كەشە كەزەكتى قوعامدىق كەڭەستىڭ وتىرىسىندا قالا اكىمىنىڭ ورىنباسارىنىڭ قاتىسۋىمەن ءدىن ىستەرى جونىندەگى باسقارما باسشىسىنىڭ ەسەبىن تىڭداپ، ءوز ۇسىنىستارىمىزدى جەتكىزدىك.

ءوز كەزەگىمدە تاريحىمىزعا اۋىز سالىپ جاتقان ۆاحابيزم يدەولوگياسىنا قارسى الەۋمەتتىك تاپسىرىس اياسىندا تۇسىنىگى ۋلانباعان تاريحشىلارىمىزدى قولداپ، سولاردى ۆاحابيزمگە قارسى پايدالانۋ جايلى ۇسىنىسىمدى جەتكىزدىم.

ويتكەنى ءبىز قازىر كلاسسيكالىق ۆاحابيزممەن كۇرەسكىمىز كەلگەنىمەن، قازىرگى كلاسسيكالىق ۆاحابيزم جوق. ول الدەقاشان تراسفورماتسيالانعان. ونىڭ ۇستىنە بايىرعى كلاسسيكالىق ۆاحابيزممەن ۇقك كۇرەسىپ جاتىر. ولاردى ايقىنداۋ وڭاي. ال قازىرگى تۇرلەنگەن ۆاحابيزممەن كىم كۇرەسەدى؟ قالاي كۇرەسەمىز؟ بۇل - باسى اشىق سۇراق كۇيىندە تۇر. بۇل جايىندا «ترانسفورماتسيالانعان ۆاحابيزم» دەگەن تاقىرىپپەن جاريالاعان ماقالامدا اشىپ كورسەتكەنمىن.

ۆاحابيزم قازىر وزدەرىنىڭ يدەولوگيالارىن ءبىزدىڭ تاريحشىلارىمىز ارقىلى تىقپالاۋعا كوشكەن. الاش قايراتكەرلەرى مەن بەلگىلى تاريحي تۇلعالارىمىزدىڭ ايتپاعان سوزدەرىن ايتتى قىلىپ، وزدەرىنىڭ يدەولوگيالارىنا كەرەك سوزدەردى سولاردىڭ «اۋىزدارىنا سالۋمەن» اينالىسۋدا. قاراپ وتىرساڭ ولارعا قارسى ەشتەڭە دەي المايسىڭ. تاريح عىلىمىنىڭ بىردەڭەسى، الاشتانۋشى ت.ب رەسمي اتاقتارى بار. قوعامعا لەكتسيالار وقۋعا قۇقىعى بارلار. سول قۇقىقتارىن پايدالانىپ ەل ارالاپ، ستۋدەنتتەردىڭ الدىنا شىعىپ وزدەرىنىڭ جات يدەولوگياسى تىقپالانعان لەكتسيالارىن ەركىن جۇرگىزۋدە. (مۇنداي ترانسفورماتسيالانعان ۆاحابيزممەن ۇقك اينالىسا المايدى.) ونداي تاريحشىلاردى جان-جاقتى قولدايتىن قارجىلى توپتار بار. سولاردىڭ قولداۋىمەن ولار ەركىن قيمىلداۋدا. ال ولارعا قارسى تۇرىپ اق قاراسىن اجىراتىپ بەرەتىن بىزدە تاريحشىلارىمىز بولعانىمەن، ولارعا قولداۋ جوق. جالاڭاياق تاريحشىلارىمىز مىڭ جەردەن پاتريوت بولسا دا، جىل بويى بار جۇمىسىن قويىپ ولارعا قارسى ەل ارالاپ جۇمىس ىستەي المايدى. دەمەك سونداي تاريحشىلارىمىزعا مەملەكەتتىك قولداۋ قاجەت.

مىسالى كەزىندە مۇحامەدجان تازابەكوۆ دەگەن اقىن ءار جەرگە بارىپ ءوزىنىڭ ۆاحابيستتىك يدەولوگياسى ارالاسقان لەكتسيالارىن ەركىن وقىپ ءجۇردى. ءتىپتى قىزدى-قىزدىمەن سونىڭ الدىنا ءبىزدىڭ قۇقىق قورعاۋ سالاسىنىڭ قىزمەتكەرلەرىن جيناپ تۇرىپ لەكتسيالارىن تىڭداتتىق. كەيىننەن ول ءوزىنىڭ وسى ۋاقىتقا دەيىن اداسىپ كەلگەندىگىن مويىنداپ، مۋفتياتتان كەشىرىم سۇرادى. بۇل جەردەگى سوراقىلىق - جات يدەولوگيانىڭ جەتەگىندە اداسىپ جۇرگەن بىرەۋگە ءبىز ءتورىمىزدى بەرىپ، ءتىپتى ءىىد-ءنىڭ قىزمەتكەرلەرىنە لەكتسياسىن تىڭداتقانىمىز. ول كەشىرىم سۇراپ قۇتىلدى. ال وسىنداي سوراقىلىققا جول بەرگەن شەندىلەر جازالاندى ما؟ جوق ارينە!

قازىرگى جات يدەولوگيانى تىقپالاپ جۇرگەن تاريحشىلار دا ءدال وسىلاي قوعامدا، ستۋدەنتتەر الدىندا لەكتسيالارىن وقىپ ءجۇر. كەزى كەلگەندە ولار دا وزدەرىنىڭ «اداسقانىن» مويىندار. ال ولاردىڭ سول مويىنداۋىنا دەيىنگى بۇرمالانعان تاريحتى تىقپالاپ كەتكەن تۇسىنىكتەرىنەن جاستاردى اجىراتىپ الۋ - ۇكىمەتكە جۇك بولماق. ولاردى قازىر ەركىن قيمىلداۋلارىنا جول بەرىپ وتىرعان ەشكىم جازالانبايدى. بارلىق ماسەلەنى دەر كەزىندە شەشكەن جەڭىل بولاتىنى حاق. دەمەك ءبىز قازىردەن باستاۋىمىز كەرەك.

تاعى ءبىر ماسەلە - ولار قازىر كوپتەگەن سايتتارعا ءبىزدىڭ ۇلت كوسەمدەرىنىڭ ولەڭدەرى مەن ماقالالارىن وزگەرتىپ جاريالاپ جاتىر. ءسىز گۋگلدان ءبىر اقىننىڭ ولەڭىن ىزدەسەڭىز، سولاردىڭ وزگەرتىپ قويعان ولەڭدەرىنە جولىعۋىڭىز مۇمكىن. سولاردى ءتىپتى مەكتەپ مۇعالىمدەرى دە پايدالانىپ وقۋشىلارىنا جاتتاتۋى مۇمكىن. وزگەلەر دە سولاي. ال ولاردىڭ شىعارمالارى ءبىزدىڭ ادىلەت مينيسترلىگىندەگى زاڭدارىمىز سەكىلدى ارنايى كودپەن قورعالماعان. وسىلاي ءبىر كۇندەرى ءبىز ۇلت قايراتكەرلەرىنىڭ شىعارمالارىنىڭ قايسىسىنىڭ دۇرىستىعىن اجىراتۋدان قالۋىمىز مۇمكىن.

سوندىقتان اكىمنىڭ ورىنباسارى سارسەن ابايۇلىنا وسى باعىتتا ارنايى الەۋمەتتىك جوبا اياسىندا بولسا دا تاريحشىلارىمىزعا قولداۋ ءبىلدىرىپ، جات يدەولوگيالارعا قارسى باعىتتا بىرلەسە كۇرەس جۇرگىزۋدى ۇسىندىم. سارسەن ابايۇلى ۇسىنىسىمدى قولداپ، ءدىني باعىتتا جات يدەولوگياعا قارسى وزگە دە ۇسىنىستارىمىزدى تالدايتىن دوڭگەلەك ستول فورماتىنداعى كەزدەسۋ ۇيمداستىرۋدى ۇسىندى. الداعى كۇندەرى كەڭەسىمىزدىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن وسىنداي جيىن وتكىزۋ جوسپارعا ەنگىزىلدى. بۇيىرسا سول جەردە ءاربىر ۇسىنىستى كەڭىنەن تالقىلايتىن بولامىز.

رۇستەم اشەتاەۆ

شىمكەنت قالاسى

Abai.kz