ەرلان قارين: جاڭا بۋىن قالامگەرلەر - «جاڭا ءداۋىر جۇيرىكتەرى!»
مەملەكەتتىك كەڭەسشى ەرلان قارين قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ قۇرىلعانىنا 90 جىل تولۋىنا وراي ۇيىمداستىرىلعان سالتاناتتى جيىنعا قاتىسىپ، قالامگەرلەر الدىندا ءسوز سويلەدى.
مەملەكەتتىك كەڭەسشى ۇلت رۋحانياتىن دامىتۋعا قاتىستى ويىن ورتاعا سالىپ، اقىن-جازۋشىلاردىڭ جاڭا تولقىنى تۋرالى پىكىرىن ءبىلدىردى.
«تاۋەلسىزدىك رۋحىمەن قاناتتانعان اقىن-جازۋشىلار ازاتتىقتىڭ ۇنىنە اينالدى. «التىن كوپىرلىكتەر» دەگەن اتپەن تانىلعان توپ تا كۇردەلى كەزەڭدە ادەبيەت تۋىن بيىك ۇستادى. ەكى مىڭىنشى جىلداردان كەيىن تاۋەلسىزدىك كەزەڭىندە قالامگەر رەتىندە تانىلا باستاعان جاستار جارقىراي كورىندى. قازىر شىعارماشىلىق قۋاتى زور تاعى ءبىر بۋىن وسى توپتىڭ ءىزىن باسىپ كەلەدى. الدىڭعى تولقىن اعالارى سياقتى ولاردى «جاڭا ءداۋىر جۇيرىكتەرى» دەپ اتاۋعا بولادى»، - دەدى ەرلان قارين.
قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ نەگىزى 1934 جىلدىڭ 12-18 ماۋسىم ارالىعىندا الماتىدا وتكەن قازاقستان جازۋشىلارىنىڭ I سەزىندە قالاندى.
جازۋشىلار وداعىن ءار جىلدارى كورنەكى تۇلعالار باسقارعان. وداقتىڭ نەگىزىن قالاعان ءىلياس جانسۇگىروۆ (1932-1935), ودان ءارى عابباس توعجانوۆ (1935 - 1936), ءسابيت مۇقانوۆ (1936 - 1937; 1943 - 1951), توقتاربەك دۇرىمبەتوۆ (1939 - 1940, 1944 - 1977), مۇحامەدجان قاراتاەۆ (1937 - 1938), ديحان ابىلەۆ (1938 - 1939), ءابدىلدا تاجىباەۆ (1939 - 1943), ءابدىراحيم جايمۋرزين (1951 - 1953), عابيدەن مۇستافين (1953 - 1956; 1962 - 1964), عابيت مۇسىرەپوۆ (1956 - 1962; 1964 - 1966), ءادي ءشارىپوۆ (1966 - 1971), ءانۋار ءالىمجانوۆ (1971 - 1979), جۇبان مولداعاليەۆ (1979 - 1983), ولجاس سۇلەيمەنوۆ (1983 - 1991), قالداربەك نايمانباەۆ (1991 - 1996), نۇرلان ورازالين (1996 - 2018), ۇلىقبەك ەسداۋلەتوۆ (2018-2023), باسقارسا، سوڭعى جىلدارى مەرەكە قۇلكەنوۆ (2023 باستاپ) جەتەكشىلىك ەتۋدە.
مەملەكەتتىك كەڭەسشى وداقتىڭ قازىرگى جانە بۇرىنعى باسشىلارى مەرەكە قۇلكەنوۆ، نۇرلان ورازالين، ۇلىقبەك ەسداۋلەتكە سىي-قۇرمەت كورسەتىپ، قازاقى داستۇرمەن شاپان جاپتى.
مەملەكەتتىك كەڭەسشىنىڭ ءۇش توراعانى بولە-جارماي بىردەي قۇرمەت كورسەتىپ، شاپان جابۋى - قالامگەرلەر اراسىنداعى بىرلىكتىڭ سيمۆولى.
مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ «جازۋشىلار وداعى – ۇلتتىق ينتەلليگەنتسيانىڭ باسىن قوسىپ وتىرعان قارا شاڭىراق» دەپ وسىناۋ تاريحى تەرەڭ ۇيىمعا جوعارى باعا بەرگەن.
قازىرگى تاڭدا جازۋشىلار وداعى – 1015 مۇشەسى بار ەلىمىزدەگى ەڭ ءىرى شىعارماشىلىق بىرلەستىكتەردىڭ ءبىرى. وداققا قارايتىن «قازاق ادەبيەتى» گازەتى، «جۇلدىز»، «پروستور»، «جالىن» جۋرنالدارى ونەر مەن ادەبيەتتىڭ جارشىسىنا اينالدى.
تاۋەلسىزدىك جىلدارىندا ءتۇرلى ەكونوميكالىق داعدارىستارعا قاراماستان مەملەكەت ۇلتتىق ادەبيەتتى قولداۋ ماسەلەسىن ەشقاشان نازاردان تىس قالدىرعان ەمەس.
جاس قالامگەرلەردى قولداۋ، ولاردىڭ شەبەرلىگىن ارتتىرۋ، جازۋشىلار مەن اقىنداردىڭ تاجىريبەلەرىمەن ءبولىسۋى، تمد ەلدەرىنىڭ ارحيۆتەرىندەگى قازاقستاندىق جازۋشىلاردىڭ زەرتتەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ سياقتى جوبالار ىسكە اسىرىلدى.
2023 جىلى مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ قولداۋىمەن «قازاقستاننىڭ حالىق جازۋشىسى» اتاعى قايتارىلدى.
«وقىرمان قاۋىم قالامگەرلەردەن حالىققا رۋحاني ازىق بولاتىن تىڭ دۇنيەلەر كۇتەدى. جازۋشىلار وداعى وسى جۇمىسقا ۇيىتقى بولادى دەپ سەنەمىن. وسىعان بايلانىستى، مەن مەرەكە قۇلكەنوۆتىڭ «قازاقستاننىڭ حالىق جازۋشىسى» اتاعىن قايتارۋ تۋرالى ۇسىنىسىن قولدايمىن. بۇل اتاق اتىنا – زاتى ساي، لايىقتى، تۋىندىلارى ارقىلى حالىق سۇيگەن جازۋشىلارعا عانا بەرىلۋى كەرەك دەپ سانايمىن», - دەپ اتاپ ءوتتى پرەزيدەنت.
وداقتىڭ ەلىمىزدىڭ بارلىق وڭىرلەرىندە وكىلدىكتەرى بار. مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگىمەن، وبلىستاردىڭ اكىمدىكتەرىمەن تىعىز بايلانىس ورناتىپ، ءتۇرلى جوبالاردى ىسكە اسىرىپ، ادەبيەت سالاسىنداعى ماڭىزدى ءىس-شارالار مەن مەرەيتويلاردى وتكىزۋدە.
زامان تالابىنا سايكەس جازۋشىلار وداعى الەۋمەتتىك جەلىلەردە دە جۇمىس جۇرگىزىپ وتىر. كىتاپتاردىڭ ەلەكتروندىق نۇسقالارىن شىعارۋعا، اۆتور مەن وقىرمان اراسىندا تىكەلەي بايلانىس ورناتۋعا كۇش سالۋدا.
Abai.kz