ەجەلدەن بىرلىگى جاراسقان قازاق-قىرعىز حالىقتارىنىڭ قارىم-قاتىناسى حالىق اراسىندا «توسكەيدە مالى، توسەكتە باسى قوسىلعان»، «قازاق-قىرعىز ءبىر تۋعان» دەپ ەرەكشە اسپەتتەلەدى. اتالمىش ءسوز تىركەستەرىنىڭ قولدانىلۋى اۋىلى ارالاس، قويى قورالاس جاتقان كورشى قازاق-قىرعىز قىز الىسىپ، قىز بەرىسىپ، تىرشىلىك ەتكەن. مۇنداي تىعىز قارىم-قاتىناس ۇزىلمەي ءالى كۇنگە دەيىن جالعاسىپ جاتىر.

بيىلعى جىلدىڭ 27-30 ماۋسىم كۇندەرى ارالىعىندا ج. بالاساعۇن اتىنداعى قىرعىز ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ تاريح جانە ايماقتانۋ ينستيتۋتى مەن ش.ش. ءۋاليحانوۆ اتىنداعى تاريح جانە ەتنولوگيا ينستيتۋتىنىڭ بىرلەسكەن «قىرعىز-قازاق حالىقتارىنىڭ تاعدىرلاس تاريحى جانە بولاشاعى» اتتى حالىقارالىق كونگرەسى ءوتتى. بىشكەك قالاسىنداعى ج. بالاساعۇن اتىنداعى قىرعىز ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە وتكەن كونگرەستىڭ پلەنارلىق وتىرىسىن قر جوعارعى كەڭەسىنىڭ دەپۋتاتى جاناربەك كۋبانىچۇلى اكاەۆ اشىپ بەردى. كونگرەستە ءسوز العان ش.ش. ءۋاليحانوۆ اتىنداعى تاريح جانە ەتنولوگيا ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى، ت.ع.د.، پروفەسسور زيابەك ەرمۇحانۇلى قابىلدينوۆ «قازاقستان تاريحى» اكادەميالىق 7 تومدىق باسىلىمنىڭ جازىلۋى بارىسىن، قازاق-قىرعىز تاريحىنىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى بويىنشا  بايانداپ، ينستيتۋتتىڭ عىلىمي كەڭەسىنىڭ تالقىلاۋىنان شىققان عىلىمي ەڭبەكتەردى تارتۋ ەتتى. ءسوز سوڭىندا زيابەك ەرمۇحانۇلى ج. بالاساعۇن اتىنداعى قىرعىز ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ۇزدىك ستۋدەنتىنە ستيپەنديا تاعايىندادى. كونگرەسس اياسىندا «قازاق-قىرعىز تاريحىنىڭ جىلناماسى» قازاق-قىرعىز عالىمدارىنىڭ ىرگەلى ماقالالارى ەنگەن جيناعىنىڭ جانە ءجۇسىپ بالاساعۇن اتىنداعى قىرعىز ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە ش.ش. ءۋاليحانوۆ اتىنداعى كابينەتتىڭ تۇساۋكەسەرى جاسالدى. سونداي-اق، ج. بالاساعۇن اتىنداعى قىرعىز ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ رەكتورى، قۇ عا-نىڭ كوررەسپوندەنت-مۇشەسى، ت.ع.د.، پروفەسسور، تولوبەك ابىلۇلى ابدىراحمانوۆ قازاق-قىرعىز قارىم-قاتىناستارىنىڭ دامۋىنا شىن جۇرەكتەن تىلەكتەس ەكەندىگىن ايتا وتىرىپ، كونگرەستىڭ جۇمىسىنا تابىس تىلەپ، ءسوز سوڭىندا ش.ش. ءۋاليحانوۆ اتىنداعى تاريح جانە ەتنولوگيا ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى زيابەك ەرمۇحانۇلى قابىلدينوۆكە ءجۇسىپ بالاساعۇن اتىنداعى قىرعىز ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ قۇرمەتتى پروفەسسورى اتاعىن تابىس ەتتى.

حالىقارالىق كونگرەسس ج. بالاساعۇن اتىنداعى قىرعىز ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ىستىقكول جاعالاۋىنداعى پانسيوناتىندا ەكى مەكەمەنىڭ جاس عالىمدارىنا ارنالعان جازعى مەكتەبىنە جالعاستى. جازعى مەكتەپتە قوس ەلدىڭ تاجىريبەلى عالىمدارى جاس عالىمدارعا تاقىرىپتىق لەكتسيالار وقىدى. اتاپ ايتقاندا، قازاقستان تاراپىنان ش.ش. ءۋاليحانوۆ ينستيتۋنىنىڭ ءبولىم جەتەكشىسى عاليا ايتجانقىزى شوتانوۆا، اعا عىلىمي قىزمەتكەر ورازوۆ راشيد ەشەنۇلى، ال قىرعىزستان تاراپىنان تيلەك جاكىپوۆيچ توكتوسۋنوۆ، گۇلزات جۋسۋپوۆنا چودولدوەۆا ت.ب. سىندى عالىمدار قازاق-قىرعىز تاريحىنا قاتىستى ءتۇرلى تاقىرىپتاعى وزەكتى ماسەلەلەر بويىنشا وزدەرىنىڭ زەرتتەۋ جۇمىستارىنىڭ قىر-سىرىمەن ءبولىستى. اتالمىش لەكتورلارعا قاتىسقان جاس عالىمدار وزدەرىنىڭ كوكەيتەستى سۇراقتارىن قويىپ، ەركىن پىكىر الماستى.

ەكى ەلدىڭ عالىمدارى ىستىقكول جاعاسىندا جوعارى دەڭگەيدە وتكەن جاس عالىمدار ارنالعان جازعى مەكتەپتىڭ اۋقىمىن كەڭەيتە تۇسۋگە، بولاشاقتا ءتۇرلى باعىتتاعى عىلىمي كەزدەسۋلەردى، فورۋمداردى، كونفەرەنتسيالاردى، جوبالاردى بىرلەسە اتقارۋعا ۋاعدالاستى. عىلىم سالاسىنداعى مۇنداي بىرلەسە اتقارىلاتىن جۇمىستار ەكى ەلدىڭ مادەني ىنتىماقتاستىعىن، ديپلوماتيالىق قارىم-قاتىناستارىن ودان ءارى بەكەمدەي تۇسەتىندىگى داۋسىز.

ن.ا. دوسىمبەتوۆ،

ش.ش. ءۋاليحانوۆ اتىنداعى تاريح جانە ەتنولوگيا ينستيتۋتىنىڭ كىشى عىلىمي قىزمەتكەرى

Abai.kz