سوڭعى ايلاردا شىمكەنت قالاسىندا «ازاماتتارعا ارنالعان ۇكىمەت» جۇيەسىنە قاتىستى بىرنەشە داۋلى جانە قوعامدا ۇلكەن رەزونانس تۋدىرعان دەرەكتەر انىقتالدى.

ءبىرى – الەۋمەتتىك تولەمدەردى ۇرلاۋ، ەكىنشىسى – جۇرگىزۋشى كۋالىكتەرىن زاڭسىز ساتۋ، ءۇشىنشىسى – شەتەلدىك ازاماتتىڭ اتىنا راسىمدەلگەن ەلەكتروندىق قولتاڭبا.

بارلىق بۇل فاكتىلەر ءبىر ورتالىققا — شىمكەنتتەگى فيليالدىڭ باقىلاۋ مەن جاۋاپكەرشىلىك جۇيەسىنە بارىپ تىرەلەدى.

الەۋمەتتىك تولەمدەردى ۇرلاۋ سحەماسى

كەشە عانا شىمكەنتتە جالعان جۇمىسقا ورنالاستىرۋ ارقىلى جۇكتى ايەلدەردىڭ اتىنا الەۋمەتتىك تولەمدەردى زاڭسىز الۋ سحەماسى اشكەرەلەندى.

تەرگەۋ مالىمەتىنشە، ايىپتالۋشى جالعان ەڭبەك كەلىسىمدەرى مەن بوگدە تۇلعالاردىڭ ەتسق-سىن پايدالانا وتىرىپ تولەمدەردى الىپ كەلگەن. ولار كىمدەردىڭ قولتاڭباسى، كىم كومەكتەسكەن سولارعا يە بولۋعا؟

مەملەكەتكە كەلتىرىلگەن زيان كولەمى – 217 ميلليون تەڭگە.

بۇل وقيعا كەزدەيسوق ەمەس. ويتكەنى ەتسق راسىمدەۋ جانە ۆەريفيكاتسيا پروتسەستەرى — ءدال وسى «ازاماتتارعا ارنالعان ۇكىمەت» جۇيەسى ارقىلى وتەدى.

ياعني مۇنداي كولەمدەگى الاياقتىق ىشكى باقىلاۋ تەتىگىنىڭ ىستەن شىققانىن كورسەتەدى.

«جۇرگىزۋشى كۋالىگىن ساتۋ» – قاۋىپتىڭ ەكىنشى قىرى

بىرنەشە اي بۇرىن ءدال سول شىمكەنتتە جۇرگىزۋشى كۋالىكتەرىن زاڭسىز ساتۋ فاكتىسى بويىنشا ءىرى قىلمىستىق ءىس قوزعالعان ەدى.

اگەنتتىكتىڭ رەسمي اقپاراتىنا سايكەس، 500-دەن استام ادام ەمتيحان تاپسىرماي-اق كۋالىك العان.

«قىزمەتتىڭ» قۇنى – 150–400 مىڭ تەڭگە، ال ۇيىمداسقان توپتىڭ تابىسى 150 ميلليون تەڭگەدەن اسقان.

بۇل جاعداي دا ءدال سول جۇيەنىڭ ىشىندە ورىن العان.

ءبىر جەردە – ەتسق ارقىلى الەۋمەتتىك تولەمدەر ۇرلانىپ جاتسا،

ەكىنشى جەردە – جۇرگىزۋشى كۋالىكتەرى اقىلى تۇردە «ساتىلىپ» كەلگەن.

دەمەك، ماسەلە — جەكە قىزمەتكەرلەردە ەمەس، باقىلاۋ مەن باسقارۋ جۇيەسىنىڭ السىزدىگىندە.

ەتسق شەتەلدە جۇرگەن ادامنىڭ اتىنا بەرىلگەن

ەڭ سوراقىسى – رەسمي تەرگەۋدە كورسەتكەندەي، شىمكەنت فيليالىندا شەتەلدە جۇرگەن تۇلعانىڭ اتىنا ەلەكتروندىق تسيفرلىق قولتاڭبا (ەتسق) راسىمدەلگەن،

جانە بۇل ەتسق كەيىن قازاقستان اۋماعىندا بەلسەندى پايدالانىلعان .

بۇل قولتاڭبا:

• كومپانيالاردى تىركەۋ مەن سالىق ەسەپتەرىندە،
• بۋحگالتەرلىك قۇجاتتاردا،
• مەملەكەتتىك ورگاندارمەن حات الماسۋدا،
• ءتىپتى سوت بىرنەشە ساتى ىستەرىندە قولدانىلعان.

ياعني يەسىنىڭ جەكە قاتىسۋىنسىز، ءتىپتى ەلدەن تىس جەردە جۇرگەن تۇلعانىڭ اتىنان زاڭدىق كۇشى بار قۇجاتتار جاسالعان.

بۇل — مەملەكەتتىك قىزمەت كورسەتۋ سالاسىندا قاۋىپسىزدىك پەن زاڭدىلىقتىڭ ەڭ باستى قاعيدالارىنىڭ ورەسكەل بۇزىلۋى.

ال فيليال باسشىلىعى نە ىستەپ وتىر؟

وسىنىڭ ءبارى ءبىر وڭىرلىك قۇرىلىمدا – شىمكەنتتەگى «ازاماتتارعا ارنالعان ۇكىمەت» فيليالىندا بولىپ وتىر.

سوندا سۇراق تۋىندايدى:

فيليال ديرەكتورى بۇل پروتسەستەردى باسقارىپ وتىر ما، الدە جاعداي تولىقتاي باقىلاۋدان شىعىپ كەتكەن بە؟

ەتسق يەسىنەن تىس راسىمدەلىپ، الەۋمەتتىك تولەمدەر ۇرلانىپ، جۇرگىزۋشى كۋالىكتەرى ساتىلا باستاسا —

بۇل ەندى جەكە كەمشىلىك ەمەس، جۇيەلى باسقارۋشىلىق داعدارىس.

نە ىستەۋ كەرەك؟

فيليال باسشىلىعىنىڭ كاسىبي جارامدىلىعى مەن جاۋاپكەرشىلىگىن تولىق تەكسەرۋ;

ەتسق راسىمدەۋ، جۇرگىزۋشى كۋالىكتەرىن بەرۋ جانە الەۋمەتتىك تولەمدەرمەن جۇمىس ىستەۋ پروتسەستەرىنە تاۋەلسىز اۋديت جۇرگىزۋ;

سوڭعى 3 جىلداعى بارلىق ەتسق، اسىرەسە شەت ەل ازاماتتارىنا بەرىلىمى بويىنشا مونيتورينگ جۇرگىزۋ;

ءاربىر انىقتالعان بۇزۋشىلىق بويىنشا جەكە قىزمەتكەرلەرمەن قاتار، باسشىلىق دەڭگەيىندە جاۋاپكەرشىلىك بەلگىلەۋ.

«ازاماتتارعا ارنالعان ۇكىمەت» حالىق سەنىمىن اقتاعىسى كەلسە —

باقىلاۋ مەن قاۋىپسىزدىك قاعيداتى فورمالدى ەمەس، ناقتى تەتىككە اينالۋى كەرەك.

قازىر ماسەلە جۇيەدە ەمەس،

سول جۇيەنى باسقارىپ وتىرعان ادامداردىڭ كاسىبيلىگى مەن باقىلاۋ قابىلەتىندە.

وسى دەرەكتەر مەن فاكتىلەردىڭ بارلىعى بويىنشا مەن ۇكىمەت باسشىلىعىنا دەپۋتاتتىق ساۋال جولدايمىن.

ساۋالدا شىمكەنت قالاسىنداعى فيليالدا انىقتالعان جۇيەلى بۇزۋشىلىقتار، ەتسق راسىمدەۋ كەزىندە جىبەرىلگەن زاڭسىزدىقتار، الەۋمەتتىك تولەمدەر مەن جۇرگىزۋشى كۋالىكتەرىنە قاتىستى تەرگەۋ ناتيجەلەرى جان-جاقتى قارالۋى ءتيىس.

ماقسات – كىنالىلەردى عانا ەمەس، جۇيەلىك السىزدىكتى انىقتاپ، ونى تۇبەگەيلى جويۋ.

Abai.kz