كادردىڭ جەتى قاڭتارۋى بار ما؟
نەمەسە جاڭا قازاقستاننىڭ ەسكى سىرقاتى تۋرالى
ءسوز جوق، كەز كەلگەن مەملەكەتتە كادرلار اۋىسىپ وتىرادى. سۋپەردەموكراتيالىق ەلدەر دە پرەزيدەنتتەر، پرەمەرلەر، مينيسترلەر ورنىن بوساتىپ جاتادى. ولاردىڭ ورنىنا باسقا ادامدار كەلەدى. ول – تابيعي ءھام ساياسي زاڭدىلىق.
ءبىر سوزبەن ايتقاندا، كادرلار جاڭارۋى – وركەنيەتتى ءۇردىس. قازاقستان دا ول داستۇردەن تىس قالا المايدى.
سول سەبەپتى جاڭا قازاقستان تۇسىنداعى كادر اۋىسۋىن مەن فيلوسوفيالىق تۇرعىدان قابىلدايمىن دا، اسا قاتتى ءمان بەرمەيمىن.
دەسەك تە، قانشاما دەموكراتيالىق بولۋعا تىرىسىپ جاتساق تا، دەگەنمەن ءبىز ءالى دە ەسكى قازاقستاننىڭ كادر ساياساتىنداعى اۆتوريتارلىق ءادىس-تاسىلدەرىنەن ارىلا الماي كەلەمىز.
سونىڭ ءتورت دالەلىن كەلتىرەيىن.
بىرىنشىدەن، «ءبىر پارتيانىڭ مونوپولياسىنان قۇتىلايىق» دەپ، سول پارتيانىڭ باسشىلىعىنان باس تارتقان پرەزيدەنت توقاەۆ پارلامەنتكە وپپوزيتسيالىق پارتيالاردى كىرگىزگەندەي بولدى (ولاردىڭ وپپوزيتسيا ەكەنىنە ەل مەن مەنىڭ كۇمانىم بار ەكەنىن ءبارى بىلەدى). ولاي بولسا، سول، قۋىرشاق بولسا دا، ءوزىن بالاما پوزيتسيا يەسى سانايتىن پارتيالاردىڭ وكىلدەرىن نەگە پارلامەنت پالاتالارىنىڭ باسشىلىعىنا سايلايمايدى؟
ەكىنشىدەن، «وبلىس اكىمدەرىن جەرگىلىكتى ءماسليحات سايلايدى» دەيدى. نەگە بالاما كانديداتۋرانى تاۋەلسىز قوعام ۇيىمدارى نە جەرگىلىكتى ازاماتتار ۇسىنا المايدى؟ ءوزارا كەلىسىپ العان ەكى رەسمي جاق ۇسىنعان ۇمىتكەرلەردەن وبلىس اكىمىن سايلاۋ دەموكراتيالىق فيكتسيا ەمەس پە؟
ۇشىنشىدەن، اۋدان، اۋىل اكىمدەرىن تىكەلەي حالىق بوپ سايلاۋىن ەنگىزۋ – بارشامىز قولداۋعا ءتيىس باستاما. ءوز باسىم ول ۇسىنىستى قوس قولىمدى كوتەرىپ قولدايمىن. الايدا، سايلاۋ كوميسسيالارىنىڭ قۇرامىن اتقارۋشى بيلىك انىقتاپ وتىرعاندا ءبىز ەل باسقارۋعا لايىقتى، تاۋەلسىز كانديداتتار اكىم بولا الادى دەپ ايتا الامىز با؟!
ءتورتىنشى ماسەلە باس بيلىكتىڭ وزىنە قاتىستى. كەشە عانا ەكى مينيستر مەن ءبىر كۆازيمەملەكەتتىك قۇرىلىمنىڭ باسشىسى اۋىستى.
نەلىكتەن بيلىك (اقوردا نەمەسە ۇكىمەت) ولاردىڭ قىزمەتتەن كەتۋ سەبەپتەرىن ايتىپ، تاپتىشتەپ تۇسىندىرمەيدى؟ نەگە ءبىز، قوعام، ول كوممەنتاريلەردى ايدالادا جۇرگەن ساياساتتانۋشىلاردىڭ اۋزىنان ەستۋىمىز كەرەك؟! ولاردىڭ ناقتى كلاننىڭ سويىلىن سوعىپ جاتپاعانىنا كىم كەپىل؟
ايتپاقشى، جاڭا قازاقستان تۇسىندا ەسكى قازاقستاندا جاپپاي سيپات الماعان تاعى ءبىر ءۇردىس پايدا بولدى: ناقتى تۇلعا نە مينيستر نە كۆازيمەملەكەتتىك قۇرىلىم بولىپ تاعايىندالادى دا، سودان سوڭ تىپ-تىنىش «پرەزيدەنتتىڭ كەڭەسشىسى» بولا سالادى.
ولاي بولسا، مەنەن ءبىر ۇسىنىس: پرەزيدەنت كەڭەسشىلەرىنىڭ سانىن الدىن-الا بەكىتىپ قويايىق، ايتپەسە، ولاردىڭ سانى ۇلعايا بەرۋى مۇمكىن.
ءامىرجان قوسان
Abai.kz
