تۇرلىحانوۆ تۇرعاندا گولوۆكينگە تىزگىن بەرۋ نە ماسقارا؟
مەن قارسىمىن!
بۇگىندە قازاقستاندا ۇكىمەت اۋىسقانى جونىندەگى اڭگىمە گۋ-گۋ تالقىلانىپ جاتسا، سونىمەن قاتار، «قر ۇلتتىق وليمپيادالىق كوميتەتىنە گەننادي گولوۆكين باسشى بوپ كەلەدى ەكەن» دەگەن الىپ-قاشپا ءسوز استاناداعى قارلى بورانداي ۇلىپ تۇر. بۇل اڭگىمەنى كىمنىڭ تاراتقانىن بىلمەيمىن، ەگەر راس بولسا، مەن وعان قارسىمىن!
گولوۆكيننىڭ سپورتتاعى تابىستارىن ءبىر ادامداي-اق بىلەمىن. ونىڭ سوناۋ 2004 جىلى افينى وليمپياداسىنىڭ فينالىندا شايقاسقانىن تۇبىندە وتىرىپ كورگەنمىن. ودان بولەك، امەريكادا نەبىر كەرەمەت جەكپە-جەكتەر وتكىزگەندە ءۇش رەت ءوز قارجىممەن ۇشىپ بارىپ، سول جەردەن ەلگە رەپورتاج جۇرگىزگەنمىن! بۇل - مەنىڭ گەنناديدى عالامات سپورتشى دەپ تانۋىمنىڭ بەلگىسى.
ۇمىتپاۋىمىز كەرەك: ەل ۇلتتىق وليمپيادالىق كوميتەتىنە باسشى سايلاۋ اسا جاۋاپتى مەملەكەتتىك شارۋا! ارينە، ول قوعامدىق ۇيىم، بىراق ءبىزدىڭ ەلدە بيلىكتىڭ ارالاسپايتىن جەرى جوق. ەگەر ءدال سولاي بوپ جاتپاسا، قازاقستاننىڭ ۇلتتىق وليمپيادالىق قۇراماسىن الەمنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىندە وتەتىن جارىستارعا باستاپ باراتىن جاندى مىڭ ويلانىپ، ءبىر-اق شەشۋ كەرەك. راس، سوڭعى جىلدارعا دەيىن گولوۆكين كاسىپقوي رينگتە جارقىلداپ كورىندى. ءبىز سول جارقىلعا الدانىپ وتىرمىز. ال وسىدان كوپ جىلدار بۇرىن ودان دا اسقان جارقىلدى كەرەمەت بالۋان داۋلەت تۇرلىحانوۆ كورسەتىپ ەدى عوي!
گولوۆكين ءبىر وليمپيادانىڭ كۇمىس جۇلدەگەرى بولسا، داۋلەت ەكى وليمپيادانىڭ جۇلدەگەرى، ءۇشىنشى وليمپيادادا ءتورتىنشى ورىن العان ساڭلاق ەمەس پە؟! بۇگىنگى الەمدىك كۇرەس ونەرىندە داۋلەتتى قۇدايداي سىيلايتىن جان جەتەرلىك. كەشە عانا داۋلەت تۇلىحانوۆ ەلىمىزدىڭ سپورت ءمينيسترى بولدى عوي، اينالايىندار-اۋ! بۇگىندە بۇكىل ازيا قۇرىلىعىنىڭ كۇرەس ونەرىن باسقارىپ وتىرعان ءايمۇيىزدى مامان، الەم كۇرەس ونەرى ۇيىمىنىڭ القا مۇشەسى، ودان اسقان كىم بار بىزدە؟! عالامات سپورتشىلىعىنا قوسا ەل كولەمى مەن حالىقارالىق كەڭىستىكتە ۇجىم باسقارىپ جۇرە الاتىن جان ەمەس پە؟!
ال، گولوۆكين بۇگىنگە دەيىن ءبىر ادام دا باسقارىپ ىسىلماعان، ۇجىمدىق ءتارتىپتىڭ ءدامىن تاتپاعان جىگىت قوي! ول جانعا ءبىر ەلدىڭ تۇتاس ۇلتتىق وليمپيادالىڭ كوميتەتىن قالايشا سەنىپ بەرە سالۋعا بولادى، ءا؟ ويلانايىق تا، از-كەم. داۋلەتتىڭ ءجونى مۇلدەم باسقا. ءوزى پارلامەنت دەپۋتاتى. ودان لايىقتى كىم بار؟ ەل ۇلتتىق وليمپيادالىق كوميتەتىن كورسەتكىڭ كەلسە ناعىز الدىندا قاسقايىپ تۇرار باتىرىمىز سول ەمەس پە؟!
مەن ەشكىمنىڭ ۇلتىنا تيىسكەلى وتىرعان جوقپىن. مىسالى داۋلەتتى الماساق، سيدنەي وليمپياداسىندا الماستاي جارقىراعان يسلام بايرامۋكوۆتى تاڭدايىق! ۇلكەن ازامات، ۇلتىمىزدىڭ تىلىندە تازا سويلەپ، ەلدەگى نەبىر ماڭىزدى ىستەردىڭ ورتاسىندا جۇرگەن قايراتكەر جىگىت! يسلامنىڭ ءجاي ومىردەگى ۇستانىمى، ۇلكەندى - ۇلكەن، كىشىنى - كىشى دەپ باعالاي الۋى. ەڭ باستىسى قازاقستاننىڭ ءار ىسىنە اسقان جاناشىرلىقپەن قاراۋى جانە سول ءۇشىن كۇرەسۋى كەرەمەت! ناعىز سەنىمدى دە سالماقتى، قول باسقاراتىن ازامات!
بوكسشى كەرەك بولسا، لوندون وليمپياداسىنىڭ التىنىن موينىنا تاعىپ، وعان قوسا ۆەل باركەر كۋبوگىن الا كەلگەن سەرىك ساپيەۆ وتىر عوي، سول كوميتەتتىڭ جاۋاپتى جۇمىسىندا. سەرىك تە كوپ سويلەمەگەنىمەن، ىشىنە قازىنا جيناعان التىن جىگىت. مىنە، ۇزاق جىلداردان بەرى ەلىمىزدىڭ سپورت مايدانىندا ەڭبەك ەتىپ، تاجريبە جيناقتاپ الدى. سپورت مينيسترلىگىنىڭ سپورت كوميتەتىن باسقاردى.
بىلە بىلسەك، ول دا ءبىر بولەك مينيسترلىك! وسىنداي تاڭداۋلار تۇرعاندا، سوناۋ امريكاعا قونىس اۋدارىپ العان، ەلگە الىستان قول بۇلعاپ قانا جۇرگەن گولوۆكيندى شاقىرعانىمىزعا جول بولسىن. «بىرەۋ بىرەۋدىڭ مالىن ىسقىرىپ ءجۇرىپ ىزدەيدىنىڭ» كەرى كەلىپ جۇرمەسىن، ءالى. گەنانىڭ قول باستاۋعا دەگەن تاجريبەسى دە جوق قوي. بۇل شارشى الاڭدا ەكىنشى بىرەۋمەن عانا جەكپە-جەك وتكىزەتىن جەكە باستىڭ شارۋاسى ەمەس، ەل نامىسى ءۇشىن، ۇلتتىق مەملەكەتتىڭ ابىرويى ءۇشىن نەبىر ۇلكەن سىناقتان وتەتىن، ءتىپتى، ءار قادامىڭا ەسەپ بەرىپ، جاقسى مەن جاماندى قوس الاقانىڭا سالىپ، سالماقتاپ وتىراتىن اقىل مەن پاراسات توعىسقان، ءومىر كورگەن جانعا لايىق قىزمەت ەمەس پە؟! جاۋاپتى جۇمىس ەمەس پە؟! ءسوز باستاۋدىڭ دا، قول باستاۋدىڭ دا قيىندىعىن بابالارىمىز جەرىنە جەتكىزىپ ايتىپ كەتكەن. ال ۇوك ۇجىم باسقاراتىن جانعا تالانتتىڭ كەرەگى جوق دەپ كىم ايتتى؟!
مەن وسى ۇوك-ءتىن سوناۋ 1992 جىلى قۇرىسىپ، سونىڭ تۇڭعىش اتقارۋ كوميتەتىنە تۇڭعىش مۇشە بولعانداردىڭ ءبىرىمىن. بۇل ۇيىمنىڭ وتىمەن كىرىپ، كۇلىمەن شىقتىم دەسەم بولار. سوندىقتان دا بۇل ۇيىمدى ويىنشىق قىلماي (...مەنى قويسا دا ءبارىن ءبۇلدىرىپ بىتكەنشە 74-كە كەلگەن مەن دە ىستەي بەرەمىن وندا. ال، سول ءجون بولا ما؟ جوق، ارينە!), قالايشا باعالاۋ كەرەگىن، مۇنداي مەملەكەتتىك ماڭىزى بار ىستە اسىعىستىق بولماۋى كەرەكتىگىن تۇسىنە وتىرىپ، ءتۇن جامىلىپ جازىپ وتىرمىن بۇل جازبامدى.
مەن ۇلتتىق وليمپيادالىق كوميتەتىنىڭ باسشىسى بولىپ گەننادي گولوۆكيننىڭ كەلۋىنە قارسىمىن! مۇنى كوپشىلىك بولىپ ەل پرەزيدەنتىنە جەتكىزىپ، ەلدىك شەشىم شىعارۋعا كومەك سۇراۋ كەرەك دەپ ەسەپتەيمىن!
نەسىپ جۇنىسباەۆ
Abai.kz