1960-جىل. وسكەمەن. شىعىس قازاقستان وبلىستىق «كوممۋنيزم تۋى»، قازىرگى «ديدار»، گازەتىنىڭ رەداكتسياسى. مامىر ايى.

رەداكتور ءتۇس اۋا  ۇجىمدى جيناپ الىپ، بولمەسىندە وتىرعان بەيتانىس ەكى جىگاتتى بىزگە، ءبىزدى ولارعا تانىستىردى. ورتا بويلى ەكەۋىنىڭ جۇقالتاڭ سارىسى ۋاحاپ قىدىرحانوۆ، ءسال جۋانتىقتاۋ اققۇباسى رامازان ساعىمبەكوۆ ەكەن. «بۇل ەكى جىگىت الماتىدان، ۋنيۆەرسيتتىڭ جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىنەن بىزگە پراكتيكاعا كەلدى. ۋاحاپ جولداس «مادەنيەت جانە تۇرمىس» بولىمىندە، ال رامازان جولداس «ۇگىت جانە ناسيحات» بولىمىندە بولسىن، ءبارىڭ باياعىدان تانىستارداي جاراسىپ جۇرىڭدەر»، - دەپ جىلى جىميدى.

ۋاحاپتىڭ سودان بەرگى ءومىرى كوز الدىمدا. ەكى ءۇي ءبىر وتباسىنداي بولدىق.

ۋاحاڭنىڭ قازاقستانىنا، قازاعىنا سىڭىرگەن ەڭبەگى مول ەكەنى بارشاعا ءمالىم، ولاردى  بايانداماي، ەرەكشە ماڭىزى ءبىر-ەكەۋىن ءبىلىپ-تۇيگەنىمشە ايتۋدى ءجون كوردىم.

الماتىدا قىزمەت ىستەپ جۇرگەن ۋاحاپ جاڭا اشىلعان «شالقار» اتتى حالىقارالىق گازەتتىڭ باس رەداكتورى بولدى. ءوزى ايتقانداي، شەت ەلدەردىڭ قايسىسىندا قازاق بارىن انىق بىلۋگە، ولارمەن ءوزارا بايلانىس ورناتۋعا قۇلشىنىپ، مۇمكىندىك بەرەر جولدى ىزدەدى. ءوزى 1955-جىلعا دەيىن تۇرعان، جۋرنالشىلىق جولىن باستاعان قىتايداعى دوس-جولداس قانداستارىنا گازتتى جىبەرىپ، ولاردىڭ قۇپتاي كومەكتەسۋىمەن ءورىسىن كەڭەيتە ءتۇستى. قىسقاسى: گازەتتە الىس-جاقىن شەتتەگى قازاقتاردىڭ حاتتارى، ولەڭدەرى، حالقىمىزدىڭ سالت-داستۇرلەرى تۋرالى ماقالالارى جاريالانا باستادى. بىزدە ۇمىت بولعان تاريحي جىرىمىز – «اۋشادياردى» العان ۋاحاپ بالا كەزىندە قۇلاعى سان شالعان جىردىڭ ۇزاق ايتىلاتىنى ويىنا ورالىپ، قولىنداعى قىسقا ءتۇرى ەكەنىن باجايلاپ، ونى جىبەرگەن جىگىتپەن حات ارقىلى حابارلاسىپ، ايتەۋىر،  تولىق نۇسقاسىن الىپ، گازەتىندە جاريالادى.

سونىمەن، ۋاحاپ بىزدە شەت ەلدەردەگى قازاقتارمەن ىنتىماقتاستىق  كەڭەستىڭ قۇرىلۋىنا، سوناۋ جىلدارى ەرىكسىز شەت اۋعان اعايىندارىمىزدىڭ ۇرپاقتارىنىڭ وتانىمىزعا ورالا باستاۋىنا نەگىزگى سەبەپشى بولدى.

«قۇران كارىمدى» قازاقستاندا ءتۇپ نۇسقاسىنان قازاق تىلىنە العاش اۋدارعان – ۋاحاپ. ءبىرىنشى اۋدارماسىنا جوعارىداعى ءبىر «كۇشتى» ءوز توتەسىنەن «ەكىنشى اۋدارماشىنى» قوسىپ قويعانىن «قۇران» شىققاننان كەيىن كورگەن ۋاحاپ ول «شىندىقتى» الگى «كۇشتىگە»  قايتارىپ بەرىپ، ەكىنشى باسىلىمىن زاڭدى ءوز اۆتورلىعىمەن شىعاردى.

مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى بولعان، قاشاندا ارىن تۋى ەتىپ، قالامىن قارۋى ەتكەن ۋاحا!.. قايران دوسىم!.. يمانىڭ جولداس بولسىن!

عابباس قابىشۇلى 

Abai.kz