نۇرگۇلگە نۇر جاۋسىن!
ول مۇنداي شارانىڭ وكق-دا ءبىرىنشى رەت وتكىزىلىپ وتىرعانىن دا جاسىرمادى. بريفينگ سوڭىندا ورىس ءتىلدى جۋرناليست نۇرگۇل قاراعويشينادان ورىس تىلىندە جاۋاپ بەرۋىن سۇرادى. بىراق ول باس تارتتى.
«ورىس تىلىندە وتكەن شارالاردى قازاق جۋرناليستەرى اۋدارىپ ءجۇردى، اۋدارىپ تا كەلەدى، ەندى سىزدەر (ورىس ءتىلدى جۋرناليستەر – اۆت.) قازاق تىلىندە اۋدارىپ كورسەڭىزدەر دەگەن نيەت بولدى. بۇعان دەيىن ءتىل ماسەلەسىمەن اينالىسىپ جۇرگەندىكتەن، سىزدەردىڭ ارىپتەستەرىڭىز بولعاندىقتان، xالىقتىڭ الدىندا باسقا تىلدە سويلەپ وتىرۋعا ۇيالىپ تۇرمىن، شىنىمدى ايتسام»،– دەدى نۇرگۇل قاراعويشينا.
ول باس پروكۋراتۋراداعى قىزمەتكەرلەردىڭ مەملەكەتتىك ءتىلدى قانشالىقتى مەڭگەرگەنىن ايتا كەتتى.
«پروكۋراتۋرا – قالىپتاسىپ قالعان ورگان. بىزگە كەلەتىن قۇجاتتاردى ەكى تىلدە دە قاراي الاتىن پروكۋرورلار وتىر. بۇگىنگى تاڭدا ءبىزدىڭ پروكۋراتۋراداعى وزگەرىس باسشىمىزدىڭ ەكى تىلدە بىردەي شەشەن سويلەيتىنىنەن كورىنىپ تۇرعان شىعار دەپ ويلايمىن. تالاپ وزگەردى، بۇرىنعىداي ءبىر ءتىلدى بىلەتىن ماماننان گورى ەكى، ءۇش ءتىلدى بىلەتىن مامانعا تاڭداۋ جاسالاتىن بولدى. باسەكەلەستىك زامانىندا، اركىم جاقسى جەردە وتىرعىسى كەلەتىن، ءوزىن كورسەتكىسى كەلەتىن، شەن-شەكپەندى بولعىسى كەلەتىن زاماندا پروكۋرور بولۋ ءۇشىن ءبىرىنشى كەزەكتە مەملەكەتتىك ءتىلدى ءبىلۋ – مىندەت. پروكۋراتۋرا قىزمەتكەرلەرىنىڭ باسىم كوپشىلىگى، 80%-ى دەرلىك قازاق ءتىلىن جاقسى بىلەدى»,- دەدى ول.
سونىمەن بىرگە قر باس پروكۋرورىنىڭ كەڭەسشىسى نۇرگۇل قاراعويشينا پروكۋراتۋراعا كەلىپ تۇسەتىن قۇجاتتارعا بايلانىستى قۇجات اينالىمى كوبىنە ورىس تىلىندە جۇرەتىنىن جاسىرمادى. مۇنىڭ سەبەبى دە بار.
«سەبەبى ارىز جازۋشى كوبىنە ءوزىمىزدىڭ xالقىمىز، ولار ورىس تىلىندە جازىپ اكەلەدى. ءبىز ءوزىمىز، xالىق بوپ، ۇلت بوپ، تالابىمىزدى ءوزىمىزدىڭ جەكە تاراپىمىزدان باستاماساق، جەكە شاعىم، ارىز، ايتاتىن اڭگىمەمىزدى قازاق تىلىندە ايتپاساق، وندا جاۋاپ تا سونداي بولادى. سول ءۇشىن بايلانىس ەكى جاقتى بولسىن دەگىمىز كەلدى»,- دەپ ءسوزىن تۇيىندەدى.
ءتۇيىن: نۇرگۇلگە نۇر جاۋسىن! "نۇر" دەگەن ماگيالىق قۇپياسى، رۋحى بار ءسوزدى نۇرگۇل سياقتى قىزدارىمىزدىڭ ءور تالابىنا قاراپ وتىرىپ ايتساق جاراسادى ەكەن. راسىندا، وسى ۋاقىتقا دەيىن مەملەكەتتىك قۇزىرلى مەكەمەلەر مەن قوعامدىق ۇيىمدار وتكىزىپ كەلە جاتقان شارالاردىڭ بارىندە جاۋاپتى ادامدار ورىس تىلىندە سويلەپ، ورىس تىلىندە جاۋاپ بەرەدى. جيىنعا قازاق ءتىلدى جۋرناليستەر قاتىسىپ وتىر ەكەن، ولاردىڭ وقىرمانى مەن كورەرەمەنى ءۇشىن بىرەر اۋىز بولسا دا قازاق تىلىندە سويلەپ، اقپارات بەرەيىن دەيتىن پەندە بالاسى كەمدە كەم. ايتسە دە، سولاردىڭ اۋزىنان شىققان ءسوزدى قازاق ءتىلدى جۋرناليستەر بۇزباي-جارماي ەلگە جەتكىزەدى. ال، زاۋدە ءبىر "مەملەكەتتىك تىلدە بىرەر اۋىز پىكىر ءبىلدىرىڭىزشى؟" دەگەن ءمىنايى وتىنىشكە شەنەۋنىك تە، باسقاسى دا ىڭىرانىپ، بۇتانا تولىپ، بۇعاعىن سالبىراتىپ، بۇرقىلداپ: "وزدەرىڭ اۋدارىپ المايسىڭدار ما؟", - دەپ كۇج ەتە قالادى. ەندى مىنە... العاشقىلاردىڭ العاشقىسى بولىپ، ارادا شيرەك عاسىر وتكەندە... باس پروكۋروردىڭ كەڭەسشىسى جۋرناليستەرگە ارنالعان جيىندى باستان اياق مەملەكەتتىك تىلدە وتكىزدى. سويتسەك، قيىن ەشتەڭەسى جوق ەكەن. ەشكىمنىڭ وكپەسى قارا قازانداي قابىنىپ، ءوتى اۋزىنا قۇيىلعان جوق. تىڭدادى، تارقادى. ءتۇسىندى. ءتارجىمالادى. وسى باستاما ەندى ءداستۇرلى ۇردىسكە اينالۋى كەرەك. سوندا ءباسپاسوز ءماسليحاتتارى مەن بريفينگتەرگە ورىس ءتىلدى باق-تىڭ باسشىلارى قازاقشاعا سۋداي قىزمەتكەرلەرىن جىبەرە باستايدى. بۇل ءوز كەزەگىندە قازاق ءتىلىنىڭ اقپارات كەڭىستىگىندەگى ءورىسىن دە كەڭەيتە تۇسپەك. وسىنى بۇگىنگى رۋحاني جاڭعىرۋدىڭ اياسىندا ءومىر ءسۇرىپ جاتقان ۇلىقتاردىڭ ۇعاتىن كەزى كەلدى ەمەس پە؟..
ءىلياس اقباي
Abai.kz