باسى: ويدان تويعا دەيىن

جالعاسى: تۇڭعىشتىڭ قىزىعى مەن قيىندىعى

جالعاسى: ساياساتتىڭ سالقىنى: ءىى چەمپيونات. 1934 جىل. يتاليا

جالعاسى: پوتستسونىڭ قايتالانباس قولتاڭباسى

جالعاسى: تۇتاس ۇلتتى قايعىرتقان گول

جالعاسى: ءالپى ەتەگىندەگى اۋلا فۋتبولى

جالعاسى: ۇلى جاڭالىقتار ۋاقىتى

جالعاسى: گاررينچانىڭ چەمپيوناتى

جالعاسى: ۇرلانىپ-تابىلعان كۋبوك

جالعاسى: 1970 جىل. قوش، «التىن نيكە»!

جالعاسى: 1974 جىل. «تۇتاسقان فۋتبولدىڭ» تۇعىرى

جالعاسى: دەر كەزiندە قۇرتىلعان مۇرت

جالعاسى: 1982 جىل. كاتتەناچچو جانە قارسى شابۋىل

جالعاسى: مايتالمان مارادونا جانە... «قۇدايدىڭ قولى»

جالعاسى: پەنالتي تەبۋدەن جارىس

جالعاسى: 1994 جىل. 24 جىل كۇتكەن جەڭىس

جالعاسى: 1998 جىل. جاڭا فورمات – جاڭا چەمپيون 

جالعاسى: 2002 جىل. فۋتبولدىڭ جەڭىسى

جالعاسى: 2006 جىل. ساق ويىننىڭ سالتاناتى

Xءىح چەمپيونات. 2010 جىل. وڭتۇستىك افريكا

الەم چەمپيونى – يسپانيا
كۇمىس جۇلدەگەر – گوللانديا
قولا جۇلدەگەر – گەرمانيا

شۆەيتساريانىڭ «قۇرعاق» رەكوردى

الەمدىك دوپ دوداسى تۇڭعىش رەت افريكا قۇرلىعىندا ۇيىمداستىرىلدى. 2010 جىلدىڭ 11 ماۋسىمى مەن 11 شىلدە ارالىعىندا وتكەن چەمپيونات ويىندارىن وڭتۇستىك افريكا رەسپۋبليكاسىنىڭ 9 قالاسى – يوحاننەسبۋرگ، بلۋمفونتەين، دۋربان، كەيپتاۋن، نەلسپرەيت، پولوكۆانە، پورت-ەليزابەت، پرەتوريا جانە رۋستەنبۋرگ قابىلدادى.

قازاقستان قۇراماسى ەۋروپالىق التىنشى ىرىكتەۋ توبىندا ويناپ، 6 كوماندانىڭ ىشىندە 5-ورىن الدى. فۋتبولشىلارىمىز تەك اندوررا كومانداسىنان عانا باسىمدىق بايقاتتى، ال انگليا، ۋكراينا، حورۆاتيا، بەلارۋس قۇرامالارىنان بىردە-ءبىر ۇپاي جىرىپ الا المادى.

وڭتۇستىك افريكاداعى بىرىنشىلىكتە توپ جارعان يسپانيا – وزگە قۇرلىقتا چەمپيون اتانعان تۇڭعىش ەۋروپالىق كوماندا اتاندى. سونداي-اق ول – ەڭ از گول سوققان جەڭىمپاز (7 ويىندا 8-اق گول). ءبىر قىزىعى، سول 8 گولدى ءۇش-اق فۋتبولشى سوققان (ۆيليا – 5, ينەستا – 2, پۋيول – 1). سوسىن يسپانيا-2010 – چەمپيوناتتى ۇتىلىپ باستاعان العاشقى جەڭىمپاز. بۇرىن فۋتبول تاريحىندا مۇنداي جاعداي بولماعان ەدى.

ەكى جىل بۇرىن ەۋروپا چەمپيونى اتانعان يسپان كومانداسىنىڭ وڭتۇستىك افريكادا دا ۇزدىك اتاناتىنىنا سەنىمدىلەر از بولعان جوق. ايتسە دە، الەم چەمپيوناتىنداعى العاشقى ويىنىندا شۆەيتساريادان ۇتىلىپ قالعان (ەسەپ 0:1) ۆيسەنتە دەل بوسكە شاكىرتتەرى ءوز تىلەۋلەستەرىنىڭ جۇيكەسىندە ءبىراز وينادى-اق. گول سوعاتىن قاۋىپتى ساتتەر بويىنشا دا (8:3), قاقپاعا باعىتتالعان سوققى جاعىنان دا (22:8), دوپقا يەلىك ەتۋ كورسەتكىشى جونىنەن دە (73 پايىز!) يسپانيا الدا بولدى، بىراق... گول سوعا المادى. پيكەنىڭ سوققىسى – باعاناعا، حابي الونسو تەپكەن دوپ – ماڭدايشاعا ءتيدى.

ەكىنشى كەزدەسۋدىڭ 75-مينۋتىندا عانا چيليلىك م.گونسالەستەن گول جىبەرگەن شۆەيتساريا قۇراماسى – الەم چەمپيوناتتارىنىڭ رەكوردىن جاسادى. ويتكەنى ولار 2006 جىلعى دودادا ءوز قاقپالارىنا بىردە-ءبىر دوپ وتكىزبەگەن بولاتىن. شۆەيتساريالىقتاردىڭ بۇل كوماندالىق كورسەتكىشى – 554 مينۋت.

«قاتەلىكتەر كومەدياسى»

«قاقپا» دەمەكشى، 2010 جىلعى چەمپيوناتتا قاقپاشىلار كوپ قاتەلەستى. اعىلشىن ر.گرين مەن الجيرلىك ف.شاۋشي ءتىپتى بالا دا ۇستايتىن دوپتى جىبەرىپ الىپ، ماسقاراعا ۇشىرادى. قاتەلىكتەن تورەشىلەر دە قاشىپ قۇتىلعان جوق. ماسەلەن، اقش – سلوۆەنيا (2:2) ماتچىندا ماليلىك قازى كۋليبالي امەريكالىق ەدۋدىڭ تازا گولىن كوپە-كورنەۋ ساناماي قويدى. كەرىسىنشە، كوت-د'يۆۋارمەن ويىندا فرانتسۋز تورەشىسى لاننۋا برازيليالىق لۋيس فابيانونىڭ گولىن ەسەپتەي سالدى، شىن مانىندە شابۋىلشى گول سوعاردان بۇرىن دوپتى الدىنا قولىمەن يكەمدەپ العان ەدى.

بىراق مۇنىڭ ءبارى 1/8 فينالداعى سوراقىلىقتارمەن سالىستىرعاندا بالانىڭ ويىنشىعى ىسپەتتى بوپ قالدى. گەرمانيا – انگليا (4:1) ويىنىندا ۋرۋگۆايلىق قازى لارريوندا اعىلشىن لەمپاردتىڭ قاقپاعا كىرىپ شىققان گولىن ەسەپكە المادى! تەلەقايتالاۋدا دوپتىڭ قاقپا سىزىعىنان جارتى مەتردەي ءوتىپ كەتكەنى انىق كورىندى. مۇنى كوپشىلىك ءتىپتى بەينەكورىنىسسىز-اق بايقادى. وكىنىشكە قاراي، نەگىزگى بايقاۋعا ءتيىس ادام كورمەي قالدى. ال وسى كەزەڭدەگى ارگەنتينا – مەكسيكا (3:1) كەزدەسۋىندە يتاليالىق تورەشى روزەتتي ورەسكەل قاتەلىك جىبەرىپ،  ارگەنتينالىق تەۆەستىڭ اپ-انىق وفسايدتان سوققان گولىن ەسەپتەي سالدى! ساعى سىنىپ، جىگەرى قۇم بولعان مەكسيكالىقتار مۇنداي پسيحولوگيالىق سوققىدان ويىن بىتكەنشە ارىلا الماي، ۇتىلىپ قالدى.

قاقپادا... شابۋىلشى سۋارەس!

وڭتۇستىك افريكا كومانداسى چەمپيوناتتار تاريحىندا توپتىق كەزەڭنەن وتە الماعان العاشقى قوجايىن بولدى. ولار فرانتسيانى ۇتقانىمەن (2:1), مەكسيكامەن تەڭ ءتۇستى (1:1), ال ۋرۋگۆايدان ءتىپتى تاس-تالقان بوپ ۇتىلدى (0:3). ۋرۋگۆاي قۇراماسى قارا قۇرلىقتىڭ تاعى ءبىر تارلانبوزىن جۇلدەگە قول سوزىم قالعاندا ءسۇرىندىردى. ولاردىڭ گانامەن ويىنى 120 مينۋتقا سوزىلدى. ەسەپ – 1:1. سول سوڭعى سەكۋندتاردا گانالىق ادييانىڭ باسپەن سوققان دوبىن قاقپاعا كىرىپ بارا جاتقان جەرىنەن ۋرۋگۆايلىق سۋارەس قولمەن قايتاردى – پەنالتي! تۇڭعىش رەت افريكالىق قۇراما (گانا) جارتىلاي فينالعا شىعۋعا تاماشا مۇمكىندىك الدى. بىراق شابۋىلشى گياننىڭ 11 مەترلىك نۇكتەدەن تەپكەن دوبى قاقپا ماڭدايشاسىن سولق ەتكىزدى دە قويدى. ويىننان كەيىنگى پەنالي سەرياسىندا ۋرۋگۆاي فۋتبولشىلارىنىڭ باعى جاندى.

شيرەك فينالداعى پاراگۆاي – يسپانيا (0:1) ويىنى دا دراماعا تولى بولدى. پاراگۆايلىقتار اتاقتى قارسىلاسىمەن تايسالماي ايقاستى. 59-مينۋتتا ولاردىڭ العا شىعۋى دا مۇمكىن ەدى، بىراق كاردوسونىڭ 11 مەترلىك نۇكتەدەن تەپكەن دوبىن كاسيلياس ۇستاي الدى. ارادا 3 مينۋت وتكەندە پاراگۆايدىڭ قاقپاسىنا دا پەنالتي بەلگىلەندى. حابي الونسو گول سوعىپ ەدى، تورەشى «ويىنشىلاردىڭ ءبىرى سوققىعا دەيىن ايىپ الاڭىنا ەنىپ كەتتى» دەپ، پەنالتيدى قايتا تەبۋدى بۇيىردى. الونسونىڭ سوققىسىن بۇل جولى قاقپاشى ۆيليار كەرى قايتارىپ ەدى، سەرپىلگەن دوپقا ءبىرىنشى بولىپ فابرەگاس جەتتى، ال پاراگۆايلىق قاقپاشى ونى شالىپ قۇلاتتى! بىراق تورەشىنىڭ تاعى ءبىر پەنالتي بەلگىلەۋگە جۇرەگى داۋالاماسا كەرەك، ىسقىرىق ءۇنسىز قالدى.

83-مينۋتتا ينەستا ەكى قارسىلاسىن الداپ ءوتىپ، وڭ جاقتاعى پەدروعا تاستاعان جاسىرىن پاسى ارقىلى تاعى ەكى پاراگۆايلىقتى سان سوقتىردى. ايىپ الاڭىنا ەركىن ەنگەن پەدرو قاقپانىڭ تۋرا وڭ جاق باعاناسىن سولق ەتكىزدى. كەرى ۇشقان دوپ ۆيلياعا ءدال كەلىپ ەدى، ونىڭ سوققىسى الدىمەن سول جاق باعاناعا، سوسىن قايتادان وڭ باعاناعا ءتيدى دە، تورعا ءتۇستى – 1:0. «باعانالار دا فۋتبول ويناعىسى كەپ كەتتى-اۋ دەيمىن» دەپ ازىلدەدى ويىننان سوڭ ۆيليا.

الاڭدا – ءبىر ەمەس، بىرنەشە مەسسي

جارتىلاي فينالدا يسپانيانىڭ قارسىلاسى – جولىندا كەزدەسكەننىڭ ءبارىن كەسكەن تەرەكتەي سۇلاتىپ كەلە جاتقان گەرمانيا بولدى. پلەي-وفف كەزەڭىندە نەمىستەر اۋەلى انگليانى (4:1), سوسىن ارگەنتينانى (4:0) شاشىپ تاستادى. ال يسپاندىقتار قارسىلاستارىن تەك ءبىر دوپ ايىرماشىلىعىمەن عانا جەڭدى. سوندىقتان كوپشىلىك بۇل جۇپتىڭ ءفاۆوريتى – گەرمانيا دەپ ءبىلدى. الايدا نەمىس باپكەرى يواحيم لەۆ: «راس، ءبىز مەسسي باستاعان ارگەنتينالىقتاردان ايقىن باسىم تۇستىك. بىراق يسپانيا – مۇلدە باسقاشا وينايتىن كوماندا. اسىرەسە قورعانىسى مەن ورتاڭعى شەبى وتە كۇشتى. ولاردا ءبىر ەمەس، بىرنەشە مەسسي قاتار وينايتىن سياقتى اسەر قالدىرادى» ،– دەدى.

شىنىندا دا، يسپاندىقتار ي.لەۆ جىگىتتەرىنە دوپ بەرمەي قويدى. نەمىستەر، نەگە ەكەنى بەلگىسىز، قارسىلاسىنان تىم سەسكەنىپ وينادى. ولاردىڭ گول سوعاتىن ەكى-اق مۇمكىندىگى بولدى، ەكەۋىندە دە كاسيلياس قىراعىلىق تانىتتى. ال ۆ.دەل بوسكە شاكىرتتەرى قارسى قاقپا الدىندا 6 بىردەي قاۋىپتى جاعداي تۋىنداتتى. سونىڭ ءبىرىن – حاۆي ورىنداعان بۇرىشتامانى – قورعاۋشى پۋيول كەرەمەت پايدالانىپ، باسپەن ءدال سوقتى – 1:0! دوپتى ءبىر-بىرىنە تەز جانە ءدال بەرە وتىرىپ، لەزدە قاقپا الدىنان ءبىر-اق شىعاتىن يسپان تيكي-تاكاسىنا قارسى نەمىستەر ەشتەڭە جاساي المادى.

چەمپيوندى سەگىزاياق ءدال بولجادى

فينال وتە تارتىستى جانە تىم دورەكى ءوتتى. تورەشى ۋەبب 13 سارى قاعاز كورسەتتى، گوللانديالىق حەيتينگانى ءتىپتى الاڭنان قۋىپ شىقتى. يسپانيانىڭ دا، گوللانديانىڭ دا گول سوعاتىن تالاي مۇمكىندىگى بولدى، بىراق سوققىلارعا نە دالدىك جەتىسپەدى، نە قاقپاشىلار قىراعىلىق تانىتتى. ەكىنشى تايمدا يسپاندىقتاردىڭ تۇگەل العا كەتكەنىن ءساتتى پايدالانىپ، سنەيدەر تاماشا پاستارىمەن ەكى رەت روببەندى كاسيلياسپەن جەكپە-جەك شىعارىپ ەدى، قاقپاشى شەبەرلىگىمەن كوزگە ءتۇستى. ال قوسىمشا ۋاقىتتا كوبىنە دوپسىز جۇگىرىپ سىلەسى قاتقان گوللاندىقتار شارشاي باستادى دا، اقىرى ينەستا جەڭىس دوبىن سوقتى.

گەرمانيانىڭ وبەرحاۋزەن شاھارىنداعى پاۋل ەسىمدى سەگىزاياق نەمىس كومانداسىنىڭ بۇكىل ويىندارىنىڭ ناتيجەلەرىن الدىن الا ءدال بولجاپ وتىردى. «ايتقانى» ايداي كەلە بەرگەن سوڭ، جەرگىلىكتى فۋتبول اۋەسقويلارى جاندىكتى كادىمگىدەي ءپىر تۇتىپ، بۇكىل الەمگە ايگىلى ەتتى. بىراق پاۋل دە ناعىز «تۋرا بي» ەكەن، جارتىلاي فينالدا گەرمانيانىڭ يسپانداردان جەڭىلەتىنىن ءدوپ بولجادى. سوسىن فينال ناتيجەسىن دە تۋرا تاپتى.

يسپانيا تۇڭعىش رەت الەم چەمپيونى اتاندى. ول بارلىق ماتچتا دا ويىن تىزگىنىن ءوز قولىنا الىپ، بار باقىتىن شابۋىلدان ىزدەدى. يسپان فۋتبولشىلارىنىڭ الاڭ ورتاسىنداعى باس اينالدىرار كوركەم كومبيناتسيالارى كوز جاۋىن الدى. ولار ءتىپتى قارسىلاسىنا دوپتى وتە سيرەك بەرىپ، كوبىنە وعان وزدەرى يەلىك ەتتى. بىراق قارسىلاستار ولارعا قارسى ۇنەمى تاسقامال قورعانىس تاكتيكاسىن ۇستانعاندىقتان، يسپاندىقتار گولدى از سوقتى. ەسەسىنە، ءوز قاقپاسىنا دا وتە از دوپ جىبەردى (2). پلەي-وفف ساتىسىندا ءتىپتى بىردە-ءبىر دوپ جىبەرگەن جوق! بۇل دا – تاماشا جەتىستىك.

ويىن ناتيجەلەرى

فينالدىق تۋرنيرگە 32 كوماندا قاتىستى.

64 ويىن وتكىزىلدى، 145 دوپ سوعىلدى (ورتا ەسەپپەن 2,26 گول).

«ا» توبى

وڭت.افريكا – مەكسيكا – 1:1, ۋرۋگۆاي – فرانتسيا – 0:0, وڭت.افريكا – ۋرۋگۆاي – 0:3, فرانتسيا – مەكسيكا – 0:2, فرانتسيا – وڭت.افريكا – 1:2, مەكسيكا – ۋرۋگۆاي – 0:1

«ۆ» توبى

وڭت.كورەيا – گرەكيا – 2:0, ارگەنتينا – نيگەريا – 1:0, ارگەنتينا – وڭت.كورەيا – 4:1, گرەكيا – نيگەريا – 2:1, گرەكيا – ارگەنتينا – 0:2, نيگەريا – وڭت.كورەيا – 2:2

«س» توبى

انگليا – اقش – 1:1, الجير – سلوۆەنيا – 0:1, سلوۆەنيا – اقش – 2:2, انگليا – الجير – 0:0, سلوۆەنيا – انگليا – 0:1, اقش – الجير – 1:0

«D» توبى

سەربيا – گانا – 0:1, گەرمانيا – اۆستراليا – 4:0, گەرمانيا – سەربيا – 0:1, گانا – اۆستراليا – 1:1, اۆستراليا – سەربيا – 2:1, گانا – گەرمانيا – 0:1

«ە» توبى

گوللانديا – دانيا – 2:0, جاپونيا – كامەرۋن – 1:0, گوللانديا – جاپونيا – 1:0, كامەرۋن – دانيا – 1:2, دانيا – جاپونيا – 1:3, كامەرۋن – گوللانديا – 1:2

«ع» توبى

يتاليا – پاراگۆاي – 1:1, جاڭا زەلانديا – سلوۆاكيا – 1:1, سلوۆاكيا – پاراگۆاي – 0:2, يتاليا – جاڭا زەلانديا – 1:1, سلوۆاكيا – يتاليا – 3:2, پاراگۆاي – جاڭا زەلانديا – 0:0

«G» توبى

كوت-د'يۆۋار – پورتۋگاليا – 0:0, برازيليا – كحدر – 2:1, برازيليا – كوت-د'يۆۋار – 3:1, پورتۋگاليا – كحدر – 7:0, پورتۋگاليا – برازيليا – 0:0, كحدر – كوت-د'يۆۋار – 0:3

«ن» توبى

گوندۋراس – چيلي – 0:1, يسپانيا – شۆەيتساريا – 0:1, چيلي – شۆەيتساريا – 1:0, يسپانيا – گوندۋراس – 2:0, چيلي – يسپانيا – 1:2, شۆەيتساريا – گوندۋراس – 0:0

1/8 فينال

ۋرۋگۆاي – وڭت.كورەيا – 2:1, اقش – گانا – 1:2 (قوسىمشا ۋاقىتتا), گەرمانيا – انگليا – 4:1, ارگەنتينا – مەكسيكا – 3:1, گوللانديا – سلوۆاكيا – 2:1, برازيليا – چيلي – 3:0, پاراگۆاي – جاپونيا – 0:0 (پەن. 5:3), يسپانيا – پورتۋگاليا – 1:0

شيرەك فينال

گوللانديا – برازيليا – 2:1, ۋرۋگۆاي – گانا – 1:1 (پەن. 4:2), ارگەنتينا – گەرمانيا – 0:4, پاراگۆاي – يسپانيا – 0:1

جارتىلاي فينال

ۋرۋگۆاي – گوللانديا – 2:3, گەرمانيا – يسپانيا – 0:1

3-ورىن ءۇشىن ماتچ

ۋرۋگۆاي – گەرمانيا – 2:3

فينال

گوللانديا – يسپانيا – 0:1 (قوسىمشا ۋاقىتتا)

11 شىلدە. يوحاننەسبۋرگ. «سوككەر سيتي» ستاديونى. 84 490 كورەرمەن. تورەشى ۋەبب (انگليا).

گوللانديا: ستەكەلەنبۋرگ، ۆان دەر ۆيل، حەيتينگا، ماتەيسەن، ۆان برونكحورست (برافحەيد، 105), ۆان بوممەل، دە يونگ (ۆان دەر ۆارت، 99), سنايدەر، كەيت (ەليا، 71), روببەن، ۆان پەرسي.

يسپانيا: كاسيلياس، سەرحيو راموس، پيكە، پۋيول، كاپدەۆيلا، بۋسكەتس، حابي الونسو (فابرەگاس، 87), حاۆي، ينەستا، پەدرو (حەسۋس ناۆاس، 60), ۆيليا (توررەس، 106).

گول: ينەستا، 116.

ەسكەرتۋ العاندار: ۆان پەرسي، پۋيول، ۆان بوممەل، سەرحيو راموس، دە يونگ، ۆان برونكحورست، حەيتينگا، كاپدەۆيلا، روببەن، ۆان دەر ۆيل، ماتەيسەن، ينەستا، حاۆي.

109-مينۋتتا حەيتينگا الاڭنان قۋىلدى.

سۇرمەرگەندەر: داۆيد ۆيليا (يسپانيا), ۋەسلي سنايدەر (گوللانديا), توماس ميۋللەر (گەرمانيا) جانە ديەگو فورلان (ۋرۋگۆاي) – 5 دوپتان.

ساكەن سىبانباي

Abai.kz