وزبەكستاندا الىشەر قادىروۆ دەيتىن ۇلتىن سۇيگەن ساياساتكەر بار. ول «ميللي تيكلانيش» پارتياسىنىڭ توراعاسى. بۇل پارلامەنتتەگى پارتيا.

وسى قادىروۆ وا ەلدەرىنە قاراتا بىلاي دەدى: «ورتالىق ازيا ەلدەرى رەسەي ازاماتتارىنا ۆيزالىق رەجيم ەنگىزەيىك»، - دەدى.

«مەن الداعى ۋاقىتتا (رەسەيدە) بولۋى مۇمكىن تۇراقسىزدىققا بايلانىستى رەلوكانتتاردىڭ سانى كۇرت ارتاتىنىن بولجايمىن جانە تەك قانا ءبىز ەمەس، سونىمەن بىرگە بارلىق ورتالىق ازيا ەلدەرى رەسەيمەن ۆيزالىق رەجيم ەنگىزۋى ءتيىس دەپ سانايمىن.

رەسەيدىڭ كەي ساياساتكەرلەرى ورتالىق ازياعا ۆيزالىق رەجيم ەنگىزۋ كەرەكتىگىن ايتىپ ءجۇر. سونىمەن بىرگە جۇمىس ىزدەۋشىلەرگە قاتىستى باقىلاۋ مەن تالاپتى كۇشەيتۋ كەرەك دەپ ويلايمىن. ءبىز وزبەكستاندا تۇراتىن ازاماتتاردىڭ بارلىعى وزبەك ءتىلىن ءبىلىپ، ءداستۇرى مەن مادەنيەتىن قۇرمەتتەۋى ءتيىس دەگەن پوزيتسيادامىز»، - دەيدى.

رەسەي قازىر ەڭبەك ميگراتتارىنا قاتىستى (ولاردىڭ دەنى وزبەك، تاجىك، قىرعىز ازاماتتارى) زاڭدى قاتاڭداتۋدا. رەسەي ەندىگىدە ميگرانتتارعا مىناداي تالاپتار قويۋدا:

- ورىس ءتىلى مەن تاريحىن ءبىلۋ (ەمتيحان تاپسىرۋ),

- ورىستىڭ سالت-داستۇرلەرى مەن مادەنيەتىن قۇرمەتتەۋ،

- سالىق تولەنەتىن جۇمىسقا تۇرۋ، مەدساقتاندىرۋ تولەۋ،

- اقىل-ەسىىنڭ دۇرىستىعى تۋرالى انىقتاما وتكىزۋ ت.ب.

رەسەي دۋماسىنىڭ كەي دەپۋتاتتارى: «وا-لىق ەڭبەك ميگرانتتارىن تەررورشىلارعا تەڭەپ»، ولارعا «وتباسىن ءوز ەلدەرىنە تاستاپ، رەسەيگە جۇمىسقا جالعىز كەلۋدى» تالاپ ەتۋدە.

«ءبىزدىڭ ونسىز دا تاپشى بيۋدجەتتەن ميگرانتتاردىڭ بالالارىن تەگىن وقىتۋ قالىپ ەدى. سيريادان ساباق المايمىز. قاراڭدارشى، 30 مىڭ تەررورشى از-اق كۇندە نە ىستەدى؟ ال ءبىز وا-نىڭ ميگرانتتارىنا بارىنشا جاعداي جاساپ، كەل دە كەلگە سالىپ وتىرمىز»، - دەدى دۋمانىڭ دەپۋتاتتارى.

رەسەيدە قازاقستاننان بارىپ جۇمىس ىستەپ جاتقان ميگرانتتار جوقتىڭ-قاسى دەسەك تە، بۇل ۇسىنىس ءبىز ءۇشىن وزەكتى. سەبەبى، رەسەيدىڭ اسكەري بيلىگى ۋكرايناعا قارسى موبيليزاتسيا جاساعاندا رەسەيدەن ميلليون ورىستىڭ قازاقستانعا قاراي سەلدەي اعىلعانىن كوردىك. ولاردىڭ دەنى ءۇشىنشى ەلدەرگە نەمەسە رەسەيگە كەتتى دەسەك تە، قازاقستاندا قالعاندارى از ەمەس.

مۇنداي جاعداي كەز كەلگەن ۋاقىتتا قايتالانۋى مۇمكىن. ءبىزدىڭ وزىمىزدە دە جۇمىسسىزدىق ماسەلەسى كۇردەلى تاقىرىپتاردىڭ ءبىرى. رەسمي ستاتيستيكانىڭ وزىندە 450 مىڭعا جۋىق جۇمىسسىز تىركەۋلى. ال بەيرەسمي سان بۇدان ەداۋىر كوپ. سوندىقتان، بار جۇمىسپەن سولتۇستىكتەگى سويى بولەكتەردى ەمەس، اۋەلى ءوزىمىزدى جارلىقايىق...

ال ءبىزدىڭ ەلدەن كاسىپ ىزدەپ كەلگەن اركىم (مەيلى ورىس، مەيلى باسقا بولسىن...) قازاقتىڭ ءتىلىن، تاريحىن، سال-ءداستۇر، مادەنيەتىن، ۇلتتىق ەركشەلىكتەرىن ءبىلۋى جانە وعان قۇرمەت كورسەتۋى مىندەتتى بولۋى كەرەك!

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى

Abai.kz