بويىنشا قازاقستاننىڭ كوپتەگەن ەمدەۋ مەكەمەلەرىندە كورسەتىلگەن ەكەن.

- مۇنداي ءىس-شارادان كۇتىلەتىن ناتيجە – تەك شىعىس قازاقستان وبلىسىندا عانا ەمەس، ودان تىس اۋماقتاردا دا جاڭا، تيىمدىلىگى جوعارى شاعىنينۆازيۆتى تەحنولوگيالاردىڭ ترانسفەرتى.  ءبىز وسى كونگرەستە مەديتسينا سالاسىنا ارنالعان قۇرىلعىلار مەن اسپاپتار جاسايتىن كوپتەگەن بەلگىلى كومپانيالاردىڭ ەندوحيرۋرگياعا ارنالعان زاماناۋي قۇرال-جابدىقتارىن كورسەتە العانىمىزعا قۋانىپ تۇرمىز، - دەدى ءبىز جيىن باستالار الدىندا سوزگە تارتقان «يۋمگيستور حولدينگ» كومپانياسىنىڭ پرەزيدەنتى گۇلنارا كۇرپەنوۆا. – ەڭ باستىسى، ءبىزدىڭ كومپانيا «وليمپۋس» كومپانياسىمەن بىرلەسىپ، جاڭا جاپوندىق قۇرىلعىلاردى كورمەدە عانا ەمەس، حيرۋرگيالىق ەندوسكوپيالىق شەبەرلىك سىنىپتارىندا دا كورسەتتى.

«يۋمگيستور حولدينگ» كومپانياسى وسكەمەندەگى كونگرەستىڭ باس دەمەۋشىسى دە ەكەن.

كونگرەسكە ءۇندى شاعىنينۆازيۆتى حيرۋرگتەر قاۋىمداستىعىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى جانە العاشقى پرەزيدەنتى  چيننۋسامي پالانيۆەلۋ، ۋكراينا ءازينۆازيۆتى جانە لازەرلى تەحنولوگيالار قاۋىمداستىعىنىڭ ۆيتسە-پرەزيدەنتى ۆلاديمير گرۋبنيك، رەسەيدەگى جاڭا تەحنولوگيالار ورتالىعىنىڭ باسشىسى  يگور فەدوروۆ، قىرعىزستان ۇلتتىق حيرۋرگيا ورتالىعى ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى، پروفەسسور ەرنيس تيلەكوۆ، ومبى مەملەكەتتىك مەديتسينا اكادەمياسىنىڭ پرورەكتورى ۆلاديمير پولۋەكتوۆ  جانە تمد ەلدەرىنە تانىمال  عىلىم دوكتورى-ۋرولوگ  داۆيد نيكولەيشۆيلي  (گرۋزيا) قاتىسقانىنىڭ ءوزى بۇل جيىننىڭ اسا ساليقالى دا جەمىستى بولعانىن كورسەتسە كەرەك.

شارانىڭ ەڭ سالتاناتتى  ءساتى ەندوسكوپيالىق حيرۋرگيا سالاسىندا بىلگىرلىكتەرىمەن تانىلعاندارعا قاۋىمداستىقتىڭ التىن مەدالىن تاپسىرۋ كەزەڭى بولعان ەدى. ونداي جوعارى دارەجەگە سالادا وزەكتى دە زاماناۋي تەحنولوگيالاردى پايدالانا وتىرىپ، ۇلكەن جەتىستىككە قول جەتكىزگەن ۇندىستاندىق عالىم چيننۋسامي پالانيۆەلۋ، ۋكرايندىق ۆلاديمير گرۋبنيك، ومبىلىق ۆلاديمير پولۋەكتوۆ، سىزعانوۆ ينستيتۋتىنىڭ عالىم-حيرۋرگى ماناس سەيسەمباەۆ، ەلىمىزدىڭ بۇرىنعى دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى جاقسىلىق دوسقاليەۆ جانە باسقالار لايىقتى دەپ تابىلىپتى. ەڭ ءسۇيىنىشتىسى، قاۋىمداستىقتىڭ اركىمگە بۇيىرا بەرمەيتىن التىن مەدالىنە ءبىزدىڭ وبلىسىمىزدىڭ اتاقتى حيرۋرگى اسكەرتاي تۇسەلباەۆتىڭ لايىق دەپ تابىلۋى بولدى.

Abai.kz